Starogard Gdański
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°58' N 018°32' E
| Starogard Gdański | |||||
|
|||||
| Województwo | pomorskie | ||||
| Powiat | starogardzki | ||||
| Gmina - rodzaj |
Starogard Gdański miejska |
||||
| Założono | 1198 | ||||
| Prawa miejskie | 1348 | ||||
| Prezydent miasta | Edmund Stachowicz | ||||
| Powierzchnia | 25,27 km² | ||||
| Położenie | 53° 58' N 18° 32' E |
||||
| Liczba mieszkańców (2005) - liczba ludności - gęstość |
49 579 1912,5 os./km² |
||||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
58 | ||||
| Kod pocztowy | 83-200 | ||||
| Tablice rejestracyjne | GST | ||||
|
Położenie na mapie Polski
  Starogard Gdański
|
|||||
| TERC10 (TERYT) |
6222913031 | ||||
| Miasta partnerskie |  Diepholz Hillerod Kaliningrad Białogród nad Dniestrem Limerick Montgivary koło La ChÂtre |
||||
|
Urząd miejski3
ul. Gdańska 683-200 Starogard Gdański tel. 58 530-60-06; faks 58 530-60-00 (e-mail) |
|||||
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|||||
 Wiadomości w Wikinews |
|||||
| Strona internetowa miasta | |||||
Starogard Gdański - miasto i gmina w województwie pomorskim, siedziba powiatu starogardzkiego oraz gminy Starogard Gdański. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego.
Według danych z 30 czerwca 20042, miasto miało 48 328 mieszkańców.
Miasto leży nad rzeką Wierzycą na Pojezierzu Starogardzkim, jest stolicą i centrum nadwiślańsko-pomorskiego regionu Kociewie, a także jednym z najstarszych miast na Pomorzu.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Zmiany ludności
1960r.: ok. 25 800 mieszkańców
1970r.: ok. 33 700 mieszkańców
1975r.: ok. 39 500 mieszkańców
1980r.: ok. 44 200 mieszkańców
1990r.: ok. 49 500 mieszkańców
1995r.: ok. 50 600 mieszkańców
1998r.: ok. 50 700 mieszkańców
2001r.: ok. 49 884 mieszkańców
2004r.: ok. 48 328 mieszkańców
[edytuj] Historia w skrócie
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: kalendarium historii Starogardu Gdańskiego.
Według badań archeologicznych gród wykształcił się w tym miejscu z osady neolitycznej sprzed ok. 4-5 tysięcy lat, jednak pierwsza wzmianka (Starigrod) pojawiła się w roku 1198, w dokumencie księcia pomorskiego Grzymisława ofiarowującym gród rycerzom zakonnym św. Jana. W roku 1339 Krzyżacy nadali Starogardowi herb, zaś chełmińskie prawo miejskie nadane zostało w roku 1348. Starogard przeciwstawiał się uciskowi krzyżackiemu m. in. wstępując w roku 1440 do Związku Pruskiego, przyczyniając się do powrotu w 1466 roku Prus Królewskich do Polski. W roku 1484 ogromny pożar zniszczył połowę miasta, zaś na początku drugiej połowy XVII wieku Starogard był okupowany przez Szwedów. W 1772 miasto zostało zajęte przez wojsko pruskie w wyniku I rozbioru Polski, jednak w czasie trwającej 148 lat okupacji miasto próbowało walczyć z najeźdźcą; np. w roku 1846 (2 lata przed Wiosną Ludów) Florian Ceynowa pokierował chłopskim atakiem na garnizon wojsk pruskich w Starogardzie. Ostatecznie miasto wróciło do Polski 29 stycznia 1920 roku - nastąpił przemarsz wojsk gen. Józefa Hallera obejmujących miasto w imieniu Rzeczypospolitej. Na okres niemal całej II wojny światowej Starogard był okupowany przez Niemców, którzy w pobliskim Lesie Szpęgawskim dokonali masowych egzekucji zabijając ok. 7 tysięcy ludzi. W roku 1950 do nazwy Starogard dodano "Gdański". W sierpniu 1980 w mieście wybuchają protesty i powstaje Międzyzakładowy Komitet Strajkowy.
