Muzyka folk

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Muzyka folk – gatunek muzyki popularnej wywodzący się z amerykańskiej muzyki ludowej, głównie angielskiego pochodzenia.

W angielskiej terminologii (ang. folk music) jest to najogólniej pojęta muzyka ludowa. Do języka polskiego ten termin przedostał się wraz ze wzrostem popularności amerykańskiej jej odmiany, w szczególności bardziej popularnych stylów, włączając w to folk rocka. Z czasem termin ten został rozciągnięty na style współczesnej muzyki popularnej, będące mieszanką rocka i muzyki ludowej, niezależnie od kultury jej pochodzenia.

[edytuj] Historia pojęcia

O ile muzyka ludowa ma bardzo głębokie korzenie i sięga początków ludzkiej kultury, początki muzyki folk we współczesnym rozumieniu sięgają przełomu XVIII i XIX wieku, kiedy to profesjonalni muzycy i antropologowie zaczęli interesować się tą formą ludzkiej działalności. Brytyjskie słowo folk, pochodzi bezpośrednio z niemieckiego Volk, czyli lud. Muzyka ta tworzona często przy użyciu tradycyjnych współczesnych instrumentów wywarła duży wpływ na muzykę romantyzmu, kiedy to kompozytorzy wykorzystywali elementy muzyki ludowej w swych kompozycjach, posługując się środkami wyrazu typowymi dla muzyki poważnej.

Muzyka folk została przeniesiona do Ameryki Północnej przez emigrantów z Wielkiej Brytanii. Została też zachowana w swej tradycyjnej formie, w szczególności w stosunkowo odizolowanych społecznościach zamieszkujących region Appalachów. Ta muzyka dala początek stylowi znanemu pod nazwą tradycyjny folk. Tradycyjny folk amerykański uległ wpływom miejscowym adaptując pewne elementy muzyki innych kultur z afroamerykańskim bluesem na czele. Choć w USA folk tradycyjny uważa się za pierwotna formę folku, jest ona odrzucana przez ortodoksyjnych twórców brytyjskich jako skażona obcymi wpływami. Mimo tego z amerykańskiego folku tradycyjnego wyewoluowały pozostałe formy muzyki folk.

Folk tradycyjny grany był na różnych, na ogół łatwo dostępnych instrumentach, takich jak gitara, banjo, flet prosty, instrumenty perkusyjne, rzadziej skrzypce czy akordeon. Spełniając funkcję muzyki tanecznej, folk mógł być instrumentalny, lecz zwykle towarzyszył mu śpiew. Na ogół nie techniczny, a często nosowy. Poszczególne piosenki folk różniły się od siebie tak w formie jak i w treści. Mogły być skoczne, jeśli towarzyszyły tańcu, rubaszne, w przypadku piosenki biesiadnej, lub melancholijne i balladowe, jeśli mówiły o problemach codziennego życia.

W pierwszej połowie XX wieku, wraz z rozpowszechnianiem się technik nagraniowych (zobacz muzyka mechaniczna) muzyka folk stała się jednym z najpopularniejszych nurtów w amerykańskiej muzyce popularnej. Do największych artystów tego kręgu należeli Woody Guthrie, Pete Seeger, Richard Dyer-Bennet, Doc Watson, Blind Alfred Reed i inni. Większość repertuaru tych artystów stanowiły standardy muzyki folk, czyli tradycyjne piosenki mające swe źródła w tradycji ludowej. Coraz częściej na płytach tych artystów zaczęły pojawiać się utwory autorskie, nowe kompozycje, stylizowane na tradycyjne utwory. Kolejne pokolenie muzyków z tego kręgu, choć niekiedy nagrywało standardy, w większości śpiewało już swoje własne piosenki, mniej lub bardziej związane ze tradycyjnym źródłem. Wraz z nowym pokoleniem do muzyki folk przedostały się także nowe treści – bardziej uniwersalne, refleksyjne, a często społeczne i polityczne, zwykle też pisane zaawansowanym, poetyckim językiem. Do artystów tych, w literaturze angielskiej nazywanych singers-songwriters (wykonawców piosenki autorskiej), można zaliczyć Judy Collins, Leonarda Cohena, Joni Mitchell, Jamesa Taylora i najsłynniejszego z nich Boba Dylana. Z tym ostatnim związane jest powstanie nowego kierunku w muzyce folk - folk rock, który stał się jednym z wiodących nurtów we współczesnej kulturze masowej. Innymi znanymi artystami grającymi ten styl byli The Byrds, The Mamas and the Papas, Simon and Garfunkel i wielu innych. Popularność tej muzyki w Europie i na innych kontynentach spowodowała zainteresowanie lokalnych twórców muzyką ludową typowa dla ich własnych kultur oraz adaptowanie jej elementów do muzyki folk. W ten sposób powstał cały szereg stylów, determinowanych przez kulturę, z której się wywodziły. Na przykład mogą to być bałkański folk, celtycki folk, węgierski folk, polski folk, góralski folk, cygański folk itp.

Istotne jest określenie relacji pomiędzy trzema pokrewnymi stylami: muzyką folk, muzyką ludową i muzyką świata. Najogólniej rzecz biorąc, linie podziału są następujące. Zamierzeniem współczesnej muzyki ludowej jest możliwie jak najwierniejsze (to się jednak często nie udaje) odtworzenie oryginalnego wzorca. Muzyka folk czerpiąc inspiracje z muzyki ludowej, wykonując ją, stosuje środki współczesnej muzyki popularnej, głównie rocka. Muzyka świata natomiast czerpiąc inspiracje z tych samych źródeł mieści się w nurtach muzyki współczesnej, awangardowej i rzadziej jazzu. Niekiedy jednak granice między tymi gatunkami zacierają się i zaliczenie danego utworu do któregokolwiek staje się trudne lub niemożliwe.