పెళ్ళి పాటలు
వికీపీడియా నుండి
పెళ్ళిలో భాగంగా జరిగే రకరకాల సాంగ్యాలు - నలుగుపెట్టడం, నాగవల్లి, పాన్పుసంబరాలు, పూలచెండ్లాటలు -అన్నీ పెళ్ళిపాటలకు తగిన సందర్భాలే. ఇవేకాక కొత్తకోడలిని ఇంట్లోకి ఆహ్వానించడానికి పాడే తలుపు దగ్గరిపాటలు, మంగళహారతి పాటలు కూడా ఉన్నాయి. అన్ని పాటల్లోనూ ప్రధానాంశం కవ్వింపులూ తుళ్ళింతలు, సరసాలూ సరదాలే. వరసైన వారిమధ్య చోటుచేసుకునే సరసాలు, మోటుహాస్యాలు పెళ్ళిపాటల్లో ప్రధానపాత్ర వహిస్తాయి. జానపదవాఙ్మయంతో పరిచయం లేనివారికి ఈ సరసాలు, హాస్యాలు దురుసుగా, పెడసరంగా ఉన్నట్లనిపించినా జానపదులు దాన్ని విపరీతంగా భావించరు.
[మార్చు] వదినెకు ఒగసరి
వదినెకు ఒగసరి - బిందెకు బిగుసరి
బంగారుజడకుచ్చుల మా వదినె
అహ బంగారుజడకుచ్చుల మా వదినె ||వదినెకు||
గాలికి ఎగిరే దుమ్మును జూసి
బుక్కాము అంటది మా వదినె
నా ముఖానికంటది మా వదినె ||వదినెకు||
సెరువులొ ఉన్న కప్పలజూసి
బోండాలు అంటది మా వదినె - నేను
బోంచేత్తానంటది మా వదినె ||వదినెకు||
తోపులొ ఉండే తాచును జూసి
వొడ్డాణమంటది మా వదినె - నా
నడుముకు పెట్టమంది మా వదినె ||వదినెకు||
గోడమీద పాకే నల్లులజూసి
బుడ్డొడ్ల బియ్యమనె మా వదినె - నాకు
బువ్వజేసి పెట్టమనె మా వదినె ||వదినెకు||
బండిని నడిపే గాసగాన్నిజూసి
నా మగడన్నది మా వదినె - అహ
బండిలోకి ఎక్కెను మా వదినె ||వదినెకు||
[మార్చు] మంగళహారతి పాట
జయ మంగళం - నిత్య శుభమంగళం
జయాజయమంగళం - రామ శుభమంగళం
ఆ సంకనొకబిడ్డ - ఈ సంకనొకబిడ్డ
కడుపులో ఒకబిడ్ద కదలాడగా
ఆరు శాట్ల బియమొండి - మూడుశాట్ల పప్పొండి
సాలకా మా వదినె - సట్లునాకే ||జయ||
అప్పుకొక పల్లెంబు - పప్పుకొక పల్లెంబు
కూరనారకొక్క గుండుపళ్ళెంబు
అప్పులోడు వచ్చి సెప్పుతో కొడతాంటె
అప్పుడే మా బావ పప్పుకేడ్చెనే ||జయ||
నూగులు నుసి బట్టె - గానుగలు గసిబట్టె
పెండ్లికొడుకు నెత్తికి పేండ్లుబట్టె
పెండ్లికొడుకు సిన్నాయన పేండ్లుబట్టాబోయి
గంజిగుంతలోబడి - గుంజులాడ ||జయ||
పల్లెపల్లేదిరిగి - పట్నాలన్నీ దిరిగి
ముల్లోకములు దిరిగి - నిన్నుదెస్చే
మూతి మూడొంకర్లు - నడ్డి నాల్గొంకర్లు
ముచ్చటైన పెండ్లికూతుర - నీకారతీ ||జయ||
ఆ వీధినొక కుక్క - ఈ వీధినొక కుక్క
నట్టనడి వీధిలో నల్లకుక్క
మూడు కుక్కలు కలిసి ముచ్చటాలాడంగ
మూలనున్న పెండ్లికొడుకు మూతినాకే ||జయ||
మంగళం మంగళం మా బావ నెత్తికీ
సూరులో ఉండేటి సుంచెలుకకీ
మంగళం మంగళం మా వదినె కొప్పుకూ
గుంతలో ఉండేటి గోండ్రుకప్పకూ ||జయ||
[మార్చు] జానపద గీతాలు
జోల పాటలు || లాలి పాటలు || పిల్లల పాటలు || బతుకమ్మ పాటలు || గొబ్బిళ్ళ పాటలు || సుమ్మీ పాటలు || బొడ్డేమ్మ పాటలు || వానదేవుని పాటలు || తుమ్మెద పాటలు || సిరిసిరి మువ్వ పాటలు || గొల్ల పాటలు || జాజఱ పాటలు || కోలాటపు పాటలు || భ్రమర గీతాలు || నాట్ల పాటలు || కలుపు పాటలు || కోతల పాటలు || చెక్కభజన పాటలు || జట్టిజాం పాటలు || వీధిగాయకుల పాటలు || పెళ్ళి పాటలు || గ్రామదేవతల పాటలు || తత్త్వాలు || భిక్షుకుల పదాలు || ఇంకా వర్గీకరింపబడని గీతాలు
