Kożuchów

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°45' N 015°36' E

Kożuchów
Herb Kożuchowa Flaga Kożuchowa
Województwo	lubuskie
Powiat	nowosolski
Gmina  - rodzaj	Kożuchów miejsko-wiejska
Założono	1125
Prawa miejskie	1273
Burmistrz	Andrzej Jacek Ogrodnik (2006)
Powierzchnia	5,95 km²
Położenie	51° 45' N 15° 36' E
Liczba mieszkańców (2005)  - liczba ludności  - gęstość	9865 1622,7 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	68
Kod pocztowy	67-120
Tablice rejestracyjne	FNW
Położenie na mapie Polski Kożuchów
TERC10 (TERYT)	4081104044
Miasta partnerskie	Castelomola
Urząd miejski3 Rynek 1a 67-120 Kożuchów tel. 68 355-20-94; faks 68 355-28-68 (e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Kożuchów (niem.: Freystadt) – miasto w woj. lubuskim, w powiecie nowosolskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kożuchów. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego. Według danych z 2005 r., miasto miało 9802 mieszkańców.

Spis treści 1 Położenie 2 Zabytki 3 Gospodarka 3.1 Handel w Kożuchowie 3.2 Strefa przemysłowa 4 Kultura 4.1 Cykliczne imprezy organizowane w Kożuchowie 5 Sport 6 Rekreacja 7 Edukacja 7.1 Szkoły podstawowe 7.2 Gimnazjum 7.3 Przedszkola 7.4 Szkoły średnie 8 Znani Kożuchowianie 8.1 Urodzeni w Kożuchowie 8.2 Mieszkający w Kożuchowie 9 Ciekawostki 10 Bibliografia 11 Zobacz też 12 Linki zewnętrzne

[edytuj] Położenie

Kożuchów położony jest w południowej części województwa lubuskiego w powiecie nowosolskim. Gminę Kożuchów tworzą miasto Kożuchów i 22 wsie.

Miasto leży na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich:

• DW297 Nowa Sól – Kożuchów
• DW296 Kożuchów – Żagań
• DW283 Zielona Góra – Bytom Odrzański

w odległości 9 km od DK3.

Kożuchów liczy ok. 10 tysięcy mieszkańców i jest ośrodkiem przemysłowo – usługowym.

Odległości do ważniejszych miast:

• Nowa Sól – 11 km
• Żagań – 25 km
• Zielona Góra – 26 km
• Głogów – 37 km
• Żary – 40 km
• Leszno – 83 km
• Legnica – 85 km
• Gorzów Wielkopolski – 138 km
• Berlin – 229 km
• Praga – 283 km
• Warszawa – 470 km

[edytuj] Zabytki

Kożuchów ma ładną, lecz dosyć mocno zaniedbaną starówkę. Zabytkową część miasta stanowi zespół architektoniczno-urbanistyczny z kamienicami na parcelach z XII w., kościołem, zamkiem i ratuszem oraz dość dobrze zachowanymi murami obronnymi otaczającymi starą część miasta. Założenie urbanistyczne miasta objęte jest ochroną Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Duża część miasta znajduje się także w tzw. "strefie ochrony konserwatorskiej", co znacznie utrudnia inwestycje w tej części miasta.

Ważniejsze zabytki:

• Ratusz – najstarszy kożuchowski ratusz, z XIV wieku, niestety nie zachował się do dzisiaj ponieważ spłonął. Następcą jego był ratusz wybudowany w stylu późnogotyckim w 1489 roku. W XIX wieku uległ przebudowie nadając mu neoklasycystyczny charakter. Niestety podczas II wojny światowej uległ on znacznemu zniszczeniu. W latach 1963 – 1969 odbudowano go na pozostałościach ścian gotyckich i dziewiętnastowiecznych, wtapiając jednak w jego bryłę elementy nowoczesnej architektury. Obecnie najstarszą częścią kożuchowskiego magistratu jest gotycka wieża.

• Kościół parafialny pw. NMP – został on wybudowany w XIII wieku jako skromna, kamienna, jednonawowa budowla (wg legendy miał powstać z fundacji Bolesława Krzywoustego już w 1125 roku). Wielokrotne przebudowy, modernizacje, rozbudowy spowodowały że dzisiaj kościół jest trzynawową budowlą z kamienia i cegły. Główna bryła kościoła utrzymana jest w stylu gotyckim, wieża i jej dach prezentują styl barokowy natomiast sklepienie nawy oraz prezbiterium przebudowane zostało w epoce renesansu.

