Stanisław Chodyński
Z Wikipedii
Stanisław Ksawery Chodyński | |
Urodzony | 4 listopada 1836 Kalisz |
Zmarł | 16 maja 1919 Włocławek |
Stanisław Ksawery Chodyński, ur. 4 listopada 1836 w Kaliszu, zm. 16 maja 1919 we Włocławku, polski duchowny katolicki, historyk Kościoła, profesor Seminarium Duchownego we Włocławku i Uniwersytetu Warszawskiego; brat Adama.
Był synem Feliksa i Honoraty z Wesołowskich. Pierwsze nauki pobierał w domu rodzinnym, następnie uczęszczał do szkoły realnej w Kaliszu. W latach 1855-1859 studiował w Seminarium Duchownym we Włocławku, w 1860 przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Tadeusza Łubieńskiego. Kontynuował studia teologiczne w Akademii Duchownej w Warszawie, zakończone uzyskaniem stopnia kandydata św. teologii (1863). W latach 1863-1866 pracował jako wikariusz parafii w Sieradzu; od 1866 był profesorem Seminarium we Włocławku, wykładał biblistykę, historię Kościoła, teologię dogmatyczną, liturgikę i prawo kanoniczne; pełnił także funkcje regensa. Był ponadto katechetą w gimnazjum i szkole realnej we Włocławku (1869-1882). W 1878 powrócił do pracy duszpasterskiej, był proboszczem w Bronisławiu (do 1882) i Wieńcu (1882-1887). Od 1887 do 1908 ponownie profesor seminarium; krótko przed śmiercią został w 1919 profesorem honorowym UW i kierownikiem Seminarium Historii Kościoła.
Od 1877 był kanonikiem kapituły katedralnej we Włocławku, pełnił w niej funkcję prokuratora, a w latach 1894-1897 dziekana. Był również sędzią surogatem konsystorza włocławskiego i cenzorem książek religijnych w kurii diecezjalnej. Papież Leon XIII nadał mu godność protonotariusza apostolskiego.
Zajmował się historią średniowieczną Kościoła w Polsce oraz edytorstwem. W szczególności badał dzieje kapituły włocławskiej, opracował dane o działalności zakonu reformatorów, a także medyków i Żydów włocławskich oraz spis biskupów. Przyczynił się do podniesienia poziomu naukowego seminarium, powiększył i uporządkował zbiory biblioteki seminaryjnej. Przygotował do wydania nieznane wcześniej Monumenta historica diec. Vladislaviensis (1881-1910) i Documenta historica Seminarii Vladislaviensis (1897), wraz z ks. Janem Nepomucenem Fijałkiem wydał Statuty kapituły katedralnej włocławskiej (1915). Ponadto opublikował m.in.:
- Szkoła katedralna włocławska (1900)
- Organy, śpiew i muzyka w kościele katedralnym włocławskim (1902)
- Seminarium włocławskie (1904)
- Notariusze kapituły włocławskiej (1905)
- Biskupi sufragani włocławscy (1906)
- Szkoła oo. bernardynów w Warcie (1910)
- Szkoły oo. pijarów w Radziejowie i Włocławku (1911)
- Trybunaliści z Kapituły Włocławskiej (1911)
- Biblioteka Kapituły Włocławskiej (1949)
Kopie cyfrowe dzieł w KPBC [1]
Od 1904 był członkiem-korespondentem AU, w 1907 członkiem założycielem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Akademia Duchowna w Petersburgu nadała mu doktorat honoris causa (1901).
Źródła:
- Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A-J, Wrocław 1983