Perth
Z Wikipedii
| Perth | |
| Państwo |  Australia |
| Stan | Australia Zachodnia |
| Burmistrz | Peter Nattrass |
| Powierzchnia | 5386 km² |
| Położenie | 31°58' S 115°49' E |
| Ludność (2005) • liczba ludności • gęstość |
1 447 815 274,4 os./km² |
| Miasta partnerskie |  Kagoshima (1974) Houston (1984) Rodos (1984) Megisti (1984) San Diego (1987) Vasto (1989) Nankin (1998) Tajpej (1999) |
| Strona internetowa miasta | |
Perth – miasto w Australii będące stolicą stanu Australia Zachodnia. Położone jest przy ujściu rzeki Swan do Oceanu Indyjskiego, u podnóża gór Darling. Jest czwartym miastem Australii pod względem populacji. Zamieszkuje je 1 447 815 mieszkańców (2005).
Spis treści |
[edytuj] Historia
Perth założone zostało w 1829 r. Zostało tak nazwane przez Jamesa Stirlinga na cześć miasta w o tej samej nazwie. W 1856 królowa Wiktoria nadała Perth prawa miejskie. W 1877 doprowadzono linię telegraficzną z Adelajdy. Silny rozwój nastąpił po odkryciu w pobliżu miasta złóż złota na przełomie XIX i XX w. Populacja zwiększyła się z ok. 8 tys. w 1891 do 27,5 tys. w 1901. Do rozwoju miasta przyczyniło się także zbudowanie portu w Fremantle oraz doprowadzenie transkontynentalnej linii kolejowej z Adelajdy w 1917. W 1911 w mieście powstał pierwszy uniwersytet. W 1930 ukończono połączenie telefoniczne Perth z Adelajdą i resztą kraju.
[edytuj] Geografia
Perth leży nad rzeką Swan, przy jej ujściu do Oceanu Indyjskiego. Centrum miasta i większość przedmieści położone jest na piaszczystym i stosunkowo płaskim terenie. Cała aglomeracja rozciąga się na długości ok. 125 km wzdłuż wybrzeża oraz do ok. 50 km w głąb lądu.
Perth jest najbardziej odosobnioną metropolią świata. Od najbliższego dużego miasta – Adelajdy dzieli je 2845 km. Do Sydney jest stąd dalej niż choćby do Dżakarty.
Niska roczna suma opadów i rosnąca liczba mieszkańców powodują trudności w zaopatrzeniu miasta w wodę pitną. Istnieją obawy że w ciągu najbliższych 10 lat wystąpią znaczące braki wody. W związku z tym planowane są liczne inwestycje w tym zakresie takie jak: stacja odsalania wody morskiej w Kwinana, budowa studni artezyjskiej w Yarragadee czy nawet wodociąg sprowadzający wodę z rejonu Kimberley.
[edytuj] Klimat
Lato w Perth trwa od grudnia do marca i jest gorące i suche. Najcieplejszym miesiącem jest luty z temperaturami przekraczającymi 30°C. Rekord temperatury padł 23 lutego 1991 i wyniósł 46,2°C. Ochłodę w upalne dni przynosi bryza znad Oceanu Indyjskiego – Fremantle Doctor. Zimy (czerwiec-wrzesień) są umiarkowanie chłodne i wilgotne, z temperaturami rzędu kilkunastu °C. Spada wtedy większość całorocznego opadu deszczu. Najzimniejszym dniem w historii Perth był 17 czerwca 2006; zanotowano wtedy jedyny raz w historii temperaturę ujemną: –0,7°C. W Perth notuje się duże roczne nasłonecznienie. Wiele dni jest pogodnych lub bezchmurnych. Długość dnia waha się od 10 do 14 godzin.
| I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | Rocznie | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| średnia temperatura maksymalna | 29,7 °C |
30,0 °C |
28,0 °C |
24,6 °C |
20,9 °C |
18,3 °C |
17,4 °C |
18,0 °C |
19,5 °C |
21,4 °C |
24,6 °C |
27,4 °C |
23,3 °C |
|
| średnia temperatura minimalna | 17,9 °C |
18,1 °C |
16,8 °C |
14,3 °C |
11,7 °C |
10,1 °C |
9,0 °C |
9,2 °C |
10,3 °C |
11,7 °C |
14,0 °C |
16,3 °C |
13,3 °C |
|
| średni opad miesięczny | 8,6 mm | 13,3 mm | 19,3 mm | 45,5 mm | 122,7 mm | 182,4 mm | 172,9 mm | 134,6 mm | 79,9 mm | 54,5 mm | 21,7 mm | 13,9 mm | 869,4 mm | |
| średnia liczba dni z deszczem | 2,9 | 2,7 | 4,3 | 7,6 | 13,8 | 17,2 | 18,2 | 17,2 | 14,0 | 11,1 | 6,5 | 4,2 | 119,6 | |
| Źródło: Bureau of Meteorology | ||||||||||||||
Perth posiada dobre warunki dla plażowiczów i żeglarzy. Plaże są czyste, a temperatura wody w oceanie, mimo upalnego klimatu waha się w granicach 20-22°C (ze względu na wpływ zimnych prądów antarktycznych).
[edytuj] Demografia
W pierwszym wieku istnienia miasta głównym źródłem osadników były Wielka Brytania i Irlandia. W latach 20. i 30. XX w. przybyło wielu imigrantów z Grecji i Włoch. Od zakończenia II wojny światowej napływa coraz więcej różnych narodowości, takich jak Holendrzy, Niemcy, Chorwaci, Macedończycy i inni. Wciąż przybywa też wielu Brytyjczyjków. W ostatnich dekadach ważnym kierunkiem przybywania migrantów stała się Azja Południowo-Wschodnia (Malezja, Indonezja, Wietnam, Singapur, Chiny, Indie).
[edytuj] Transport
Głównym lotniskiem Perth jest Perth Airport, położone we wschodniej części miasta. Lotnisko Jandakot na połudnowych przedmieściach obsługuje głównie awionetki.
Transport publiczny to przede wszystkim pociągi, autobusy i promy. W całej metropolii znajduje się 59 stacji kolejowych i 15 dworców autobusowych.
Rozpoczynająca się w Perth linia kolejowa Indian Pacific łączy je z Adelajdą i Sydney (przez Kalgoorlie).