• Zamek – kożuchowska rezydencja powstała w XIV wieku i posiadała różne przeznaczenie tak jak i różnych właścicieli. Zamek był rezydencją książęcą, klasztorem zakonu karmelitów, zbrojownią i siedzibą najznakomitszych rodów. Dawna gotycka wieża została przebudowana i wkomponowana w zachodnie skrzydło a cały zamek uległ mocnej przebudowie przez ostatnich właścicieli zamku – zakon karmelitów. A dzisiaj czteroskrzydłowa budowla z kwadratowym dziedzińcem jest jednym z ciekawszych obiektów na terenie Kożuchowa a zarazem siedzibą Kożuchowskiego Centrum Kultury "Zamek".

• Kościół pw. Świętego Ducha – powstał z założeniem na kościół szpitalny w XIV wieku. Kościół jest budowlą z kamienia polnego i cegły utrzymaną w stylu późnogotyckim.

• Zespół pałacowo – dworski – po ostatniej pożodze wojennej niewiele się zachowało, jednak obejrzeć możemy park dworski, portal w stylu barokowym, kordegardę pałacową, zabudowania folwarczne z XIX wieku oraz bramę folwarczną.

• Lapidarium – założone w XVII wieku. Mieści się tu ponad 200 zabytkowych płyt nagrobnych z XVII, XVIII oraz XIX wieku. Lapidarium stanowiące cmentarz ewangelicki należy do najokazalszych w Polsce.

• Zabudowa mieszkalna – w starej części Kożuchowa jest wiele zabytkowych kamieniczek z okresów od XVI do początku XX wieku. Zespół zabytkowych domów liczy ponad 270 obiektów.

• Kamienice w Rynku – trzykondygnacyjne, na parcelach ze średniowiecznym rodowodem. Na niektórych elewacjach zachowały się portale z okresu renesansu.

• Dom przy ul. Klasztornej – na nim zachowała się zabytkowa fasada bogato zdobiona, przedstawiająca płaskorzeźby św. Piotra i Pawła. Fasada pochodzi z XVIII wieku. W roku 2006 przeprowadzono prace konserwatorskie.

• Mury obronne – pierwszy wieniec kamiennych murów powstał na przełomie XIII i XIV wieku i otaczała go szeroka na 20 m fosa. W XV wieku został wzniesiony cały pierścień fortyfikacji. Do miasta wjeżdżało się przez 3 a od II poł. XV wieku, przez 4 bramy, które zostały zburzone w 1819 r. Jedynymi pamiątkami po bramach jest baszta bramy krośnieńskiej, która jednak bardziej przypomina zwykły budynek mieszkalny niż basztę.

• Wieża kościoła ewangelickiego – stojąca samotnie w pobliżu starówki. W latach 1709 – 1710 wzniesiono poza murami miasta kościół ewangelicki, który jednak zgodnie z założeniami (jak wszystkie inne kościoły protestanckie) nie posiadał wieży. Wieżę (zachowana do dzisiaj) zbudowano dopiero w 1826 roku. Wysoki koszt prawa do postawienia kościoła (95 tys. guldennów) spowodował, że nie mogła powstać budowla murowana. Pierwotnie był więc to budynek typu szachulcowego na planie krzyża greckiego, który dopiero w latach 1831 i 1857 – 1859 przemurowano. Po II wojnie światowej kościół służył jeszcze ewangelikom do 1950 r., jednakże w związku ze zmniejszeniem się liczebności zboru przekazano go parafii prawosławnej. W 1962 roku został przeznaczony na magazyn zbożowy. W 1968 roku świątynię rozebrano, natomiast wieża ocalała i stoi po dziś dzień.

• Wieża ciśnień - powstała w 1908 roku w najwyższym punkcie miasta (111,80 m n.p.m.) przy ul. Szprotawskiej. Jest to budowla z cegły klinkierowej o wysokości 38,90 m, nawiązująca w swym stylu do średniowiecznego budownictwa obronnego. Wieża nadal jest użytkowana zgodnie z pierwotnym założeniem.

[edytuj] Gospodarka

Kożuchów jest miastem i ośrodkiem przemysłowo – handlowym. Do największych zakładów należą:

• Zakłady Sprzęgieł i Elementów Tłocznych Zaset Sp. z o.o. – producent mechanizmów dociskowych i tarcz sprzęgłowych do samochodów osobowych i dostawczych
• Dongwon ZS Polska – producent układów wydechowych do samochodów Daewoo
• Ante-holz – producent drewna ogrodowego oraz carportów.
• Dolnośląskie Zakłady Techniki Odwodnieniowej Hydro-Top sp. z o.o. – produkujące włazy i wpusty kanałowe
• Aplain – produkcja i sprzedaż tkanin
• Zielonogórskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego Lubtar zakład w Kożuchowie – producent wyrobów z drewna, oraz tarcicy
• Pati – produkcja i szycie ubrań oraz tkanin
• Lubkon - Odzieżowa Spółdzielnia Pracy odział w Kożuchowie

