Performance
Z Wikipedii
Performance (z ang.: przedstawienie, wykonanie) - sytuacja artystyczna, której przedmiotem i podmiotem jest ciało performera w określonym kontekście czasu, przestrzeni i własnych ograniczeń.
Artysta występujący przed publicznością jest tu zarówno twórcą jak i materią sztuki. Czasami przedmiotem performance staje się też publiczność i jej interakcja z performerem, elementem performance może być właściwie każdy przedmiot, pojęcie, obiekt, lub temat wskazany czy zasugerowany przez artystę w trakcie wystąpienia.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka performance
Performance uważany jest za sztukę żywą rozumianą dwojako: z jednej strony jako osobisty, personalny pokaz artysty przed publicznością i bezpośredni z nią kontakt, z drugiej - jako sprzeciw wobec tego, co skonwencjonalizowane. Choć obecnie bliższy jest sztukom nietrwałym, jak teatr, swe korzenie zawdzięcza tradycji malarstwa gestu Jacksona Pollocka, który wyeksponował akt malowania, sam proces malarski, co później rozwinęli jego następcy usuwając płótno, a w miejsce dzieła jako rezultatu twórczego umieścili sam proces tworzenia nieowocujący żadnym dziełem sztuki. Obecnie jedyną namacalną pozostałością z przedstawienia jest materiał filmowy, fotograficzny itp.
Pokrewnymi formami w sztuce były rozwijające się w latach 60. happeningi, ruch Fluxus, intermedia. Z ich tradycji w latach 70. wyrósł performance. Jednak termin "performance" jest wciąż nie do końca określony, co wynika z wielonurtowości tego zjawiska spowodowanej różnymi tradycjami, z jakich wyrasta, i właściwie stale definiowanym przez nowe sposoby pracy w tym madium.
Performance dąży do zaskoczenia i poruszenia publicznością. Bywa przez to przedstawieniem wysoce kontrowersyjnym, a często kontrowersyjność owa jest wręcz pożądana. W historii performance zdarzały się sytuacje gdy fizyczne traumatyzowanie ciała doprowadzało do mniej lub bardziej zamierzonych tragedii. Tzw. "Akcjoniści wiedeńscy" publicznie się okaleczali, zdarzył się nawet przypadek śmierci w wyniku performance (29-letni Rudolf Schwartzkogler w roku 1969). Performance bywa też kontrowersyjny przez aspekt seksualności. Seksualności, której celem jest nie tylko szokowanie formą ale i przekaz dotyczący konwencji i ograniczeń, jakimi jesteśmy poddawani.
[edytuj] Performerzy zagraniczni
- Carolee Schneemann
- Alastair MacLennan
- Joseph Beuys
- Ulrike Rosenbach
- Andre Stitt
- Marina Abramovic
- Boris Nieslony
- Esther Ferrer
- Youri Messen-Jaschin
- Roland Miller
- Seiji Shimoda
- Valie Export
- Brian Connolly
[edytuj] Performerzy polscy
- Jan Świdziński
- Zbigniew Warpechowski
- Włodzimierz Borowski
- Maria Pinińska Bereś
- Ewa Partum
- Władysław Kaźmierczak
- Jerzy Bereś
- Artur Tajber
- Andrzej Dudek-Duerer
- Peter Grzybowski
- Andrzej Partum
- Ryszard Piegza
- Cezary Bodzianowski
- Paweł Kwaśniewski