Sitra achra
Z Wikipedii
Sitra achra (hebr. סיתרא אחרא 'druga strona; używa się też określenia "lewa strona"). W judaizmie, zwłaszcza w mistycznych jego prądach, ogół sił przeciwstawnych Bogu i będących przeszkodą na drodze zbawienia człowieka. Jej powstanie wedle Izaaka Lurii jest efektem cimcum. Jej źródła można upatrywać również na innym etapie procesu kosmicznego poprzedzającego stworzenie, to jest w katastrofie "rozbicia naczyń" - szwirat ha-kelim. Zgodnie z tą tradycją zło to skorupy naczyń (klipot) , w których mieściło się boskie światło. Władcami drugiej strony są Samael i Lilith. Nie ma ona samoistnej mocy sprawczej. Działa jedynie dzięki uwięzionym w sobie iskrom boskiego światła - Szechinie. Kiedy w procesie mesjańskim tikkun nastąpi uwolnienie tych iskier sitra achra przestanie istnieć, lub, wedle niektórych, przemieni się w świętość. W dojrzałym mistycyzmie żydowskim pojawienie się zła jest wiązane z odłączeniem pierwistka (sefiry) Din - surowego sądu - od Chesed - miłości.