Obeliski w Rzymie
Z Wikipedii
W Rzymie znajduje się co najmniej osiem starożytnych obelisków egipskich, przywiezionych do "Wiecznego Miasta" po podboju Egiptu przez Cesarstwo Rzymskie, co najmniej pięć, wykonanych w czasach starożytnych w Rzymie lub z polecenia cesarzy rzymskich, stanowiących prawdopodobnie rzymskie kopie egipskich oryginałów oraz, najbardziej znane cztery, wykonane w czasach nowożytnych.
Spis treści |
[edytuj] Starożytne obeliski egipskie
[edytuj] Lateranese
Obelisk Laterański – jest obeliskiem Totmesa III lub Totmesa IV. Jego wysokość wynosi 32 metry 18 centymetrów – łącznie z podstawą 45 metrów 70 centymetrów. Stoi na Piazza di San Giovanni in Laterano. Jest najwyższym obeliskiem w Rzymie oraz najwyższym, stojącym, starożytnym obeliskiem egipskim na świecie. Jego waga szacowana jest na około 230 ton. Pochodzi ze swiątyni Amona w Karnaku. Został przywieziony do Rzymu przez Konstansa II w 357 roku i ustawiony na Circus Maximus. Odnaleziony w 1587 roku w trzech częściach. W 1588 roku, za sprawą papieża Sykstusa V, został skrócony o około 4 metry i ustawiony w pobliżu Pałacu Latereńskiego, w miejscu pomnika Marka Aureliusza, przeniesionego na Wzgórze Kapitolińskie. Dokonał tego papieski architekt Domenico Fontana.
[edytuj] Vaticano
 |
|
Obelisk Watykański – prawdopodobnie jest obeliskiem Amenamhata II. Jego wysokość wynosi 25 metrów i 50 centymetrów. Stoi w centrum Placu Świętego Piotra. Przywieziony do Rzymu przez Kaligulę w 37 roku i ustawiony na Vatican Circus. Ustawiony w 1586 roku przez papieża Sykstusa V. Jest pierwszym starożytnym obeliskiem, ustawionym w czasach nowożytnych. Niestety część z hieroglifów jest nieczytelna.
[edytuj] Flaminio
Obelisk Flaminio – jest obeliskiem Ramzesa II. Jego wysokość wynosi 24 metry. Stoi na Piazza del Popolo. Pochodzi z Heliopolis. Przywieziony do Rzymu przez Oktawiana Augusta w 10 roku p.n.e. i ustawiony na Circus Maximus. Odnaleziony 1587 roku wraz z obeliskiem laterańskim, pęknięty na dwie części. Ustawiony w 1589 roku przez papieża Sykstusa V. Rzeźby lwów przy podstawie dodane zostały w 1818 roku.
[edytuj] Solare
Obelisk Solarny – jest obeliskiem Psametycha II. Jego wysokość wynosi 21 metrów 79 centymetrów. Stoi na Piazza di Montecitorio. Pochodzi z Heliopolis. Przywieziony do Rzymu przez Oktawiana Augusta w 10 roku p.n.e., wraz z obeliskiem Flaminio. Ustawiony jako część zegara słonecznego na Campus Martius. Odnaleziony w XVI wieku – ponownie zakopany i znów odkryty w 1792 roku. Ustawiony przez papieża Piusa VI przed Palazzo Montecitorio w tymże, 1792 roku.
[edytuj] Macuteo
Obelisk Macuteo – jest obeliskiem Ramzesa II. Jego wysokość wynosi 6 metrów 34 centymetry. Stoi na Piazza della Rotonda. Jest jednym z pary stojącej niegdyś przed świątynia Re w Heliopolis – drugi to Matteiano. Przeniesiony do świątyni Izydy, która znajdowała się nieopodal Santa Maria sopra Minerva. Odnaleziony 1373 roku, został ustawiony po wschodniej stronie Santa Maria in Aracoeli na Kapitolu. Przeniesiony przed Panteon przez papieża Klemensa XI w 1711 roku i ustawiony nad fontanną zaprojektowaną przez Filipa Barigioni.
[edytuj] Minerveo
Obelisk Minerveo – jest obeliskiem Apriesa. Jego wysokość wynosi 5 metrów 47 centymetrów. Stoi na placu przy Santa Maria sopra Minerva. Jest jednym z pary z Sais. Przywieziony do Rzymu przez Dioklecjana do, nieopodal stojącej świątyni Izydy. Odnaleziony 1655 roku. Ustawiony przez papieża Aleksandra VII w 1667 roku na podstawie w postaci słonia (il pulcino della Minerva – kurczaczek Minerwy), wykonanej przez Bernini'ego. Drugi z pary znajduje się obecnie w Urbino.
