Portal:Pogoda/Portal Pogoda 07/2006

Efekt cieplarniany odkryty przez Jean Baptiste Joseph Fourier w 1824 i zbadany przez Svante Arrheniusa w 1896 roku proces zachodzący w atmosferze powodujący ogrzewanie planety. Nazwa pochodzi od zjawiska zachodzącego w szklarni, który sprawia, że gdy Słońce oświetla szklarnię panuje w niej temperatura wyższa niż na zewnątrz. Na planetach Mars i Wenus, czy na księzycu Tytana także zachodzą efekty cieplarniane, ale dla uproszczenia większość artykułu poświęcona jest Ziemi.

Termin "efekt cieplarniany" odnosi się do efektu wywołanego przez czynniki naturalne w atmosferze Ziemi oraz do zmian efektu wywołanych przez gazy wyemitowane w wyniku działalności człowieka. Naturalny efekt cieplarniany szacuje się na około 14°C i nikt z naukowców go nie neguje. W potocznym rozumieniu i często w wydawnictwach niefachowych ten naturalny efekt jest pomijany. Niekwestionowany jest też wpływ człowieka na efekt cieplarniany, ale wielkość tego efektu jest dyskutowana przez naukowców.

Modele ogólnej cyrkulacji atmosfery są dyskretyzowane na sferze. Nowe metody używają np. siatek geodezyjnych (model ogólnej cyrkulacji atmosfery).

• EdGCM jest modelem ogólnej cyrkulacji atmosfery (ang. Global Circulation Model, w skrócie GCM) napisanym w celach edukacyjnych. Model może być puszczany na PC, ma wbudowany prosty interfejs graficzny i bazę danych i może być wykorzystany do badań zmian klimatu. Jest oparty na modelu z NASA Goddard -GISS Model II. Pozwala nauczycielom i uczniom wyrobić intuicję dotyczącą współczesnych problemów klimatycznych i zapoznanie się z narzędziami wykorzystywanymi przez naukowców w badaniach zmian klimatu.

• Program GLOBE jest światowym programem (działajacym także w Polsce) popularyzującym badania o otoczeniu wśród uczniów szkół średnich i podstawowych. Program istnieje w około czterdziestu krajach. GLOBE oznacza Global Learning and Observations to Benefit the Environment czyli "Światowy program obserwacyjny i edukacyjny badania środowiska".

• Reanaliza meteorologiczna (reintegracja) to powtórne przeanalizowanie długich szeregów czasowych pomiarów meteorologicznych (np temperatury ziemi) w skali globu lub w skali regionalnej. Ma na celu odrzucenie błędnych wyników pomiarowych i integrację danych pomiarowych z różnych obserwacji. Reanaliza meteorologiczna umożliwia badanie zmian klimatu na podstawie pomiarów, a nie badanie zmian wynikających z innych czynników takich jak zmiany technik pomiarowych.

Tropikalny Ocean Globalna Atmosfera (The Tropical Ocean Global Atmosphere/Coupled Ocean-Atmosphere Response Experiment, w skrócie TOGA COARE) był dużym międzynarodowym programem meteorologicznym, który miał za zadanie zrozumienie dlaczego na zachodnim Pacyfiku, w tzw. obszarze ciepłego basenu, występują najwyższe temperatury oceanu na kuli ziemskiej, oraz w jaki sposób ocean i atmosfera oddziaływuja razem wpływając na zjawiska dynamiki tropikalnej (m.in. zjawisko El Niño). Eksperyment odbył się pomiędzy listopadem 1992 roku i lutym 1993 roku.

Katastrofa mostu w Tacoma (USA, 7 listopada 1940) stanowi wzorcowy przykład znaczenia wpływu parcia wiatru na konstrukcję jako oddziaływania dynamicznego, które należy uwzględnić podczas projektowania konstrukcji tego typu.

Meteorologia zajmuje się opisem i przewidywaniem pogody. Klimatologia zajmuje się opisem charaktystycznego przebiegu pogody uśrednionego po pewnym czasie.

Przegląd tematów i kategorie meteorologii:

Atmosferyczne zjawiska optyczne | Biometeorologia | Chmury | Elektryczność atmosferyczna | Historyczne wydarzenia meteorologiczne | Instrumenty meteorologiczne | Instytucje meteorologiczne | Klimat | Meteorolodzy | Meteorologia górska | Meteorologia satelitarna | Meteorologia tropikalna | Meteorologia morska | Opady | Podstawowe pojęcia | Pogoda średnich szerokości | Prognoza pogody | Promieniowanie atmosferyczne | Przepowiednie pogodowe | Wiatry | Zanieczyszczenia atmosferyczne

Poprzednie wydania portalu pogoda:

• Portal Pogoda 03/2006
• Portal Pogoda 04/2006
• Portal Pogoda 05/2006
• Portal Pogoda 06/2006
• Portal Pogoda 07/2006
• Portal Pogoda 08/2006
• Portal Pogoda 09/2006
• Portal Pogoda 10/2006
• Portal Pogoda 11/2006
• Portal Pogoda 12/2006

Nauki ścisłe i przyrodnicze: Matematyka - Biologia - Chemia - Fizyka - Geografia - Geologia - Astronomia - Astronautyka - Medycyna 

Geografia: Europa - Góry Stołowe - Karpaty - Lubelszczyzna - Łódź - Podkarpacie - Pomorze Zachodnie - Roztocze - Śląsk - Unia Europejska - Ziemia radomska - Ziemia świętokrzyska; Państwa świata: Japonia - Kanada - Niemcy - Polska - Rosja - Rumunia - Watykan

(1) halo 22°, (2) słońce poboczne (parhelia), (3) słup słoneczny, (4) krąg parheliczny, (5) łuk okołozenitalny, (6) łuk styczny i halo opisane, (7) halo 46°, (8) podsłońce.

Halo (od greckiego hálos - tarcza słoneczna) - zjawisko optyczne zachodzące w atmosferze ziemskiej na kryształach lodu. Jest to świetlisty, biały lub zawierający kolory tęczy (wewnątrz czerwony, fioletowy na zewnątrz), pierścień widoczny wokół Słońca lub Księżyca. Część nieba wewnątrz kręgu jest wyraźnie ciemniejsza niż na zewnątrz. Zjawisko wywołane jest załamaniem na kryształach lodu i odbiciem wewnątrz kryształów lodu znajdujących się w chmurach pierzastych piętra wysokiego (cirrostratus) lub we mgle lodowej.