[edytuj] Handel w Kożuchowie

• targowisko miejskie przy ul. Kolorowej (czwartek i sobota)
• sieci sklepów: Netto, Chata Polska, PSS Społem, Lewiatan

W Kożuchowie mieści się wiele punktów usługowych, sklepów, obiektów handlowych, są stacje benzynowe, stacje obsługi pojazdów, warsztaty mechaniczne i elektrotechniczne, liczne magazyny, oddziały banków, towarzystw ubezpieczeniowych i leasingowych. Istnieje poczta, komisariat policji, straż pożarna, ośrodek zdrowia, przychodnie, dom starców i gabinety lekarskie.

[edytuj] Strefa przemysłowa

Od strony północnej miasta przy drodze wojewódzkiej nr 283 powstała nowa strefa przemysłowa o powierzchni 34 ha, czekająca na inwestorów. Na terenie strefy znajduje się nowo budowana oczyszczalnia ścieków.

[edytuj] Kultura

W mieście istnieje kilka instytucji które stanowią kulturalną bazę Kożuchowa. Są to:

• Kożuchowski Ośrodek Kultury i Sportu " Zamek " – który prowadzi i organizuje wiele imprez artystycznych i kulturalnych np. Dni Ziemi Kożuchowskiej, Turniej Rycerski, plenery artystyczne, liczne wystawy, bale sylwestrowe i okolicznościowe.

Sekcje i koła działające przy KOKiS "Zamek":

1. Pracownia plastyczna
2. Pracownia fotograficzno – filmowa
3. Zespół wokalny "Makada"
4. Pracownia metaloplastyczna "Kuźnia"
5. Izba Regionalna – Baszta Krośnieńska

• Placówka Wychowania Pozaszkolnego Zespół Folklorystyczny " Lubuskie Słoneczko " – zespół występuje na wielu estradach krajowych i zagranicznych, ma w swoim dorobku występy w wielu krajach Europy, laureat wielu nagród.
• Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Kożuchów
• Społeczne Ognisko Muzyczne
• Kino Uciecha

[edytuj] Cykliczne imprezy organizowane w Kożuchowie

• Styczeń

1. wielki Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
2. Konkurs wokalny "NASZE KOLĘDOWANIE"

• Luty – na Zamku organizowany jest Bal z Muszką - przy muzyce z lat minionych
• Marzec – organizowany jest Turniej piłki siatkowej samorządowców
• Kwiecień – dwie imprezy: jedna związana ze świętem wielkiejnocy – Konkurs na najładniejszą palmę i pisankę wielkanocną, a druga to konkurs recytatorski.
• Maj – organizowany jest Międzynarodowy Turniej Szachowy
• Czerwiec – trzy imprezy o szerokim zasięgu. Są to:

1. Ogólnopolskie Warsztaty Fotograficzne na zamku w Broniszowie
2. Dni Ziemi Kożuchowskiej
3. Festyn przed Domem Pomocy Społecznej

• Lipiec – sierpień – organizowana jest akcja która ma za zadanie pokazać że lato spędzane w mieście nie jest najgorsze – Akcja "Lato w mieście"
• Październik – aż cztery imprezy:

1. Konkurs na najładniejszą zagrodę wiejską
2. Dzień Seniora
3. Dzień Nauczyciela
4. Międzynarodowy Konkurs Satyryczny

• Grudzień – organizowana jest zabawa sylwestrowa na zamku

[edytuj] Sport

Na terenie miasta działają kluby, zrzeszenia i sekcje sportowe które skupiają wielu mieszkańców miasta i okolic. Do ważniejszych należą:

• Miejski Klub Sportowy "Polmo" – reprezentujący piłkę nożną
• Ludowe Zrzeszenia Sportowe
• Sekcja Szachowa przy Spółdzielni Mieszkaniowej "Odrodzenie"
• Sekcja Strzelecka przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych
• Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej

[edytuj] Rekreacja

Kożuchów posiada dość dobrze rozwiniętą bazę rekreacyjno – sportową. Przy ul. Zielonogórskiej skorzystać można z sauny, siłowni czy wypożyczalni sprzętu sportowego. Nieopodal znajduje się stadion miejski i boiska rekreacyjno-sportowe. Przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych znajduje się nowoczesna hala sportowa. Druga hala, oddana do użytku w 1999 roku, znajduje się przy Gimnazjum w Kożuchowie.