[edytuj] Jednostki terytorialne miasta
[edytuj] Dzielnice
Miasto zostało umownie podzielone na 8 dzielnic.
Wśród nich można wyróżnić:
[edytuj] Zabytki
- Mury obronne z XIV wieku
- Baszty: Gdańska, Tczewska, Narożna, Wodna
- Gotycki kościół farny pw. św. Mateusza z XIV w., według starych przekazów wybudowany na miejscu pogańskiej świątyni Swaroga.
- Pałac Wiechertów (ok. 1900 r.) wraz z zespołem młynów (1872 r.)
- Pruska zabudowa XIX-wieczna : budynek Sądu Rejonowego oraz gimnazjum (obecnie Liceum Ogólnokształcące)
- Neogotycka synagoga z połowy XIX wieku.
[edytuj] Gospodarka
Część terenów miasta należy do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Największe przedsiębiorstwa:
- Zakłady Farmaceutyczne "Polpharma" S.A. (wcześniej SZF "Polfa")
- Fabryka Mebli Okrętowych "Famos"
- Destylarnia "Sobieski" (wcześniej Fabryka Wódek Gdańskich, Polmos)
[edytuj] Znane osoby związane ze Starogardem
- Kazimierz Deyna - piłkarz
- Andrzej Grubba - tenisista
- Paweł Papke - siatkarz
- Marcin Prus - siatkarz
- Dorota Landowska - aktorka
- Remigiusz Grzela - dramaturg, autor książek
- Anna Szarmach - wokalistka
- Egon Naganowski - wybitny tłumacz literatury niemieckiej
- Edward Pałłasz - kompozytor
- Edmund Stachowicz - poseł, obecnie prezydent miasta
- Grażyna Paturalska - poseł
- Daniela Chrapkiewicz - poseł
- Henryk Jankowski - ksiądz
- Jan Gross - ksiądz luterański
- Stanisław Kryzan - psychiatra
- Małgorzata Hillar - poetka
[edytuj] Szkolnictwo wyższe
W mieście funkcjonują:
- Pomorska Wyższa Szkoła Polityki Społecznej i Gospodarczej
- filia Uniwersytetu Gdańskiego - Wydział Zarządzania
[edytuj] Miasta partnerskie
- Diepholz
- Hillerod
- Kaliningrad
- Białogród nad Dniestrem
- Limerick
- Montgivary koło La ChÂtre
[edytuj] Struktura powierzchni
Według danych z roku 20026, Starogard Gdański ma obszar 25,27 km², w tym:
- użytki rolne: 56%
- użytki leśne: 9%
Miasto stanowi 1,88% powierzchni powiatu.
[edytuj] Demografia
Dane z 30 czerwca 20042:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 48 328 | 100 | 25 061 | 51,9 | 23 267 | 48,1 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
1912,5 | 991,7 | 920,7 | |||
Według danych z roku 20026, średni dochód na mieszkańca wynosił 1459,9 zł.
[edytuj] Sąsiednie gminy
[edytuj] Zobacz też
- Symbole
- Historia
- Stacje kolejowe
- Świątynie
- Inne
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
- Interaktywny Plan Miasta
- Regionalny Portal Internetowy - WebStrefa.net
- Trasa turystyczna po Starogardzie
- OSP Starogard Gd. - Ochotnicza Straż Pożarna w Starogardzie Gdańskim
Miasta powiatowe:
Bytów • Chojnice • Człuchów • Gdańsk • Gdynia • Kartuzy • Kościerzyna • Kwidzyn • Lębork • Malbork • Nowy Dwór Gdański • Pruszcz Gdański • Puck • Słupsk • Sopot • Starogard Gdański • Sztum • Tczew • Wejherowo
Miasta gminne:
Brusy • Czarna Woda • Czarne • Czersk • Debrzno • Dzierzgoń • Gniew • Hel • Jastarnia • Kępice • Krynica Morska • Łeba • Miastko • Nowy Staw • Pelplin • Prabuty • Reda • Rumia • Skarszewy • Skórcz • Władysławowo • Ustka • Żukowo
