Miechów

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł dotyczy miasta Miechów. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Współrzędne: 50°21'28" N 020°01'57" E

Miechów

Gmina
- rodzaj

Miechów
miejsko-wiejska

Prawa miejskie

1290

Burmistrz

Krzysztof Świerczek

Powierzchnia

15,49 km²

Położenie

50° 21'28'' N
20° 01'57'' E

Liczba mieszkańców (2005)
- liczba ludności
- gęstość

12 081
779,9 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

32-200

Tablice rejestracyjne

KMI

Położenie na mapie Polski

Miechów

TERC10
(TERYT)

2121508054

Miasta partnerskie

Herve

Belgia

Urząd miejski³

ul. Sienkiewicza 25
32-200 Miechów
tel. 41 383-00-40; faks 41 383-23-78

Miechów to miasto w woj. małopolskim, w powiecie miechowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Miechów. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. kieleckiego.

Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 11 852 mieszkańców.

Miechów położony jest przy międzynarodowej trasie Nr 7, w odległości około 40 km od Krakowa i 80 km od Kielc. Leży w dolinie rzeczki Miechówki, lewego dopływu Szreniawy. Centralnym elementem miasta, widocznym już z daleka jest potężna bryła kościoła z charakterystyczną wieżą zwieńczoną hełmem w postaci ogromnej kuli. Kula ta symbolizuje kulę ziemską. Pod koniec października 2006 roku na hełmie wieży ustawiono figurę Chrystusa Zmartwychwstałego.

[edytuj] Historia

W połowie IX w. ziemia miechowska była częścią państwa plemiennego Wiślan, a z końcem pierwszego tysiąclecia podporządkowała się książętom piastowskim, stając się częścią państwa polskiego.

Właścicielem terenów, na których leżał Miechów (wówczas malutka osada) był Jaksa herbu Gryf, książę pomorski spowinowacony z największymi rodami polskimi. Właściwym początkiem miasta Miechowa stało się sprowadzenie tu w 1163 roku zakonników – stróżów Grobu Bożego zwanych Bożogrobcami. Jaksa nadał im oprócz Miechowa wsie: Wielkozagórze i Komorów.

Bazylika Grobu Pańskiego w Miechowie przy dawnym klasztorze bożogrobców

Pierwszym kanonikiem był Marcin zw. Galus z pochodzenia Francuz, który wraz z kilkoma braćmi po uzyskaniu zgody krakowskiego biskupa Mateusza przystąpił do budowy pierwszego kościoła i klasztoru, poświęconego w 1170 roku przez biskupa krakowskiego Gedkę. Miechów jako osada przyklasztorna rozwijał się wraz z zakonem i prawa miejskie uzyskał w 1290 z nadania Przemysła II.

W roku 1457 urodził się w Miechowie jeden z najznamienitszych jego mieszkańców – Maciej Karpiga zwany później Maciejem Miechowitą – ksiądz, lekarz, astrolog, historyk i geograf, wielokrotny rektor Akademii Krakowskiej, autor słynnego "Traktatu o dwóch sarmacjach".

W 1816 r., na skutek kasaty zakonu bożogrobców w zaborze rosyjskim, Miechów opuścili ostatni zakonnicy na czele z proboszczem kościoła Grobu Pańskiego i ostatnim prepozytem zakonu (w jednej osobie) Tomaszem Nowiną - Nowińskim.

Tragicznie zapisało się dla Miechowa powstanie styczniowe. 17 lutego 1863 r. oddziały powstańcze nieudolnie dowodzone przez Apolinarego Kurowskiego dokonały próby opanowania Miechowa. Klęska powstańców była całkowita – nielicznym udało się w rozsypce wycofać – reszta poległa lub zginęła w męczarniach, gdyż rannych powstańców wrzucano do studni na rynku miasta. Miasto spotkały liczne represje i naturalnie pożar, którego rosyjscy żołdacy nie pozwalali gasić. Po pamiętnym dniu 17 lutego 1863 roku pozostało 40 ocalałych domów i 830 osób, czyli połowa dotychczasowej ludności.

Okres popowstaniowy to czas ożywionej działalności stowarzyszeń rolniczo-ziemiańskich oraz chłopskich. Pierwsze Towarzystwo Rolnicze powstało w 1898 r. z inicjatywy takich działaczy jak: Gabriel Godlewski, Stefan Kozłowski i Bogusław Kleszczyński. Powstała także pierwsza organizacja włościańska pod nazwą "Jutrzenka". W 1903 r. została zorganizowana wspaniała wystawa rolnicza. Okres poprzedzający wybuch I wojny światowej to czas pewnego ożywienia w rozwoju miasta – powstały zakłady usługowe i przemysłowe: destylarnia monopolowa przy ul. Wolbromskiej, kilka cegielni, skład maszyn rolniczych Górkiewicza, drukarnia St. Jeżewskiej, zakład ślusarski W. Budzińskiego, kilka dużych sklepów i składów.

Wybuch I wojny światowej spowodował wiele zmian w ziemi miechowskiej. Już w na początku 1914 r. Rosjanie ogołocili przygraniczne tereny z wojsk przegrupowując je do rdzennej Rosji tak, że wojska austriackie bez przeszkód wkroczyły na teren Miechowszczyzny.

