Franz Jakubowski
Z Wikipedii
Franz Jakubowski (ur. 1912, Poznań - zm. 1970, USA) - polski teoretyk marksistowski.
Urodził się w Poznaniu i dorastał w Wolnym Mieście Gdańsku (mieszkał w Sopocie), w rodzinie lekarza. W latach 1930-1933 studiował prawo na uniwersytetach w Heidelbergu, Berlinie, Monachium i Wrocławiu; studia ukończył jednak obronieniem pracy doktorskiej na wydziale nauk politycznych Uniwersytetu Bazylejskiego (w kwietniu 1935 r.).
W okresie studiów Jakubowski działał w niemieckiej Socjalistycznej Partii Robotniczej (SAP), w której stał się trockistą. Od 1933 r., przebywając już w Bazylei, wraz z uczniem Karla Korscha, Fritzem Belleville, działał w rewolucyjno-socjalistycznej grupie prowadzonej przez osławionego później reformistę i rewizjonistę Richarda Loewenthala (Paula Seringa). Po ukończeniu studiów Jakubowski powraca do Gdańska, gdzie tworzy grupę polityczną "Nowy Związek Spartakusa - Komuniści-Internacjonaliści Niemiec, grupa Gdańsk (trockiści)". Grupa będąc nielegalną zostaje zdekonspirowana przez władze nazistowskie Gdańska i w grudniu 1936 r. odbywa się proces Jakubowskiego i jego towarzyszy (o procesie tym artykuł napisał Lew Trocki - patrz poniżej: Linki zewnętrzne). Jakubowski został wykupiony przez rodzinę, opuścił Europę i poprzez Danię i Kubę udaje się do USA, gdzie się osiedla. Tam zmienił personalia na Frank Fisher. W Stanach Zjednoczonych Jakubowski współuczestniczy w założeniu Fundacji im. Aleksandra Hercena, w której pracuje jako wydawca literatury radzieckiej, która na terenie ZSRR objęta była cenzurą.
Jakubowski opublikował w 1936 r. pracę opartą na tezach swojego doktoratu - Nadbudowa ideologiczna w materialistycznym pojmowaniu dziejów, (Der ideologische Überbau in der materialistischen Geschichtsauffassung), w dużej mierze opartą na inspiracjach myślą Karla Korscha oraz dziedzictwie Heglowskiej dialektyki w myśli Marksowskiej. Praca ta wymierzona była także w pewne nurty wewnątrz marksizmu, przede wszystkim łączone z nazwiskami Karla Kautsky'ego oraz Maxa Adlera.