Harold Bloom
Z Wikipedii
Harold Bloom (ur. 11 lipca 1930 r. w Nowym Jorku)- amerykański profesor i prominentny krytyk literacki i kulturalny. Wykłada na Yale University w New Haven, Connecticut.
Zasłynął jako specjalista w dziedzinie angielskiej literatury romantycznej, ale dał się poznać także jako zaskakujący i dalece nieortodoksyjny komentator tradycji żydowskiej. Twórca pojęcia "lęku przed wpływem", opisującego mechanizm psychologiczny wymuszający na artyście oryginalność i stawiający go w konflikcie z wielkimi prekursorami.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Harold Bloom, syn Williama i Pauli Bloomów, urodził się w mieście Nowy Jork, mieszkał w południowym Bronksie przy 1410 Grand Concourse. Wychował się w rodzinie i środowisku wschodnioeuropejskich imigrantów, Żydów, Polaków, Rosjan. Jego pierwszym językiem był jidysz, zanim poznał angielski czytał literaturę hebrajską i jidysz.
Po raz pierwszy zetknął się z poezją w j. angielskim w lokalnej bibliotece Fordhama, w wieku 10 lat poznał tom White Buildings Harta Crane'a. Wtedy to z pomocą Oxford English Dictionary wszedł w świat poezji, która "pochłonęła go dogłębnie".
W 1947 r. uzyskał stypendium i wstąpił na Cornell University, jego mentorem na uczelni był M. H. Abrams, słynny znawca romantyzmu i krytyk. W 1952 uzyskał tytuł B.A. (licencjat) i na przełomie 1953/1954 przebywał w Pembroke College na Uniwersytecie w Cambridge. Następnie wstapił do Yale na studia dyplomowe, gdzie w 1956 uzyskał stopień Ph.D. (doktorat) i rozpoczął karierę akademicką, w New Haven pracuje do dziś.
W 1959 poślubił Jeanne Gould, mają dwóch synów- Daniela Jacoba i Davida Mosesa, jeden z nich jest inwalidą.
[edytuj] Koncepcja lęku przed wpływem Harolda Blooma
Harold Bloom w pracy "Lek przed wpływem" ujmuje wpływ literacki jako pojęcie niejasne, wychodząc jednocześnie z założenia, że poeci usiłują uniknąć wpływów poprzedników choć równocześnie czerpią z nich inspirację. Aby odciąć się od swoich poprzedników poeci, zdaniem Blooma, wykonują następujące zabiegi:
- Clinamen – poetycka błędna interpretacja (język). Poeta próbuje odsunąć się od prekursora w taki sposób, aby czytając jego wiersze dokonać świadomie złej interpretacji.
- Tessera – proces "dopełnienia". Poeta czyta wiersze prekursora w taki sposób, aby przypisać jego terminom nowy sens.
- Kenosis – następuje wtedy, gdy poeta zupełnie zrywa ciągłość myśli, która łączyła go z prekursorem.
- Demonizacja – pojawia się, kiedy poeta tworzy wiersz mający na celu zatarcie oryginalności wiersza macierzystego.
- Aksesis – zabiegi poetyckie mające na celu pomniejszenie bogactwa twórczości prekursora.
- Apophrades – moment w końcowej twórczości poety kiedy to otwiera się ponownie na prekursora. Wydaje się wtedy paradoksalnie, że to poeta tworzył swego prekursora.
[edytuj] Prace
Jego najważniejsze książki poświęcone literaturze i religii to: "The Anxiety of Influence" (1973), "A Map of Misreading" (1975), "Kabbalah and Criticism" (1976), "The American Religion" (1992), "The Western Canon: The Books and School of the Ages" (1994).
W Polsce ukazał się jego "Lęk przed wpływem" (Universitas, 2002), a "Literatura na świecie" poświęciła mu niedawno monograficzny numer (9-10/2003).