8 sierpnia 1914 przez Miechów kierując się na Kielce przemaszerowała słynna I Kompania Kadrowa Legionów organizowanych przez Józefa Piłsudskiego. Od momentu wkroczenia Austriaków do Miechowa rozpoczął się okres okupacji austriackiej trwający aż do listopada 1918 r. Miechowskie stało się siedzibą c. i k. Komendy Obwodowej. Obwodem Miechowskim kierował podpułkownik Franciszek Preveaux, a zastępcą jego był major Rudolf Weber.

Na początek 1919 roku przypada okres organizowania władzy polskiej na terenie miechowszczyzny. Wyniszczona przez zaborców ziemia miechowska skutki wojny usunęła dopiero w latach 1925-1926. Uruchomiono wtedy fabrykę narzędzi rolniczych, powstało kilka kaflarni. W Charsznicy uruchomiono odlewnię żeliwa.

W 1934 r. przez Miechów została przeprowadzona linia kolejowa łącząca Kraków ze stacją w Tunelu – miasto uzyskało własny dworzec kolejowy. Pomimo tego chwilowego ożywienia nie powstały w Miechowie wielkie przedsiębiorstwa, gdyż powiat miechowski został przyporządkowany do województwa kieleckiego znajdującego się w tak zwanej "Polsce B" zacofanej gospodarczo i kulturalnie.

II wojna światowa zaczęła się dla Miechowian wielką ucieczką przed wojskami niemieckimi, które już 6 września wkroczyły do miasta. Z uwagi na wcześniejsze wycofanie się wojsk polskich, Miechów nie doznał żadnych zniszczeń. Zbombardowany został dworzec kolejowy w Charsznicy i tunel kolejowy na trasie do Kielc. Miechów znalazł się w Generalnym Gubernatorstwie w dystrykcie krakowskim. Na obwód miechowski ("Kreis Miechów") składały się część powiatu olkuskiego i powiatu pińczowskiego. Na tak zwane "roboty" do centralnych Niemiec z terenu powiatu miechowskiego wywieziono 30 000 ludzi, z czego 15% nie powróciło po wojnie.

16 stycznia 1945 Miechów został wyzwolony przez wojska Armii Czerwonej. Niemcy wycofali się w popłochu, nie było poważniejszych walk i związanych z tym zniszczeń. Zorganizowany na nowo powiat miechowski został włączony w granice województwa krakowskiego. Większe miejscowości w powiecie to oprócz Miechowa: Proszowice, Słomniki i Książ Wielki. Granice powiatu sięgały w tym czasie aż do Wisły.

W 1955 r. decyzją administracyjną z powiatu miechowskiego wydzielono powiat proszowicki. W tym kształcie powiat istniał do 1975 r., kiedy został uchwalony dwustopniowy podział administracyjny kraju i powiaty zniknęły z mapy Polski.

W 1999 r. nastąpiły ponowne zmiany organizacyjne w administracji państwowej. Wróciły powiaty, chociaż w innych granicach niż miało to miejsce przed ich likwidacją w 1975 r. Miechów znowu stał się stolicą powiatu, ale o powierzchni mniejszej niż dawniej.

15 listopada 1999 Rada Powiatowa przyjęła symbole władzy samorządowej, to jest godło i flagę. Godłem powiatu został Gryf wraz z tarczą na której widnieje symbol zakonu bożogrobców.

[edytuj] Szkoły

Lata powojenne to okres rozwoju szkolnictwa w Miechowie. Funkcjonują tu obecnie:

2 szkoły podstawowe
gimnazjum
liceum ogólnokształcące
liceum ekonomiczne
zespół szkół zawodowych
zespół szkół mechanicznych
szkoła rolnicza
szkoła muzyczna stopnia podstawowego
zamiejscowy tok studiów Akademii Ekonomicznej z Krakowa
2 szkoły języka obcego

[edytuj] Organizacje

W Miechowie działają organizacje, których zadaniem jest promocja i rozwój miasta i ziemi miechowskiej. Są nimi:

Fundacja Ziemi Miechowskiej
Miechowskie Towarzystwo 1163 Roku

Wieloletnią tradycją cieszy się działająca od 1902 r. orkiestra dęta, która od 1957 r. nosi nazwę "Sygnał".

W Miechowie działa klub sportowy "Pogoń" posiadający sekcję piłki nożnej i szachową. Od 1980 roku przy Liceum Ogólnokształcącym działa Zespół Pieśni i Tańca "Miechowiacy" kultywujący bogate tradycje miechowszczyzny. W 1986 r. w średniowiecznych podziemiach klasztornych urządzono galerię sztuki, która przybrała nazwę galerii "U Jaksy". W tych oryginalnych pomieszczeniach wystawiane są dzieła znanych artystów plastyków. Miechowski Dom Kultury corocznie organizuje przeglądy zespołów kolędniczych, które na stałe wpisały się do kalendarza kulturalnego Miechowa.

Pierwotna wersja tekstu z http://miechow.info/ – za zgodą autorów.