Język staropolski
Z Wikipedii
polski | |
Obszar | dawniej ziemie polskie |
Ranking | poza rankingiem |
Klasyfikacja genetyczna | Języki indoeuropejskie *Języki słowiańskie **Języki zachodniosłowiańskie ***Języki lechickie ****język polski |
Pismo | łaciński |
Status oficjalny | |
Język urzędowy | nigdzie |
Kody języka | |
ISO 639-1 | pl |
ISO 639-2 | pol |
SIL | POL |
W Wikipedii | |
Zobacz też: język, języki świata
|
Język staropolski to określenie dotyczące historii języka polskiego w dobie staropolskiej, która trwała od IX do XVI wieku. W początkach doby staropolskiej pojawiły się pierwsze różnice między poszczególnymi językami zachodniosłowiańskimi, zwłaszcza między grupą lechicką i czesko–słowacką.
Po chrzcie Polski w 966 roku do języka staropolskiego przeniknęło wiele zapożyczeń z łaciny (albo za pośrednictwem języka czeskiego jak większość terminologii religijnej, albo bezpośrednio w późniejszym okresie) np. ańjoł → anioł od łac. angelus)
Spis treści |
[edytuj] Gramatyka
W XIV-XV w. zanikają odziedziczone po języku starosłowiańskim czasy przeszłe aoryst i imperfectum, występujące jeszcze w Kazaniach świętokrzyskich. Od XV wieku zanika liczba podwójna.
[edytuj] Pisownia
Język staropolski był rzadko zapisywany i nie miał standardowej ortografii. Dopiero w XVI wieku, w początkach doby średniopolskiej, pojawiły się propozycje usystematyzowania pisowni, np. w wersji alfabetu zaproponowanej przez Jana Kochanowskiego występowało 48 liter i dwuznaków, odpowiadających głoskom istniejącym w ówczesnej polszczyźnie: a á à ą b b' c ć cz d dz dź dż é è ę f g h ch i j k l ł m m' n ń o ó p p' q r rz s ś sz t u v w w' x y z ź ż
[edytuj] Przykład
- Inwokacja do „Legendy o świętym Aleksym”, przetłumaczonej na język polski w XV wieku:
- Ach, Królu wieliki nasz
- Coż Ci dzieją Maszyjasz,
- Przydaj rozumu k mej rzeczy,
- Me sierce bostwem obleczy,
- Raczy mię mych grzechów pozbawić
- Bych mógł o Twych świętych prawić.
[edytuj] Bibliografia
- Zenon Klemensiewicz — Historia Języka Polskiego, Warszawa 1974, wyd. PWN
[edytuj] Zobacz też
Poprzednik język prasłowiański |
'Doby rozwoju języka polskiego język staropolski' IX wiek — początki XVI wieku |
Następca język średniopolski |