Feliks Jasieński
Z Wikipedii
Feliks Jasieński, pseud. Manggha, Felix, Globtrotter (ur. 8 lipca 1861 w Grzegórzewicach, zm. 6 kwietnia 1929 w Krakowie) – polski krytyk i kolekcjoner sztuki. Używany przezeń najczęściej pseudonim Manggha pochodzi od tytułu zbioru drzeworytów japońskiego artysty Katsushiki Hokusai.
Artykuły i eseje Jasieńskiego publikowane były w Chimerze, Miesięczniku Literackim i Artystycznym oraz Lamusie. Jest on również autorem wydanego w 1901 roku zbioru esejów zatytułowanego Manggha. Promenades á travers les mondes, l'art et les idées.
Liczne podróże zagraniczne pozwoliły mu zapoznać się z najnowszymi prądami w sztuce, w ich trakcie zebrał również bogatą kolekcję sztuki japońskiej. Od 1888 przebywał w Warszawie, a w 1901 przeniósł się do Krakowa, gdzie odegrał istotną rolę jako mecenas sztuki i promotor modernizmu. Jego zbiory, obejmujące m.in. grafikę i ceramikę europejską, kolekcję tkanin z Europy i Dalekiego Wschodu, liczne antyki oraz wspomnianą kolekcję japońską, inspirowały wielu artystów młodopolskich, np. Juliana Fałata czy Leona Wyczółkowskiego.
Jasieński początkowo planował przekazać swe zbiory Muzeum Narodowemu w Warszawie, lecz ze względu na serię napastliwych artykułów zamieszczonych w tamtejszej prasie po wystawieniu w "Zachęcie" jego zbiorów japońskich, ostatecznie w 1920 roku zdecydował się podarować je Muzeum Narodowemu w Krakowie. Pełniąc rolę dożywotniego dyrektora przekazanych zbiorów, wciąż je uzupełniał.
Początkowo zbiory zostały umieszczone w kamienicy Szołayskich, później w głównym budynku Muzeum Narodowego, jednak ze względu na trudne warunki lokalowe, były udostępniane zwiedzającym jedynie bardzo fragmentarycznie, podczas wystaw czasowych. Sytuacja uległa zmianie dopiero pod koniec lat 80. XX wieku, kiedy Andrzej Wajda zdecydował się przeznaczyć swą uzyskaną od miasta Kioto nagrodę na wybudowanie Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha", gdzie obecnie mieszczą się zbiory Jasieńskiego.