[edytuj] Dogali
Obelisk Dogali – jest obeliskiem Ramzesa II. Jego wysokość wynosi 6 metrów 34 centymetry. Stoi w Termach Dioklecjana. Jest jednym z pary z Heliopolis. Drugi obecnie znajduje się we Florencji. Przywieziony do Rzymu, do świątyni Izydy. Odnaleziony w 1883 roku przez Rudolfa Lanciani'ego w pobliżu Santa Maria sopra Minerva. Upamiętnia obecnie bitwę pod Dogali (Etiopia – 1925 r.). Na swoje obecne miejsce przeniesiony w 1924 roku.
[edytuj] Matteiano
Obelisk Matteiano – jest najmniejszym rzymskim obeliskiem. Jest obeliskiem Ramzesa II. Jego wysokość wynosi 2 metry 68 centymetrów. Jest drugim z pary, ze świątyni Re w Heliopolis. Pierwszy to Macuteo. Przewieziony do świątyni Izydy, która znajdowała się nieopodal Santa Maria sopra Minerva. Odnaleziony w XIV wieku, został ustawiony po wschodniej stronie Santa Maria in Aracoeli na Kapitolu. Przeniesiony do Villa Calimontana po przebudowie placu, dokonanego według projektu Michała Anioła w XVI wieku. Później obelisk zaginął. Odnalezione, na początku XIX wieku fragmenty, połączono i ustawiono w 1820 roku.
[edytuj] Starożytne kopie rzymskie obelisków egipskich
[edytuj] Agonalis
Obelisk Agonalis – jest obeliskiem, wykonanym z polecenia cesarza Domicjana, ustawionym przed świątynią Serapisa. Jego wysokość wynosi 16 metrów 53 centymetry. Przeniesiony przez Maksencjusza do Circus Maxentius. Stoi na Piazza Navona. Ustawiony tam w 1651 roku nad Fontana dei Quattro Fiumi (Fontanna Czterech Rzek) przez Bernini'ego.
[edytuj] Quirinale
Obelisk Quirinale – jest obeliskiem, wykonanym z polecenia cesarza Aureliana do Mauzoleum Augusta. Odnaleziony w 1527 roku. Ustawiony przez papieża Piusa VI w 1786 roku na Kwirynale. Jego wysokość wynosi 14 metrów 63 centymetry. Stoi na Piazza del Quirinale.
[edytuj] Esquiline
Obelisk Esquiline – jest obeliskiem, wykonanym z polecenia cesarza Aureliana do Mauzoleum Augusta. Odnaleziony w 1527 roku. Ustawiony przez papieża Sykstusa V w 1587. Stoi na Piazza dell'Esquilino za Santa Maria Maggiore. Jego wysokość wynosi 14 metrów 75 centymetrów.
[edytuj] Sallustiano
Obelisk Sallustiano – jest kopią ( zmniejszoną w stosunku do oryginału) obelisku Ramzesa II Flaminio, wykonaną z polecenia cesarza Aureliana do Ogrodów Sallusta. Po odnalezieniu w 1734 roku, przeniesiony na Piazza di San Giovanni in Laterano. Nie został tam ustawiony, lecz znajdował sie w pozycji poziomej aż do roku 1789, gdy to z polecenia papieża Piusa VI został ustawiony. Stoi na Trinita dei Monti, nad Schodami Hiszpańskimi. Jego wysokość wynosi 13 metrów 91 centymetrów.
[edytuj] Pinciano
Obelisk Pinciano – jest obeliskiem wykonanym i ustawionym z polecenia cesarza Hadriana w Egipcie. Przewieziony do Rzymu przez cesarza Heliogabala, ustawiony w Circus Varianus. Odnaleziony w XVI wieku nieopodal Porta Maggiore. Przeniesiony do Palazzo Barerini, później do Watykanu przez papieża Klemensa XIV. Na swym obecnym miejscu ustawiony przez papieża Piusa VII w 1822 roku. Jego wysokość wynosi 9 metrów 24 centymetry.
[edytuj] Obeliski nowożytne
[edytuj] Villa Medici
XIX-wieczna kopia oryginału egipskiego, odnalezionego w ogrodach Villa Medici, przewiezionego do Florencji.
[edytuj] Villa Torlonia
Dwa obeliski, wykonane z granitu w 1842 roku.
[edytuj] Foro Italico
Obelisk wykonany z karraryjskiego marmuru w 1932 roku. Dedykowany Benito Mussolini'emu z inskrypcją Mussolini Dux. Jego wysokość wynosi 17 metrów 50 centymetrów.
[edytuj] Marconi
Obelisk wykonany w 1959 roku. Dedykowany Gugliemo Marconi'emu. Ustawiony z okazji Olimpiady w Rzymie w 1960 roku.
