Wielka Armia

Z Wikipedii

Wielka Armia (fr. Grande Armée) - armia Napoleona, utworzona w celu podboju Rosji w 1812 r.

Pierwsza Wielka Armia istniała od 1803 do 1805 roku.Liczyła około 200 000 ludzi i stacjonowała w Boulogne. Miała być użyta do podboju Wysp Brytyjskich Druga była to armia wielonarodowościowa w skład której wchodzili: Francuzi (ok. 300 tys.), Polacy (ok. 100 tys.) oraz żołnierze państw pozostających w sojuszu z Cesarstwem Francuskim (ok. 300 tys.). Wielka Armia stoczyła wiele bitew, z czego najsławniejsza to bitwa pod Borodino. Napoleon osiągnął swój zamiar zdobycia Moskwy jednak ludność ukryła się w głębi kraju, a swoje miasta zostawiała zniszczone. Wielka Armia musiała rozpocząć chaotyczny odwrót, zbliżała się właśnie zima, a żołnierze nie mieli solidnych mundurów, kończyła się amunicja, obuwie było popękane po długim marszu, często atakowali rosyjscy partyzanci czyniąc niemałe straty. W czasie odwrotu wielu żołnierzy padało z wycieńczenia i chłodu, Wielka Armia kruszyła się momentalnie. Podczas postoju nad rzeką Berezyną Napoleon został zaskoczony przez Rosjan i musiał stoczyć bitwę która przysporzyła mu wielu strat. Zdziesiątkowane wojsko wycofywało się przez Księstwo Warszawskie i Prusy do Francji. W czasie marszu przez Prusy, Wielka Armia została zaatakowana przez wojska koalicji pod Lipskiem i tam właśnie rozegrała się tzw. Bitwa Narodów. W tej bitwie V korpus polski pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego osłaniał przeprawę przez rzekę Elsterę, a dowódca polski, jako jedyny obcokrajowiec, został na polu bitwy mianowany marszałkiem francuskim. Dzięki waleczności polskich żołnierzy udało się uratować większą część armii jednak straty były ogromne. Książę Józef Poniatowski zginął w nurtach rzeki. Gdy wszystkie wojska Napoleona przeprawiły się przez Elsterę, na drugim brzegu pozostali Polacy, Napoleon nakazał inżynierom wysadzić most. Car rosyjski, Aleksander I Romanow zaproponował korpusowi polskiemu poddanie się i swobodny powrót do kraju. Po bitwie pod Lipskiem w 1813 r. Wielka Armia, zdziesiątkowana, rozpadła się a wkrótce po tym Napoleon abdykował i został zesłany na wyspę Elbę na Morzu Śródziemnym.

[edytuj] Skład Wielkiej Armii w chwili rozpoczęcia wojny z Rosją:

• I Korpus - dowódca marszałek Louis Davout - 72 000 ludzi i 150 armat
• II Korpus - dowódca marszałek Charles Oudinot - 37 000 ludzi i 72 armaty
• III Korpus - dowódca marszałek Michel Ney - 37 000 ludzi i 72 armaty
• IV Korpus - dowódca wicekról Włoch Eugene de Beauharnais - 46 000 ludzi i 116 armat
• V Korpus ( polski) - dowódca generał Józef Poniatowski - 37 000 ludzi i 70 armat
• VI Korpus (bawarski) - dowódca generał Laurent Gouvion Saint-Cyr - 27 000 ludzi i58 armat
• VII Korpus (saski)-dowódca generał Jean Reynier - 18 000 ludzi i 56 armat
• VIII Korpus (wirtemberski) - dowódca marszałek Andoche Junot -19 000 ludzi i 34 armaty
• IX Korpus - dowódca marszałek Claude Victor - 42 000 ludzi i 42 armaty
• X Korpus - dowodca marszałek Alexandre Macdonald - 32 000 ludzi i 42 armaty
• XI Korpus - dowódca marszałek Pierre Augerau - 62 000 ludzi
• Pomocniczy Korpus Austriacki - dowodca feldmarszałek Karl Schwarzenberg- 48 000 ludzi i 60 armat
• Gwardia Cesarska - 50 000 ludzi i 176 armat:

Stara Gwardia, Młoda Gwardia

• Odwód Jazdy - dowódca marszałek Joachim Murat - 41 000 ludzi i 114 armat:

1 Korpus - 12 000 ludzi i 30 armat,2 Korpus - 11 000 ludzi i 30 armat, 3 Korpus - 10 000 ludzi i 30 armat ,i 4 Korpus - 8000 ludzi i 24 armaty

Polacy weszli w skład korpusów: I (5,10 i 11 pp), II (8 pułk lekkokonny), V (100% składu), IX (9 batalionów i 2 kompanie polskie), X ( 12 batalionów i 2 kompanie polskie),1 Kawalerii(pułki 6 i 8 ułanów0, 2 Kawalerii ( 9 pułk ułanów) 4 Kawalerii ( 4 Dywizja Lekka,pułki: 6,8 i 9 ułanów, 10 huzarów) i Gwardii ( szwoleżerowie, Legia Nadwiślańska).