Wspólnoty autonomiczne Hiszpanii

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Mapa podziału administracyjnego Hiszpanii na wspólnoty autonomiczne i prowincje

Hiszpania jest podzielona na 17 wspólnot autonomicznych (hiszp. Comunidades Autónomas), które cieszą się dużą autonomią (głównie w kwestiach szkolnictwa, podatków, itd.) oraz dwa miasta autonomiczne (hiszp. Ciudad Autónoma). Oto one:

Andaluzja (Andalucía)
Aragonia (Aragón)
Asturia (Asturias)
Baleary (Islas Baleares)
Estremadura (Extremadura)
Galicia (Galicia)
Kantabria (Cantabria)
Kastylia-La Mancha (Castilla La Mancha)
Kastylia-León (Castilla y León)
Katalonia (Cataluña)
Kraj Basków (País Vasco)
La Rioja (La Rioja)
Madryt (Madrid)
Murcja (Murcia)
Nawarra (Navarra)
Walencja (Valencia)
Wyspy Kanaryjskie (Islas Canarias)
Ceuta (Ceuta)
Melilla (Melilla)

Podział na Comunidades ma swoje odbicie historyczne - większość z obecnych "regionów" była kiedyś niezależnymi królestwami.

Integralną część Hiszpanii stanowią tzw. hiszpańskie posiadłości w Afryce Północnej.

[edytuj] Utworzenie i zakres władzy

Centralizacja, nacjonalizm i separatyzm odegrały ważną rolę w demokratyzacji Hiszpanii. Niestabilność państwa, a w końcu upadek dyktatora, generała Franco zostały wywołane właśnie przez te trzy czynniki. W 1978 partie polityczne, których dziełem była nowa hiszpańska konstytucja, potrzebowały kompromisu, który zapobiegnie, przynajmniej czasowo, ruchom nacjonalistyczym i separatystycznym. Nowa Hiszpania stała się krajem silnie zdecentralizowanym, a nowy podział terytorialny miał wiele wspólnego zarówno ze starym (utrzymano podział na prowincje), jak i z nowoczesnymi systemami administracji terytorialnej w państwach Europy Zachodniej (np. w RFN)

Wspólnoty autonomiczne mają znaczną władzę ustawodawczą i wykonawczą. Każda wspólnota ma swój własny parlament i rząd regionalny. Szerokość autonomii jest różna dla każdej wspólnoty i przedstawiona w statucie autonomii (estatuto de autonomía). W praktyce, istnieje podział na wspólnoty „historyczne” — Andaluzja, Galicja, Katalonia i Kraj Basków — i resztą. „Historyczne” uzyskały więcej funkcji i możliwości, między innymi możliwość ustalenia czasu między wyborami na prezydenta regionu i do regionalnego parlamentu (między wyborami musi być minimalnie czteroletni odstęp). Katalonia i Kraj Basków mają także swoje własne, niezależne siły policyjne – Ertzaintza w Baskonii, i Mossos d'Esquadra w Katalonii. Inne wspólnoty mają bardziej ograniczoną moc w tym zakresie, albo żadnej.

Konstytucja Hiszpanii gwarantuje w artykule 2 „prawo regionów i narodowości do samostanowienia”. Wstępne założenie zakładało, że nie każda część kraju, ale tylko regiony historyczne o długiej tradycji samorządności otrzymają status autonomii. Jednakże, gdy konstytucję nadal szkicowano, w Andaluzji podniosło się larum — ponad półtora mieszkańców regionu 4 grudnia 1977 roku wyszło na ulice swoich miast, rządając przyznania również Andaluzji statutu autonomii. Doprowadziło to do dopisania jeszcze dwóch artykułów do konstytucji: artykuł 143, który dał możliwość uzyskania statusu wspólnoty autonomicznej każdemu regionowi, oraz artykuł 151, który dodał wspólnotom autonomicznym wiele dodatkowych zadań.