Grossular

Z Wikipedii

Grossular – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy granatów. Jest minerałem rzadkim, rozpowszechnionym tylko w niektórych regionach Ziemi.

Nazwa pochodzi od botanicznej nazwy ribes grossularia = agrestu gdyż barwą i kształtem przypomina owoc tej rośliny.

Spis treści 1 Właściwości 2 Występowanie 3 Zastosowanie 4 Zobacz też:

[edytuj] Właściwości

• Wzór chemiczny: Ca₃Al₂(SiO₄)₃ - krzemian wapnia i glinu
• Układ krystalograficzny: regularny
• Barwa: biały, wszelkie odmiany zielonego, brązowy, rzadko czarny, niekiedy bezbarwny
• Rysa: biała
• Połysk: żywiczny lub szklisty
• Twardość w skali Mohsa: 7 - 7,5
• Gęstość: 3,4 - 3,6 g/cm³
• Łupliwość: nie wykazuje
• Przełam: muszlowy; kruchy
• Własności optyczne: minerał izotropowy
• Dyspersja: 0,027
• Widmo absorpcyjne: częściowo diagnostyczne
• Luminescencja: promieniowanie rentgenowskie daje efekt intensywnego jarzenia o barwie pomarańczowej
• Inkluzja - liczna. Częste wtrącenia kryształków diopsydu, apatytu, aktynolitu i cyrkonu.

Występuje w formie skupień zbitych, ziarnistych, naskorupień oraz prawidłowo wykształconych, dużych kryształów. Spotykany jest jako minerał wrosły i narosły. Jest kruchy, przezroczysty, spotykany jest w wielu kolorach; niektóre noszą odrębne nazwy mineralogiczne i gemmologiczne:

• hessonit (kamień cynamonowy) – pomarańczowoczerwony, pomarańczowy, zasobny w żelazo
• tsavoryt – szmaragdowy, bogaty w wanad (najczęściej z Kenii i Tanzanii)
• rosolit – różowy,
• romanzovit - brunatnoczerwony (z Finlandii)
• nefryt transvaalski (jadeit, żad) – zielony (z Afryki Południowej),
• leukogranat – bezbarwny
• hydrogrossular - hydrogranat

[edytuj] Występowanie

Minerał skał metamorficznych, występuje głównie w wapieniach, marmurach, żyłach serpentynitów i rodonitów. Niekiedy występuje w skałach okruchowych, najczęściej w piaskach i żwirach.
Miejsca występowania:

• Chiny - białe,
• Sri Lanka - hessonity o czerwonym zabarwieniu,
• Kenia - kryształy o barwie różowej i zielonej,
• Tanzania - ciemnozielone tsaworyty, kryształy żółte i różowe,
• USA – Kalifornia, Kolorado (kryształy pomarańczowe i bezbarwne),
• Kanada – Asbestos w prowincji Quebec (pomarańczowe lub różowe znacznych rozmiarów),
• Meksyk – Region Chihuahua (rosolit, dobrze wykształcone kryształy białe i zielone),
• RPA - Transvaal, Pakistan, Rosja – Ural, Jakucja, Syberia (zielone),
• Brazylia,
• Szwajcaria – masyw Zermatt.

W Polsce – spotykany w skałach metamorficznych okolic Strzelina, w rejonie Sobótki, w okolicach Kowar.

[edytuj] Zastosowanie

• W jubilerstwie dość znaczne, zwykle w postaci kaboszonów. Okazy oszlifowane mogą osiągać znaczną masę, prócz tsaworytu.
  

Do najbardziej poszukiwanych należą kamienie o zabarwieniu cynamonowym i pomarańczowoczerwonym.
Okazy oszlifowane o masie ponad 60 ct są ozdobą kolekcji gemmologicznych, np. kamea z hessonitu z rzeźbą głowy Chrystusa o masie 61,5 ct.

• Materiał biały, zbity wykorzystywany jest w rzeźbiarstwie.
  
• Cieszy się dużym uznaniem wśród kolekcjonerów

[edytuj] Zobacz też:

minerał, granat, przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa