Emilia Plater
Z Wikipedii
Emilia Plater (ur. 13 listopada 1806 w Wilnie - zm. 23 grudnia 1831 w Justianowie) - bohaterka narodowa Polski, żołnierz powstania listopadowego, hrabianka herbu własnego Plater, córka hrabiego Franciszka Ksawerego i Anny von der Mohl.
Wsławiła się jako jedna z niewielu kobiet w oddziałach powstańczych. Została dowódcą I Kompanii Pierwszego Pułku Litewskiego. Wyróżniła ją odwaga i upór, ale także współczucie, ciepło i umiejętność pobudzenia do walki innych żołnierzy ze swojego hufca. Podczas długotrwałych walk podupadła na zdrowiu. Po ciężkiej chorobie, na którą zapadła podczas próby przebicia się ze swoim oddziałem do zagrożonej przez Rosjan Warszawy zmarła. Została pochowana na najbliższym cmentarzu, w małej miejscowości Kapčiamiestis, na Litwie (po polsku Kopciowo), gdzie dziś znajduje się także jej pomnik.
Sylwetka Emilii Plater została utrwalona przez poetów, między innymi przez Adama Mickiewicza w wierszu Śmierć pułkownika.
Emilia została także umieszczona w 1931 oraz w 1936 na banknotach 20-złotowych, a w 1940 roku na banknocie o nominale 50 złotych, jej portret od głowy do szyi przedstawia wojowniczkę i chlubę narodu.
Jej imię (Platerówki) nosiły kobiece oddziały pomocnicze I armii Ludowego Wojska Polskiego.