Z Kożuchowa początek swój bierze wiele tras rowerowych o łącznej długości 124 km:

• Kożuchów – Mirocin Dolny – Radwanów – Broniszów – Mirocin Górny. Długość trasy 24 kilometry. Czas przejazdu – 2,5 godziny.
• Kożuchów – Bulin – Stypułów – Kierzkowice – Cisów – Solniki – Czciradz – Kożuchów. Długość trasy 26 kilometów. Czas przejazdu 3,5 godziny.
• Kożuchów – Sokołów – Drwalewice – Lasocin – Bielice – Działoszyce – Solniki – Czciradz – Kożuchów. Długość trasy 21 kilometrów. Czas przejazdu 2 godziny.
• Kożuchów – Mirocin Dolny – Studzieniec – Słocina – Podbrzezie Górne – Kożuchów. Długość trasy - 21 kilometrów. Czas przejazdu – 3 godziny.
• Kożuchów – Mirocin Dolny – Mirocin Średni – Mirocin Górny – Kożuchów. Długość trasy – 17 kilometrów.
• Kożuchów – Cisów – Solniki – Czciradz – Kożuchów. Długość trasy 15 kilometrów. Czas przejazdu około 2,5 godziny.

[edytuj] Edukacja

Na terenie miasta i Gminy Kożuchów funkcjonuje 1 gimnazjum i 5 szkół podstawowych, 2 przedszkola publiczne i 1 szkoła średnia.

[edytuj] Szkoły podstawowe

• Szkoła Podstawowa nr 1 w Kożuchowie przy ulicy Chopina 11 im. Bolesława Krzywoustego
• Szkoła Podstawowa nr 2 w Kożuchowie

[edytuj] Gimnazjum

• Samorządowe Gimnazjum w Kożuchowie przy ul. Anny Haller 1

[edytuj] Przedszkola

• Przedszkole Miejskie nr 1 w Kożuchowie przy ul. 22 Lipca 45
• Przedszkole Miejskie nr 3 w Kożuchowie przy ul. Górskiej 17
• Przedszkole " Ochronka " prowadzone przez Państwowy Dom Dziecka w Kożuchowie oraz Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety przy ul. Konopnickiej 13

[edytuj] Szkoły średnie

• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 przy ul. 22 lipca 5

[edytuj] Znani Kożuchowianie

[edytuj] Urodzeni w Kożuchowie

• Marek Haładuda, ur. w 1961 r., malarz, wykładowca w poznańskiej ASP.
• Dariusz Kubicki, ur. 6 czerwca 1963 r., piłkarz, prawy ofensywny pomocnik, a w późniejszych latach trener.
• Zbigniew Spruch, ur. 13 grudnia 1965 r., polski kolarz szosowy, wicemistrz świata.
• Artur Kolba, ur. w 1967 r., malarz
• Anna Kola, ur. w 1972 r., artysta grafik, Zajmuje się fotografią kreacyjną, witrażem, szkłem artystycznym.
• Wojciech Medyński, ur. 18 lipca 1976 r., aktor serialowy, występujący również na scenie Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi.
• Paweł Piotrowski, ur. 19 stycznia 1975 r., zm. 23 lipca 2002., piłkarz, środkowy pomocnik, wychowanek Polmo Kożuchów, piłkarz m. in. 1-ligowego Zagłębia Lubin.

[edytuj] Mieszkający w Kożuchowie

• Anna Haller, ur. w 1876 r., siostra generała Józefa Hallera, w latach 1948–1960 pracowała i mieszkała na terenie Kożuchowa. 3 czerwca 2006 roku poświęcono pamiątkową tablicę na domu katechetycznym, w którym mieszkała. Nazwisko jej nosi jedna z ulic na terenie Gimnazjum.

[edytuj] Ciekawostki

• w czasie II wojny światowej w zakładach przemysłowych, w których mieści się obecnie Zakłady Sprzęgieł i Elementów Tłocznych Zaset Sp. z o.o., produkowane były przez Niemców zdalnie sterowane samobieżne miny Goliat wykorzystywane m.in. w czasie powstania warszawskiego
• w Kożuchowie mieściła się Jednostka Wojskowa 13 Pułku Zmechanizowanego wchodzącego w skład 5 Saskiej Dywizji Pancernej

[edytuj] Bibliografia

• Folder promocyjny wydany przez UMiG Kożuchów – Wydawnictwo Promocja-Prestiż Bydgoszcz s.c. 2001 r.
• Wielkopolska na weekend – przewodnik na weekend wyd. Pascal Bielsko-Biała, 2004 r.
• http://www.kozuchow.pl – oficjalna strona UMiG

[edytuj] Zobacz też

• powiat nowosolski
• gmina Kożuchów

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna UMiG
• Historia miasta
• Strona internetowa ZSP5 w Kożuchowie

Rynek - w tle kościół pw.NMP.

Ratusz w Kożuchowie

Wieża ciśnień w Kożuchowie

Ratusz w Kożuchowie