Kawsay Yachay

Wikipidiyaman

Kawsay Yachay nisqaqa (latin simipi: Biologia; kastilla simipi: Biología) istudyah yachaymi tukuy kawsaqkunata.

Tabla de contenidos

1 K a w s a y _ Y a c h a y
2 Wiñay Kawsay
3 Rak'iykuna
4 Hatunruku Ima
5 Atih ruwayta imakuna
6 Kaytataq yacharqankiri?
7 Wikipruyictukuna
8 Otros portales

[allichay] K a w s a y _ Y a c h a y

Andreas Vesalius, De humani corporis fabrica-p paqarichoqninmi

[allichay] Wiñay Kawsay

Kawsay yachaymi ñawpa musuqpas. Ñawpa yachay hina, Aristoteles (384 watamanta 322 watakama manaraqpas paqarisqa Hisu Kristu) Kawsay yachaypa taytansi. Paymi tiksikuh huk jatun qillqasqap paqarichoqnin watiqaypi.

Kawsay yachay pachakwatakuna XVI XVII-pas kama manam aswan allichirqanchu. Chay watakunapi, kay yachay tharinankunap musuq pachakunap yanapanrayku wiñasqanmi: kawsaykuqkunap añakikunappas pachanku.

Kurku yachaypi, iskay hatunruku runa rikurisqanku:

Andreas Vesalius (1514-1564), De humani corporis fabrica-p paqarichoqninmi (latin simipi: Runap kurkunpa pitinkunamanta). Kay qillqasqapi, pay ñawpa amautakunap pantayninkukunatam runap kurkunmanta manacharan.
William Harvey (1578-1657), qillqasqawan sutichasqa De motu cordis et sanguinis (latin simipi: Sunqup Yawarpapas Kuykuyninkumanta) yachachirqawanchik yawar muyuriymantatam.

Pachakwata XVI-ta tukuspa, mikruskupiwup wiñaynin qallarisqa. Iskay siminakuy qallarisqapas: huk siminakuy inwruiyunpam wiñayninrayku kasqan; huktaq siminakuy manakaqpa paqariyrayku kasqan.

Pachakwata XVIII Malliy Kawsay Yachaypam mitan kasqan. Kay pachap aswan hatunruku runakuna Spallanzani, Réamurpas, Buffonpas Linnépas karanku.

Pachakwata XIX-pi, Kawsay yachay musuq yachaytam kawsay pachap wiñay kawsayninpa yanapanrayku tukuchikusqan: Schleiden Schwannpas Kawsaykuqpa Iñiyninmantam rimaranku; Pasteur Wiwuhinisismantam rimaran; Lamarck Darwinpas huktaq yachaqkunapas rikch'aqyaymanta rimaranku.

[allichay] Rak'iykuna

Darlingtonia californica, huk aycha mukuq yuram

Saikachi mayu, Nihunpim

Istudyah kawsaykuqrayku:
Tantayachih istudyanapa hinanrayku:
- Kurku Yachay
- Kawsay Chaqllisinchi
- Phisiwuluhiya
- Hinitika
- Mitan kamay
- Kawsay pacha yachay
- Kawsay Allpa Saywachi

