Szynszyla
Z Wikipedii
Należy w nim poprawić: historię.
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz w dyskusji tego artykułu lub na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.
Szynszyla | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Nadgromada | żuchwowce |
Gromada | ssaki |
Szczep | łożyskowce |
Rząd | gryzonie |
Rodzina | szynszylowate |
Gatunek | szynszyla |
Nazwa systematyczna | |
Lagidium peruanus |
Szynszyla duża (Lagidium peruanus) - przedstawiciel rodziny szynszylowatych. Długość ciała 32-40 cm, ogona 23-32 cm, waga 1,6 kg. Gęste futro o wierzchu czarnym, a spodzie białawym. Długie uszy. Żyje w koloniach zamieszkujących tereny skaliste w Andach w środkowym i południowym Peru. Jest roślinożerna i aktywna nocą. Trwająca 3 miesiące ciąża kończy się narodzinami 1-2 młodych, które są zaawansowane w rozwoju.
Szynszyla mała (Chinchilla lanigera) - ssak z rodziny szynszylowatych, rzędu gryzoni. Długość ciała 20-40 cm, ogona 7,5-20 cm, waga 0,5-1,0 kg. Srebrzyste, perłowoszare futro jest miękkie i gęste, a ogon pokryty długimi włosami. Oczy oraz uszy duże. Po trwającej prawie 4 miesiące (około110 dni) ciąży rodzi się od 1 do 6 zaawansowanych w rozwoju młodych. Żyje w koloniach zamieszkujących tereny skaliste w górach Chile, Argentyny i Boliwii, gdzie żywi się roślinnością wysokogórską. Dawniej liczna, obecnie ze względu na cenione futerko została niemal zupełnie wytrzebiona. Często jest hodowana.
Odmiany szynszyli:
Dziś istnieje 14 odmian mutacyjnych, z tego ponad 12 mieszańców międzyodmianowych. Z czasem może ich być więcej.
Zaczniemy od typu dzikiego, czyli standardu. Właśnie od tego koloru zaczęła się cała historia.Wyróżnia się trzy typy barw standardu : ciemny średni i jasny - różnią się one długością koloru wierzchołkowej części włosa i intensywnością pigmentu. Szynszyle jasnego typu mają najkrótszą strefę zabarwienia włosów. Jasna środkowa partia włosa w specyficzny sposób rozjaśnia zabarwienie, co zarazem nadaje w najciemniejszych miejscach futra kolor niebieskawy. Krótko mówiąc standard typowy ma jasno niebieski grzbiet oraz części ciała (głowa, ramiona, grzbiet, boki i ogon) i biały pas na brzuszku.
- Czarna Aksamitna (Czarna Gunninga ) -> jest uważana za heterozygotyczną. Na okrywie włosowej występuje ostry kontrast między ciemnym grzbietem, a białym brzuszkiem. Głowa, kark i grzbiet są czarne, zaś boki na granicy białego pasa brzusznego mają okrywę standardową. Futro tych zwierząt jest wyjątkowo gęste i sprężyste.
- Beżowa dominująca (Tower Delany Beige) -> beże występują w postaci homozygotycznej jak i heterozygotycznej. Szynszyla homozygotyczna ma barwę bladobeżową z białym lub prawie białym spodem, futerko jej jest mniej sprężyste niż heterozygotyczne, które to mają ciemniesze futro od barwy lawendowej, aż po czekoladową, a oczy ich są czerwone.
- Biała dominująca (Biała Wilsona) -> wśród szynszyli białych mogą również występować lekko srebrne (Withe Silver). Zwierzaki o ciemnych ościstych włosach, a nawet osobniki mozaikowate (Mosaic). Oczy i obrzeża uszu są czarne. Kolor ten uzyskano po raz pierwszy w 1955r. w USA.
- Mahoniowa (Ebony) -> od niedawna otrzymana odmiana mutacyjna. Zwierzęta te mają bardzo ciemne, prawie czarne umaszczenie, podobne do odmiany węglowej - cały tułów, grzbiet a boki i brzuch nieco jaśniejsze. Mogą być też homozygotyczne i wtedy są kruczoczarne o jedwabistej powłoce.
