Richard Pryor
Z Wikipedii
Richard Franklin Lennox Thomas Pryor (ur. 1 grudnia 1940 w Peoria, Illinois, zm. 10 grudnia 2005 w Los Angeles), aktor amerykański, komik.
Był synem barmana, weterana II wojny światowej. Według jego własnych wspomnień wychowywał się w domu publicznym prowadzonym przez babkę. Po porzuceniu szkoły odbył dwuletnią służbę wojskową (1958-1960), występował następnie w lokalach jako komik. Sławę zyskał w drugiej połowie lat 60. monologami wygłaszanymi w potocznym języku Afroamerykanów, z charakterystycznymi wulgaryzmami, które stały się swoistą wizytówka jego występów. Był jednym z prekursorów stylu monologów stand-up, a wśród jego następców wymienia się m.in. Eddiego Murphy'ego, Robina Williamsa czy Davida Lettermana.
Miał na koncie liczne role filmowe. Debiutował w 1967 w filmie Zajęte ciało (The Busy Body), później wystąpił m.in. w nominowanym do Oscara filmie biograficznym Lady Sings the Blues (1972, z Dianą Ross w roli Billie Holliday). W czterech komediach partnerował Gene Wilderowi: Nic nie widziałem, nic nie słyszałem (See No Evil, Hear No Evil, 1989), Sobowtór (Another You, 1991), Istne szaleństwo (Stir Crazy, 1980), Express Srebrna Strzała (Silver Streak, 1976). Jako scenarzysta współpracował m.in. z Melem Brooksem. Przez pewien czas prowadził program The Richard Pryor Show w telewizji NBC.
W 1998 został laureatem pierwszej Nagrody Humoru Amerykańskiego im. Marka Twaina.
Był siedmiokrotnie żonaty (w tym dwukrotnie poślubiał Jennifer Lee i Flynn Belaine); wszystkie małżeństwa poza ostatnim związkiem z Lee kończyły się rozwodami. Miał siedmioro dzieci. Od 1986 cierpiał na stwardnienie rozsiane, co uniemożliwiło mu występy; pojawiał się jeszcze sporadycznie w filmach, po raz ostatni w 1997 w Lost Highway (Zagubiona autostrada, w reżyserii Davida Lyncha), gdzie posługiwał się wózkiem inwalidzkim. Zmarł na atak serca w wieku 65 lat.
[edytuj] Linki zewnętrzne