Kawsay yachay

Qillqakuna

	[allichay] Kawsay yachay Ch'uyanchaku
	[allichay] Uywakuna Ñuñuqkuna: Ñuñuq - Paqucha - Puma - Ukumari - Usqullu - Uturunku - Asnu - Kawallu - Waka - Taruka - Iskay ruk'anayuq - K'usillu - Khankiq Pisqukuna: Pisqu - Kuntur - Wachwa - Chhukruna - Ch'usiqa - Wallpa - Waqar - Hatun Waqar - Mayu sunsu - Tunki Challwakuna: Challwa Palamakuna: Palama - Akatanqa - K'uslulu - Ninakuru - Pillpintu - Sisi - Suntu Llamp'u uywakuna: Ch'uru - Wiksachaki Aycha uquq ñuñuq - Ch'ulla ruk'anayuq - Iskay ruk'anayuq - Sillwichaki - Pakcha: Apasanka - Kusi-kusi - Sira-sira
	[allichay] Yurakuna Yura - Kinwa - Sara - Papa - Chilltu - Chirimuya - Mallki - Tintin - Awaymantu - Chilina - Lurasnu - Kichkaluru - Luqma - Waysallpu - Kina-kina - Inchik - Awina - Arrus - Sintinu - Siwara - Triyu - Chaqallu - Pakay - Sach'a-sach'a - Chaqallu yura rikch'aq ayllu - Chaqullu yura urin rikch'aq ayllu - Ch'ulla phutuy raphiyuq - Tara yura urin rikch'aq ayllu - Thaqu yura urin rikch'aq ayllu - Iskay phutuy raphiyuq - Qatasqa muruyuq - Llat'an muruyuq - Kimsa khata sisayuq - Papa yura rikch'aq ayllu - Yura rikch'aq ayllu - Wayuq - Ch'antasqa tuktuyuq rikch'aq ayllu‎
	[allichay] Mitan kamay Mitan kamay - Rikch'aq - Rikch'ana - Rikch'aq ayllu - Rikch'aq ñiqi - Rikch'aq sinri - Rikch'aq putu - Rikch'aq t'aqa - Rikch'aq suyu

	[allichay] Kawsay yachaqkuna Aristoteles - Carl von Linné - Charles Darwin - Gregor Mendel - Alfred Russel Wallace - Alfred Day Hershey - Martha Chase - James Watson - Francis Crick - Andreas Vesalius - William Harvey - Lazzaro Spallanzani - Georges Louis Leclerc, Buffonpa Kuntin - Matthias Jakob Schleiden - Schwann - Louis Pasteur - Jean-Baptiste Lamarck
	[allichay] Kawsaqkunap rikch'aqyaynin Carl von Linné - Charles Darwin - Jean-Baptiste Lamarck
	[allichay] Kawsaykuq Kawsaykuq - Añaki
	[allichay] Kawsaqkunapi ima tukuykuna Miraykuy - Samay - Ispay - Inti wayllay - Wiksayay - Wachay / Yuriy
	[allichay] Kawsay Pacha Yachay Kawsay Pacha Yachay - Ernst Haeckel - Kawsay Pacha
	[allichay] Ñawrakuna Kurku yachay - Wanuchana - Ch'ullayuq

[allichay] Hatunruku Ima

Plantilla:/Destacado

[allichay] Atih ruwayta imakuna

Musuq qillqasqakuna (kachkah pukapi) qallarinanchis.
Runqu qillqasqakuna tukunanchis.

[allichay] Kaytataq yacharqankiri?

Lliw kawsaqkuna kawsaykuqkunamanta ruwasqa kachkanku.
Kawsaqkunap tawqa imaymanankukuna kan: uywakuna, yurakunapas, kallampakunapas ancha taksa kawsaqkunapas.

[allichay] Wikipruyictukuna

Wikipruyictu Piruw (kastilla simipim)

[allichay] Otros portales

Plantilla:Wikiportales

Kay qillqasqaqa ancha huch'uyllam kachkan. Wikipidiyata yanapayta munaptinki hatarichinam atichkan
This article is a stub. You can help by expanding it. || Este artículo aún es un esbozo. Puedes ayudar expandiéndolo.

Obtenido de "http://qu.wikipedia.org../../../k/a/w/Kawsay_Yachay_70e9.html"

Categorías: T'una qillqasqa | Kawsay yachay

Kawsay Yachay

Wikipidiyaman

Tabla de contenidos

[allichay] K a w s a y _ Y a c h a y

[allichay] Wiñay Kawsay

[allichay] Rak'iykuna

Qillqakuna

[allichay] Kawsay yachay

[allichay] Uywakuna

[allichay] Yurakuna

[allichay] Mitan kamay

[allichay] Kawsay yachaqkuna

[allichay] Kawsaqkunap rikch'aqyaynin

[allichay] Kawsaykuq

[allichay] Kawsaqkunapi ima tukuykuna

[allichay] Kawsay Pacha Yachay

[allichay] Ñawrakuna

[allichay] Hatunruku Ima

[allichay] Atih ruwayta imakuna

[allichay] Kaytataq yacharqankiri?

[allichay] Wikipruyictukuna

[allichay] Otros portales

Views

Wanp'una

Maskhay

Huq simikunapi