- Odmiany mutacyjne recesywne :
- Węglowa (Charcoal) -> kolor całego futerka tych zwierzaków jest czarny łącznie z brzuszkiem. Na włosach puchowych nie występuje wcale (lub jest bardzo krótka) biała pręga. Jeśli są jakieś naloty, np : brązowe, wtedy określa się to jako nieczystość barwy. Oczy mają czarne, a futerko w porównaniu z odmianą mahoniową jest mniej jedwabiste.
- Biała albinostyczna (Albino) -> całe pokrycie tych futerkowców nie posiada pigmentu, zarówno włosy jak i skóra, pazurki czy oczy.Oczy i pazurki są różowe.
- Mglista (Misty) -> futro tych zwierząt jest ciemnoszarawe, jak w nazwie niezbyt czyste.
- Beżowa polska (Polish Beige) -> barwa futerka tych gryzoni jest jasnobeżowa. Mają biały brzuszek, a oczy barwy czerwonej porzeczki. W Polsce pierwsza taka piękność urodziła się w 1958 r.
- Beżowa recesywna (Sulivan Beige) -> jest bardzo podobna do beżowych polskich. Oczy mają czerwone, a futerko jasno beżowe. Do Polski nigdy ich nie sprowadzono.
- Szafirowa (Sapphice) -> szynszyle te mają cudowne futro - niesamowicie gęste i cudownie jedwabisty połysk. Oczy są blade, różowe. Barwa jest stalowoniebieska z wzorem aguti i błyszczącym niebieskim woalem. Brzuszek mają biały. Na szynszyle tej odmiany mówią również niebieski brzask lub niebieski pył.
- Filetowa (Violet) -> piękna, niedawno otrzymana rasa o ciemnofioletowym zabarwieniu woalu na grzbiecie i takim samym podszyciu, szaroniebieskawych boczkach i czysto białym brzuszku.
- Srokata (Piebald) - odmiana ta jest niezwykle rzadka. Odznacza się białymi plamkami na futrze. Mieszańce międzyodmianowe i międzygatunkowe.
- Brązowa aksamitna (Brown Velvet) -> futerko ma ciemnobrązowe - jest bardzo gęste i puszyste.
- Jasna pastelowa -> jest koloru blado brązowego.
- Ciemna pastelowa -> zwierzęta te są intensywnie ciemnobrązowe.
- Velveco -> węglowa barwa o aksamitnym futrze bez białego brzuszka.
- Szafir węglowy - osobniki te charakteryzują się ciemnoniebieskim kolorem bez wyodrębnionego pasa na brzuszku.
- Niebieska aksamitna -> podobna jest do odmiany szafirowo węglowej, ale futerko ma bardziej aksamitne.
- Biało-różowa -> szynszyla ta nazywana jest też kwiatem jabłoni, ciemnożółtym proszkiem oraz blaskiem gwiazd. Ma białe futerko z delikatnym woalem różowobeżowym.
- Biało-czarna -> jest to mieszaniec, skutek kojarzenia białej z czarną aksamitną.
Źródło:http://www.zozwierz.fora.pl/about269.html
[edytuj] Historia
Szynszyle żyją na wysokości od 3000 do 5000 m. n.p.m - wyżej od świnek morskich. Ich nazwa pochodzi od plemienia Indian Chinchila, którzy na nie polowali. Po pewnym czasie Chinchlilów podbili Inkowie a tych potem Hiszpanie. Wszyscy ci konkwistadorzy zauważyli niezwykłe właściwości szynszylich skór, co spotęgowało zabijanie tych zwierząt. Dodatkowo na futrzaki polowały lisy i węże co omal nie doprowadziło do wyginięcia szynszyli pod koniec XIX wieku. W 1918 zakazano polowania na te gryzonie. Pięć lat potem do USA powrócił pasjonat i badacz szynszyli Mathias Chapman z jedenastoma osobnikami - śmiało można to uważać za początek ferm szynszyli. Za pierwszą hodowlę szynszyli w Polsce uważa się 1956 rok, kiedy to państwo Rożewscy sprowadzili pierwsze.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Forum Gryzonie - Szynszyla
- forum posiadaczy szynszyli
- grupa szynszylomaniaków
- Szynszyle - Artykuły o szyszylach
- Forum o Gryzoniach