Kodeks Napoleona
Z Wikipedii
Kodeks cywilny Napoleona (fr. Code Napoléon, Code civil des Français) – zespół przepisów i norm prawnych prawa cywilnego wprowadzony we Francji w 1804 roku przez Napoleona Bonaparte. Była to pierwsza wielka kodyfikacja prawa francuskiego, po upadku Ancien Régime'u w wyniku rewolucji francuskiej. Wiele nowoczesnych rozwiązań prawnych zawartych w tym kodeksie stało się podstawą budowy systemów prawnych państw europejskich w XIX wieku.
Kodeks utrwalał największe zdobycze rewolucji, które były wprowadzone do krajów podbitych przez Napoleona i stały się przykładem prawodawstwa dla wielu krajów, w tym dla powstającej w 1918 Polski. Wzór dla późniejszych kodyfikacji (kodeksy cywilne włoski z 1865, portugalski z 1867 i hiszpański z 1889).
W 1807 z woli Napoleona powstało Księstwo Warszawskie, w jego konstytucji na życzenie cesarza znalazł się artykuł 69, który głosił: Kodeks Napoleona będzie prawem cywilnym Księstwa Warszawskiego. Kodeks Napoleona został wprowadzony w Księstwie Warszawskim w 1808 specjalnym dekretem. Ostatnie przepisy kodeksu utraciły moc w Polsce dopiero 1 stycznia 1947.
[edytuj] Przepisy prawa cywilnego
Kodeks Napoleona zawierał 2281 paragrafów i dzielił się na 3 księgi:
- I – O osobach
- II – O dobrach i o różnych ograniczeniach własności
- III – O różnych sposobach, przez które nabywa się własność
Kodeks Cywilny gwarantował m.in.:
- wolność osobistą
- równość wobec prawa
- nietykalność majątkową
- wolność handlu.
Rozwiązania szczegółowe:
- Wprowadzał również świecki model małżeństwa.
- Przewidywał odpowiedzialność rodziców za dzieci, zleceniodawców i pracodawców za służących, zleceniobiorców i pracowników, nauczycieli i rzemieślników za uczniów i terminatorów.
- W razie sporu między stronami stosunku pracy przyznawał większą wartość zeznaniom pracodawcy.
- Zabraniał zawierania umów bezterminowych o pracę bez możliwości ich wypowiedzenia.
- W dziedzinie ograniczonych praw rzeczowych dopuszczał niespotykaną dzisiaj formę zastawu - tzw. zastaw antychretyczny (zastaw nieruchomy). Jego przedmiotem mogła być tylko nieruchomość. W świetle obowiązującego obecnie prawa ustanowienie zastawu antychretycznego ze skutkami prawnorzeczowymi byłoby niedopuszczalne.
Zastaw antychretyczny w czystej postaci polega na tym, że zastawnik nie może się zaspokoić z rzeczy obciążonej tym zastawem, lecz jedynie z pożytków, jakie ta rzecz przynosi.