Libiąż
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°07' N 019°19' E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Libiąż – miasto w woj. małopolskim, w powiecie chrzanowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Libiąż. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. katowickiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 17 671 mieszkańców. Położone w sąsiedztwie miast: Jaworzno, Chrzanów, Oświęcim, Chełmek.
W Libiążu znajduje się stacja kolejowa. Odjeżdżają z niej pociągi do Krakowa, Trzebini, Ośiwęcimia, Czechowic Dziedzic a także Żiliny.
Libiąż jest miastem przemysłowym. Na jego terenie znajdują się m.in. Kopalnia Węgla Kamiennego "Janina", fabryka okien i profili PCW "Thermoplast" a także fabryka kostki brukowej "Libet". Należy do Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego.
Gmina Libiąż jest gminą miejsko-wiejską. W jej skład wchodzą:
- miasto Libiąż (17,6 tys. mieszkańców)
- sołectwa: Żarki (3,7 tys. mieszkańców) i Gromiec (1,6 tys. mieszkańców).
Spis treści |
[edytuj] Historia
- 1243 – pierwsza wzmianka na temat Libiąża – w "Kronikach" Jana Długosza wspomniano przekazanie wsi Libiąż Wielki i Libiąż Mały klasztorowi benedyktynek w Staniątkach przez dotychczasowych właścicieli wsi należących do rodu Gryfitów (będących równocześnie fundatorami klasztoru),
- 1735 – ufundowanie przez hrabiego Wielopolskiego parafii rzymskokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Libiążu Wielkim
- 1795 – pod zaborem austriackim,
- 1809-1815 – w Księstwie Warszawskim, potem w Rzeczypospolitej Krakowskiej, a od 1846 ponownie w Austrii,
- 1904 – rozpoczęcie budowy kopalni Janina (początek eksploatacji – 1907),
- druga dekada XX w. – szybki rozwój Libiąża Wielkiego i Małego, budowa szkoły, poczty i telegrafu
- 1956 – połączenie dwóch osad górniczych Libiąż Mały i Libiąż Wielki,
- 1956 – osada otrzymuje status osiedla,
- 1969 – prawa miejskie
[edytuj] Miejsca warte odwiedzenia
- Staraniem władz miasta w ostatnim czasie otwarto kilka nowych parków.
- Główny park libiąski " Park Młodości" znajduje się przy alei Jana Pawła II. W parku tym znajduje się wspaniały zegar wodny, który nie wskazuje żadnej godziny. Również tu znajduje się pomnik Jana Pawła II pobłogosławiony przez Metropolitę Krakowskiego Stanisława Kardynała Dziwisza.
- Pozostałe parki umieszczone są przy ulicy Górniczej (tu pomnik Skarbnika), na Placu Zwycięstwa (pomnik Janiny - dziewczyny której imieniem została nazwana kopalnia węgla kamiennego - główna żywicielka mieszkańców Libiąża) oraz park przy ulicy Chrzanowskiej.
[edytuj] Pomniki
- Pomnik "Poległym za Wolność i Lud" przy ulicy 1 Maja w Libiążu
- Pomnik "Wdzięczności dla Armii Radzieckiej" przy Placu Zwycięstwa - w ostatnich latach zrzucono czerwoną gwiazdę ze szczytu cokołu - grób 21 żołnierzy Armii Czerwonej
- Pomnik upamietniajacy miejsce obozu jeńców radzieckich przy ulicy Armii Krajowej (przy stacji PKP)
- Pomnik na miejscu obozu koncentracyjnego "Janinagrube" na Obieżowej
- Pomnik "Partyzantów" - ma miejscu leśnego bunkra partyzantów zgrupowania Al w lesie pod Kroczymiechem
- Pomnik Odsieczy Wiedeńskiej przy Gimnazjum nr 1 przy ulicy Szkolnej
- Pomnik Tadeusza Kościuszki obok LCK przy ulicy Górniczej
- Pomnik Papieża Jana Pawła II w Parku Młodości
- Pomnik Gwarka - dobrego, opiekuńczego ducha kopalnianych podziemi - w parku przy ulicy Górniczej
- Pomnik Janiny - dziewczyny, której imię nosi libiąska kopalnia
- Pomnik "Krzyż na Lipiu" - pomnik z okazji 25-lecia pontyfikatu Jana Pawła II, ufundowany przez wiernych parafii pw. Przemienienia Pańskiego
[edytuj] Rekreacja
- Kino - w Libiążu działa "Ale Kino". Znajduje się ono przu ulicy Górniczej. Seanse odbywają się głównie w weekendy.
- Libiąskie Centrum Kultury - przy ulicy Górniczej, w budynku tym znajduje sie sala kinowo - teatralna, sala baletowa, mniejsza sala, siłownia, kafejka internetowa.
- Parki - zostały opisane powyżej
- Ośrodek sportowo rekreacyjny im. Solidarności 1980 - znajduje się przy ulicy Marszałka Józefa Piłsudskiego. W kompleksie tym jest stadion GKS Janina, basen letni, lokal "Kombajn", boiska do gry.
- Plac słoneczny utworzony w centrum miasta, niedaleko Parku Młodości, cyklicznie odbywają się tu obchodni "Dni Libiąża" oraz inne imprezy okolicznościowe.
- Zrekultywowana hałda odpadów pokopalnianych przy ulicy Krakowskiej
- Biblioteka publiczna - przy ulicy górniczej - otwarta od 12 do 19
[edytuj] Kościoły i związki wyznaniowe
- Kościół rzymskokatolicki pw. Przemienienia Pańskiego - ul. Oświęcimska 81
- Kościół rzymskokatolicki pw. św. Barbary - ul. Ks. Pieli
- Kościół polskokatolicki pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy wybudowany na początku lat 60. XX wieku przez polonie amerykańską. Jest to wotum dla twórcy Kościoła polskokatolickiego - a pochodzącego z pobliskich Żarek. Jest to kościół jednonawowy.
- Dom Zakonny Sióstr Służebniczek NMP - przy ulicy Oświęcimskiej
- Sala Królestwa świadków Jehowy przy ulicy Rouvroy
[edytuj] Zabytki
- młyn wodny w Żarkach (z roku 1834 - obecnie niszczejący bez właściej opieki i konserwacji)
- neogotycki kościół Przemienienia Pańskiego (ostatni projekt Teodora Talowskiego, w ołtarzu głównym obraz Walerego Eliasza-Radzikowskiego)
- zabytkowy układ wsi - ulicówki (Libiąż Wielki)
- zabytkowy cmentarz parafialny przy ul. Oświęcimskiej