Karol Stryjeński
Z Wikipedii
Karol Stryjeński (ur. 19 stycznia 1887 w Krakowie, zm. 21 grudnia 1932 w Warszawie), architekt, rzeźbiarz, działacz społeczny, dyrektor Państwowego Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem.
Był synem Tadeusza Stryjeńskiego, znanego krakowskiego architekta. Ukończył gimnazjum im. Sobieskiego w Krakowie. W latach 1907-1911 studiował architekturę na politechnice w Zurychu. Studiował też rzeźbę w paryskiej École des Beaux-Arts. Pierwszym sukcesem Karola Stryjeńskiego było zwycięstwo w 1912 r., w konkursie na projekt mieszkań robotniczych w Krakowie. W 1916 r. ożenił się z Zofią Lubańską, późniejszą znaną malarką, ilustratorką i projektantką tkanin. W 1922 r. uzyskał pierwszą nagrodę w rządowym konkursie na plan regulacji Zakopanego. Od 1923 r. był dyrektorem Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Podniósł znacząco poziom szkoły. Na wystawie sztuki dekoracyjnej w Paryżu prace jego uczniów uzyskały złoty medal. Aktywnie działał w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim, był m.in. prezesem sekcji narciarskiej i organizatorem zawodów sportowych. W 1927 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie objął katedrę rzeźby monumentalnej na Akademii Sztuk Pięknych. W 1932 r. został dyrektorem Instytutu Propagandy Sztuki w Warszawie. W tym samym roku zmarł na skutek wylewu krwi do mózgu. Został pochowany w rodzinnym grobowcu w Krakowie, a po kilkunastu miesiącach zgodnie z ostatnią wolą zmarłego, pochowano go na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.
[edytuj] Projekty i realizacje
- pawilon polski na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu w 1925 r.,
- gmach Instytutu Propagandy Sztuki w Warszawie,
- skocznia narciarska Wielka Krokiew w Zakopanem,
- mauzoleum Kasprowicza na Harendzie w Zakopanem
- schroniska tatrzańskie w Morskim Oku i nieistniejące już w tej postaci na Hali Gąsienicowej i w Dolinie pięciu Stawów.
- odbudowa i rozbudowa kościoła św. Jana Chrzciciela w Radłowie.
[edytuj] Bibliografia
- Janusz Zdebski, Stary Cmentarz w Zakopanem, Przewodnik biograficzny, Warszawa-Kraków 1986.
