Skrzyp polny
Z Wikipedii
| Skrzyp polny | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Gromada | skrzypy |
| Klasa | skrzypowe |
| Rząd | skrzypowce |
| Rodzina | skrzypowate |
| Rodzaj | skrzyp |
| Gatunek | skrzyp polny |
| Nazwa systematyczna | |
| Equisetum arvense L. | |
Skrzyp polny (Equisetum arvense) – gatunek rośliny wieloletniej - należący do rodziny skrzypowatych. Występuje głównie w Europie, w Polsce jest rośliną bardzo pospolitą na terenie całego kraju, aż po niższe położenia górskie.
[edytuj] Charakterystyka
- Pęd zarodnionośny
- Pojawia się wczesną wiosną jest soczysty, wzniesiony i nierozgałęziony, ma wysokość 10 – 20 cm, przy średnicy 3 – 5 mm i brunatny kolor. Na przekroju poprzecznym jest okrągły i ma lejkowato rozdęte pochwy (bez liści, tylko z 6 – 12 zasychającymi łuskami o kolorze od zielonawego do brunatnego). Na szczycie znajduje się jeden brunatny, tępo zakończony kłos zarodnionośny – sporofilostan, długości 1,5 – 3 cm. Wytwarzają się w nim (od marca do maja) zarodniki. Po ich dojrzeniu kłos ten obumiera.
- Pęd płony
- Pojawia się pod koniec wiosny, ma wysokość do 40 cm. Jest zielony i okółkowo rozgałęziony, szorstki i żeberkowany (ma 6 – 19 żeberek). Pochwy są zielone z 6 – 18 czarniawymi ząbkami z białym obrzeżeniem.
- Liście
- Są bardzo drobne, występują na pędach w okółku, otaczając węzły i wzmacniając je. Na pędzie płonnym jest ich 6 – 18, mają kształt czarnych ząbków z białym obrzeżeniem. Długie,cienkie i członowane rozgałęzienia boczne wyrastające z okółka to nie liście, lecz pędy.
- Kłącze
- Długie, czołgające się, brunatnego koloru. Występują na nim bulwy pędowe, zawierające substancje zapasowe, z których roślina czerpie wczesną wiosną składniki potrzebne do wytworzenia pędu zarodnionośnego jeszcze przed rozpoczęciem fotosyntezy. Zwalczanie tego chwastu jest trudne, gdyż jego korzenie ułożone są piętrowo do głębokośći 2m.
- Biotop, wymagania
- Podmokłe łąki, pola uprawne, rowy, ugory. Jest pospolitym chwastem i rośliną ruderalną. Najlepiej rozwija się na plantacjach roślin okopowych, szczególnie ziemniaków. Rośnie na glebach wilgotnych i świeżych i raczej kwaśnych. Geofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Agropyretea.
- Roślina trująca
- W większych ilościach jest trujący dla zwierząt i ludzi.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : ziele (Herba Equiseti) z pędów płonnych zawiera duże ilości rozpuszczalnej w wodzie krzemionki (10%), flawonoidy, saponiny sterole i inne.
- Działanie : ma właściwości moczopędne i przeciwzapalne. Krzemionka w nim zawarta zapobiega tworzeniu się kamieni w układzie moczowy, miażdżycy, Wewnętrznie stosowany przy schorzeniach dróg moczowych, zewnętrznie przy stanach zapalnych.
- Zbiór i suszenie : zbiera się zielone pędy przez całe lato i suszy w cieniu pod przykryciem, tak, by nie straciły zielonego koloru.
- Jest używany do produkcji kosmetyków. Wpływa odmładzająco i wzmacniająco na skórę, powstrzymuje siwienie i wypadanie włosów.
[edytuj] Bibliografia
- 1.Macků Jan, Krejča Jindřich. Atlas roślin leczniczych. Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3
- 2. Matuszkiewicz, Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301144394.
- 3.Mazerant-Leszkowska Anna. Mała księga ziół. Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, Warszawa, 1990. ISBN 83-202-0810-6
- 4.Rostafiński Józef, Seidl Olga. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa, 1973.
- 5.Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8
- 6.zbiorowe. Pospolite rośliny środkowej Europy. PWRiL, Warszawa, 1990. ISBN 83-09-01473-2
- 7.60 chwastów do zielnika
