Squat
Z Wikipedii
Squat, (spolszczone skłot) – opuszczone pomieszczenie lub budynek, zajęty, przeważnie, bez zgody właściciela. Squatersi (tj. osoby zajmujące nielegalnie budynek) bronią swojego prawa do danego miejsca priorytetem potrzeb nad prawami posiadacza. Dzisiaj jest ono w wielu krajach przestępstwem, w niektórych postrzega się je jedynie jako konflikt pomiędzy właścicielem a squatersem (w Polsce taka sytuacja zachodzi tylko, jeśli squaters może udokumentować, że zamieszkiwał dany budynek dłużej niż 3 miesiące), w którym państwo staje zazwyczaj po stronie właściciela.
Squatting, tj. zajmowanie pustostanów, to część współczesnej ideologii anarchistycznej. W takim ujęcie squaty częstokroć, oprócz funkcji mieszkalnych, spełniają też i inne role - np. centrów alternatywnej kultury, edukacji itp. Występują w niemal każdym większym mieście Europy. W Polsce m.in. w Poznaniu (Rozbrat), Wrocławiu (Era Kromera, Centrum Reanimacji Kultury, Wagenburg), Warszawie (Fabryka, Elblaska), Krakowie (Wielicka), Gliwicach (Krzyk), Częstochowie (Elektromadonna), Białymstoku (DeCentrum) i Sosnowcu (M9).
Szczególnie dużo squatów (kilkaset) występuje w Barcelonie, Amsterdamie i Genewie. Czasem squatowane są całe ulice lub znaczna część domów w jednej dzielnicy - taka sytuacja miała miejsce np. do początku lat dziewięćdziesiątych na berlińskim Kreuzbergu oraz do dziś w kopenhaskiej Christianii, będącej de facto miastem w mieście.
Przez nauki społeczne (psychologia, socjologia) sposób osiedlania się squatersów traktowany jest jako forma bezdomności.
Zjawisko squattingu o charakterze subkulturowym to implikacja potrzeby wzbudzenia pierwotnych wzorców zachowań kreujących zależności społeczne, pod częściowym wpływem otaczającej kultury. Pomijając bardziej przyziemny aspekt miejsca w którym są realizowane.
Polskie squaty:
- De Centrum - Białystok (zlikwidowany jako budynek, istnieje jako organizacja)
- Elektromadonna
- Fabryka - Warszawa
- Rozbrat - Rozbrat - Poznań
- CRK - Wrocław
[edytuj] Linki zewnętrzne