Krystyna Janda
Z Wikipedii
Krystyna Janda (ur. 18 grudnia 1952 w Starachowicach) - polska aktorka filmowa i teatralna, prozaiczka i felietonistka, piosenkarka.
Absolwentka Państwowego Liceum Plastycznego. W 1975 roku ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Debiutowała na deskach teatru w spektaklu Jana Świderskiego - "Śluby panieńskie" (1976). Szerszej publiczności objawiła się w filmie Andrzeja Wajdy - "Człowiek z marmuru" (1976). Grywa najczęściej postacie kobiet silnych i zdecydowanych o bogatym życiu zewnętrznym. Do najbardziej znanych należą jej role w filmach: "Człowiek z żelaza", "Przesłuchanie" czy "Kochankowie mojej mamy".
W 1995 wyreżyserowała "Pestkę" - jeden z najgłośniejszych debiutów filmowych.
Fundatorka i Prezes Zarządu Fundacji Krystyny Jandy na Rzecz Kultury. Założycielka i Dyrektor Artystyczny Teatru Polonia.
Prywatnie jest żoną Edwarda Kłosińskiego, matką trójki dzieci: córki Marii Seweryn oraz dwóch synów, Adama i Jędrzeja Kłosińskich. Mieszka w podwarszawskim Milanówku.
Spis treści |
[edytuj] Dorobek artystyczny
[edytuj] Wybrana filmografia
- Człowiek z marmuru (1976) - reż. Andrzej Wajda
- Golem (1979) - reż. Piotr Szulkin
- Zielony ptak (1980) - reż. István Szabó
- Człowiek z żelaza (1981) - reż. Andrzej Wajda
- Mefisto (1981) - reż. István Szabó
- Przesłuchanie (1982) - reż. Ryszard Bugajski
- Kochankowie mojej mamy (1985) - reż. Radosław Piwowarski
- Stan posiadania (1989) - reż. Krzysztof Zanussi
- Pestka (1995) - reż. Krystyna Janda
- Tato (1995) - reż. Maciej Ślesicki
- Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową (2000) - reż. Krzysztof Zanussi
- Żółty szalik (2000) - reż. Janusz Morgenstern
[edytuj] Wybrane spektakle
- Śluby Panieńskie (1976) - autor: Aleksander Fredro, reż: Jan Świderski, rola: Aniela
- Czajka (1977) - autor: Antoni Czechow, reż. Janusz Warmiński, rola: Nina Zarieczna
- Biała bluzka (1987) - autor: Agnieszka Osiecka, reż. Magda Umer
- Shirley Valentine (1990) - autor: Willy Russell, reż. Maciej Wojtyszko, rola: Maggie
- Mała Steinberg (2001) - autor: Lee Hall, reż. Krystyna Janda, rola: Mała
- Kto się boi Virginii Woolf (2002) - autor: Edward Albee, reż. Władysław Pasikowski, rola: Martha
[edytuj] Bibliografia
- Gwiazdy mają czerwone pazury - wyd. WAB, 1998
- Moja droga B. - wyd. WAB, 2000
- Różowe tabletki na uspokojenie - wyd. WAB, 2002
- WWW.MAŁPA.PL - wyd. WAB, 2002
- WWW.MAŁPA2.PL - wyd. WAB, 2005
[edytuj] Nagrody
- 1978 - Nagroda im. Zbyszka Cybulskiego za najlepszy debiut
- 1981 - Srebrny Asteroid za rolę w filmie Piotra Szulkina Golem, na XIX Międzynarodowym Festiwalu Filmów Fantastycznych w Trieście. Najlepsza rola kobieca na festiwalu.
- 1989 - Nagroda Fundacji Kultury Polskiej za film Przesłuchanie
- 1990 - Najlepsza główna rola kobieca na FPFF Gdynia za film Przesłuchanie
- 1990 - Złota Palma na festiwalu filmowym w Cannes za najlepszą rolę żeńską (rola w filmie Ryszarda Bugajskiego Przesłuchanie)
- 1991 - Nagroda dla najlepszej aktorki festiwalu na I Belgradzkim Festiwalu Filmów Śródziemnomorskich za rolę w filmie Ryszarda Bugajskiego Przesłuchanie
- 1992 - Srebrna Muszla na Festiwalu Filmowym w San Sebastian za rolę w filmie Waldemara Krzystka Zwolnienieni z życia
- 1993 - Złota Kaczka dla najlepszej aktorki
- 1995 - Nagroda za debiut reżyserski na XX Festiwalu Filmowym w Gdyni za reżyserię filmu Pestka
- 1998 - Nagroda Publiczności Telekamera dla najpopularniejszej aktorki
- 1998 - SuperWiktor za całokształt twórczości
- 2005 - Nagroda Główna Złote Lwy za najlepszą główną rolę kobiecą na FPFF Gdynia za Parę osób, mały czas
- 2006 - Medal Karola Wielkiego za wybitny dorobek aktorski oraz postawę proeuropejską. Jest pierwszą kobietą uhonorowaną tym medalem.