ราชวงศ์โชซอน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

จักรพรรดินี ลี เฮวอน

ราชวงศ์โชซอน (ฮันกุล :고종 광무제 ฮันจา:高宗光武帝 อังกฤษ:Joseon Dynasty) หรือบางครั้งจะรู้จักกันในชื่อ ราชวงศ์ลี เป็นราชวงศ์ที่ปกครองคาบสมุทรเกาหลี และเป็นราชวงศ์สุดท้ายที่ปกครองเกาหลีในระบอบกษัตริย์หรือระบอบราชวงศ์ โดยผ่านยุคสมัยตั้งแต่เริ่มต้นมีอารยธรรมขึ้นบนคาบสมุทรกาหลี แต่ยุคโบราณในสมัยต่างๆมาจนกระทั่งถึงยุคสมัยหลังสุดนี้ ราชวงศ์โชซอน มีอายุทั้งสิ้นนับจากปีที่ก่อตั้งจนกระทั่งสิ้น 518 ปีหลังจากสิ้นสมัยของพระเจ้าโกจง

สารบัญ

1 ก่อตั้งราชวงศ์
2 สิ้นสุดราชวงศ์ในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์
3 ฟื้นฟูระบอบราชวงศ์
4 รายนามกษัตริย์ในราชวงศ์ลี และระยะเวลาการครองราชย์
5 ดูเพิ่ม

[แก้] ก่อตั้งราชวงศ์

ราชวงศ์โชซอนก่อตั้งขึ้นโดย นายพลลี ซองเก (태조 Yi Songgye) ขุนพลคนสำคัญแห่งราชวงศ์โกเรียว (Goryeo Denasty)ก่อการยึดอำนาจในปี พ.ศ. 1935(ค.ศ. 1392)

ก่อนหน้านั้น ตั้งแต่ปี พ.ศ. 1931 แผ่นดินซึ่งปกครองโดยราชวงศ์โกเรียวใกล้ถึงจุดอวสาน ช่วงเวลานั้นเกาหลีตกอยู่ในยุคเสื่อมกษัตริย์ที่มีผู้ปกครองคือพระเจ้าชาง (King Chang) พระองค์ทรงอ่อนแอ พวกขุนนางกลุ่มต่างๆ ต่างก็คอยปลุกปั่นจนเกิดความแตกแยกกันทั่วไปในราชสำนัก ประเทศจีนซึ่งในขณะนั้นปกครองโดยราชวงศ์หมิง จึงได้ถือโอกาสส่งกองทัพเจ้าโจมตี เพื่อหมายยึดครองเกาหลี โดยนำทัพเข้ามาตรึงชายแดนตรงบริเวณแม่น้ำยาลู

ลี ซองเก ซึ่งเป็นขุนพลใหญ่ของราชวงศ์โกเรียวในขณะนั้น จึงได้ถูกมอบหมายให้นำทัพไปต้านกองทัพจีนเอาไว้ที่อีกฝั่งของแม่น้ำยาลู แต่ก็ได้ใช้วิธีเจรจาจนสงบศึกลง หลังจากนั้น ลี ซองเก ได้นำทัพทั้งหมดกลับเมืองหลวง เมืองแกซอง ลี ซองเก เห็นว่าหากปล่อยประเทศให้ดำเนินภายใต้กษัตริย์ที่อ่อนแอต่อไป ก็จะต้องมีการถูกโจมตีกันขึ้นอีกแน่ ซึ่งเกาหลีอาจไม่โชคดีขอสงบศึกได้อีก ลี ซองเก จึงได้ติดต่อกับกลุ่มขุนนางที่สนับสนุน เพื่อยึดอำนาจจากกษัตริย์ จากนั้นได้ยึดอำนาจโดยการคุมกำลังทั้งหมดเอาไว้ แล้วจึงกดดันให้พระเจ้าชาง กษัตริย์แห่งราชวงศ์โกเรียวสละราชบัลลังก์เสีย และให้พระเจ้ากงยาง ครองราชย์

แต่หลังจากนั้นไม่นาน ลีซองเกก็ทำการยึดอำนาจอีกครั้ง และสถาปนาตนเองเป็นพระเจ้าแทโจ ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์โชซอน

[แก้] สิ้นสุดราชวงศ์ในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์

พระเจ้าโกจงกษัตริย์องค์สุดท้าย

ในปีพ.ศ. 2437(ค.ศ. 1894) ตรงกับสมัยของพระเจ้าโกจง ญี่ปุ่นได้ยึดดินแดนส่วนคาบสมุทรเหลียวตงจากสงครามกับจีน เท่ากับได้ปิดล้อมเกาหลีอย่างสมบูรณ์ ต่อมาญี่ปุ่นจึงต้องการยึดครองเกาหลีเพื่อหวังรวมดินแดนเป็นผืนเดียวกัน และเพื่อแผนในการรุกคืบเข้ายึดครองแมนจูเรีย จนในที่สุดเกาหลีก็ต้องตกอยู่ภายใต้อำนาจของญี่ปุ่นอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ในปี พ.ศ. 2448

เมื่อปีพ.ศ. 2450 ญี่ปุ่นได้ประกาศรวมเกาหลีขึ้นเป็นเขตแดนของญี่ปุ่นโดยสมบูรณ์ พร้มกับทำการล้มล้างราชวงศ์โชซอนลงในปีเดียวกัน ยุคสมัยโชซอนจึงถือเป็นการปิดฉากอย่างถาวรในปีนั้นเอง เมื่อสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 เกาหลีได้อิสรภาพอย่างถาวร แต่ประเทศเกาหลีก็ไม่สามารถกลับมาใช้ระบบราชวงศ์ในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ได้อีกต่อไป และนักประวัติศาสตร์เกาหลีและต่างชาติบางท่านก็ไม่ถือว่าพระเจ้าซุนจงเป็นจักรพรรดิองค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์ลี เนื่องจากพระองค์ครองราชย์ในช่วงที่ญี่ปุ่นครอบงำเกาหลี และถือว่าพระเจ้าโกจงเป็นกษัตริย์พระองค์สุดท้ายแทน

[แก้] ฟื้นฟูระบอบราชวงศ์

ราชวงศ์ลี ได้ถูกฟื้นฟูอีกครั้ง เมื่อวันที่ 29 กันยายน พ.ศ. 2549โดยจักรพรรดินีเฮวอน ซึ่งการฟื้นฟูครั้งนี้เป็นการฟื้นฟูระบอบกษัตริย์ในเกาหลีใต้อีกครั้ง และทำให้เกาหลีมีจักรพรรดินีเป็นประมุขอีกครั้งหนึ่ง หลังจากที่ปิดฉากไปเป็นเวลานานกว่า 97 ปี แต่เนื่องจากรัฐบาลเกาหลีใต้ยังมิได้รับรอง หรือเข้ามายุ่งเกี่ยวใดๆ จึงยังไม่ถือได้ว่าเป็นการฟื้นฟูอย่างเป็นทางการ