Le Chambon-sur-Lignon
Z Wikipedii
Le Chambon-sur-Lignon - założone przez protestanckich Hugenotów miasteczko w departamencie Haute-Loire w Owernii w południowej Francji (Masyw Centralny). Ludność ok. 3000.
Miasto stało się znane na świecie po wydarzeniach ostatniej wojny. W czasie drugiej wojny światowej było ono miejscem schronienia Żydów uciekających przed nazistami - miastem kierowali wówczas pastor Andre Trocme i jego żona Magda. W 1942 roku obywatele Le Chambon-sur-Lignon zaryzykowali swoje życie, aby ukryć Żydów przed SS i zesłaniem do obozów śmierci. Byli oni ukrywani w prywatnych domach, na farmach, jak również w publicznych instytucjach. Gdy do miasta zbliżały się patrole niemieckie, uciekinierzy byli ukrywani na wsi. Po wojnie jeden z mieszkańców mówił:
- "Gdy żołnierze niemieccy opuszczali miasto, jechaliśmy do lasu i śpiewaliśmy piosenkę, która była dla Żydów sygnałem, że są już bezpieczni i mogą wracać do domu"
Oprócz schronienia, mieszkańcy miasta dostarczyli Żydom sfałszowane dowody i kartki żywnościowe, a potem pomagali w przedostaniu się przez granicę do neutralnej Szwajcarii. Niektórzy z mieszkańców zostali aresztowani przez Gestapo, jak kuzyn Andre Trocme, Daniel, który został zesłany do Buchenwaldu, gdzie zginął.
Szacuje się, że obywatele Chambon-sur-Lignon uratowali od pewnej śmierci 3000 do 5000 osób. W 1990 roku za swój humanitarny czyn i odwagę całe miasto zostało uhonorowane przez rząd Izraela medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Na terenie Yad Vashem znajduje się mały ogród i tablica pamiątkowa poświęcona mieszkańcom Chambon-sur-Lignon. Medal przyznano również imiennie Andre Trocme i jego żonie.
W sercu miasta umieszczona jest tablica pamiątkowa ufundowana przez Żydów francuskich, z napisem: Hommage à la communauté protestante de cette terre cévenole, et à tous ceux entraînés par son exemple, croyants de toutes confessions et non croyants, qui, pendant la guerre 1939-1945, faisant bloc contre les crimes nazis ont au péril de leur vie, sous l’Occupation, caché, protégé, sauvé par milliers tous les persécutés. Le souvenir du Juste restera pour toujours. Psaume CXII-6 (Dla uczczenia protestanckiej wspólnoty tej ziemi i wszystkich wierzących i niewierzących, którzy w czasie wojny 1939-1945 z narażeniem życia sprzeciwiali się nazistowskim zbrodniom, ukrywając, chroniąc i ratując tysiące prześladowanych. Pamięć Sprawiedliwych pozostanie na zawsze. Psalm CXII-6).
Dodatkowe informacje:
- 1979 : Lest Innocent Blood Be Shed: The Story of Le Chambon and How Goodness Happened There - książka Philipa P. Hallie
- 1998 : Greater Than Angels - książka dla młodzieży, autorstwa Carol Matas
- 1989 : Weapons of the Spirit - telewizyjny film dokumentalny Pierre'a Sauvage'a
