เซลล์เกลีย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เซลล์เกลีย (glial cell) หรือนิวโรเกลีย (neuroglia) หรือ เกลีย (glia) เป็นเซลล์ที่ไม่ใช่เซลล์ประสาทซึ่งทำหน้าที่หลากหลายในระบบประสาท เช่น ช่วยเกื้อหนุนค้ำจุนเซลล์ประสาท เป็นแหล่งอาหาร รักษาโฮมีโอสเตซีส สร้างเยื่อไมอีลินห่อหุ้มแอกซอน และการถ่ายทอดสัญญาณ เป็นต้น จำนานเซลล์เกลียมีมากกว่าจำนวนเซลล์ประสาทถึง 10 เท่าตัว

[แก้] ชนิดของเซลล์เกลีย

[แก้] ไมโครเกลีย

ไมโครเกลีย (microglia) เป็นเซลล์แมคโครฟาจ (macrophage) ชนิดพิเศษที่สามารถเกิดกระบวนการฟาโกไซโตซิส(phagocytosis)ได้ เชื่อว่าไมโครเกลียนี้เกิดจากเซลล์ต้นกำเนิดในระบบเลือดมากกว่าเกิดจากเซลล์ต้นกำเนิดในชั้นเอคโตเดิร์ม(ectoderm) แต่ที่ไมโครเกลียถูกจัดอยู่ในเซลล์ระบบประสาทเนื่องจากช่วยเหลือการทำงานของเซลล์ประสาท จำนวนไมโครเกลียในระบบประสาทส่วนกลางมีประมาณร้อยละ 15 ของจำนวนเซลล์ทั้งหมด สามารถพบเซลล์ชนิดนี้ได้ในสมองและไขสันหลังทุกบริเวณ หากเนื้อเยื่อดังกล่าวถูกทำลายไมโครเกลียก็จะแบ่งตัวเพิ่มขึ้นและเคลื่อนที่ไปยังบริเวณดังกล่าว

[แก้] แอสโทรไซต์

แอสโทรไซต์ (astrocyte) หรือ แอสโทรเกลีย (astroglia) เป็นเซลล์เกลียที่มีจำนวนมากที่สุด แอสโทรไซต์ช่วยควบคุมปริมาณสารเคมีต่างๆ ที่อยู่รอบเซลล์ประสาท เช่น กำจัดไออนโพแทสเซียมที่มีอยู่มากในสารละลายภายนอกเซลล์ ตลอดทั้งช่วยดูดกลับสารสื่อประสาทที่ถูกหลั่งในระหว่างการส่งสัญญาณประสาทผ่านไซแนปส์ แอสโทรไซต์ แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ ชนิดโปรโตพลาสมิค และชนิดไฟบรัส ทั้งสองชนิดมีการทำงานที่คล้ายคลึงกันแต่มีลักษณะทางสัณฐานวิทยาและตำแหน่งที่พบเซลล์เหล่านี้ที่แตกต่างกัน แอสโทรไซต์ชนิดโปรโตพลาสมิคมีเส้นใยที่มีขนาดหนา สั้น แต่มีกิ่งก้านเยอะ พบเซลล์ประเภทนี้ได้มากที่ชั้นเกรย์แมเตอร์(gray matter) สำหรับแอสโทรไซต์ชนิดไฟบรัสนั้นมีเส้นใยที่เรียวยาว และมีการแตกกิ่งค่อนข้างน้อย พบเซลล์ประเภทนี้ได้มากที่ไวท์แมเตอร์(white matter)

[แก้] โอลิโกเดนโดรไซต์

โอลิโกเดนโดรไซต์เป็นเซลล์ที่สร้างเยื่อไมอีลิน (myelin sheath) ห่อหุ้มแอกซอนที่อยู่ในระบบประสาทส่วนกลาง เยื่อไมอีลินนี้เป็นส่วนเยื่อหุ้มเซลล์ของโอลิโกเดนโดรไซต์ที่ไปล้อมรอบแอกซอนทำให้เกิดเป็นฉนวนไฟฟ้าเป็นผลให้การส่งสัญญาณประสาทเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

[แก้] เซลล์อีเพนไดมา

เซลล์อีเพนไดมา (ependymal cell) หรือ อีเพนไดโมไซต์ (ependymocyte)เป็นเซลล์ที่อยู่ที่ผนังช่องว่างที่บรรจุน้ำเลี้ยงสมองและไขสันหลัง (cerebrospinal fluid; CSF) ภายในระบบประสาทส่วนกลาง

[แก้] เรเดียลเกลีย

เรเดียลเกลียที่อยู่ในสมองส่วนซีรีเบลลัมเรียกว่า เบอร์กแมนเกลีย (Bergmann glia)ซึ่งมีส่วนในกระบวนการไซแนปติกพลาสติซิตี้ ในดวงตาชั้นเรตินาเรียกเซลล์นี้ว่า เซลล์มูลเลอร์ (Müller cell)

[แก้] เซลล์ชวานน์

เซลล์ชวานน์ (Schwann cell)ทำหน้าที่คล้ายกับโอลิโกเดนโดรไซต์ที่สร้างเยื่อไมอีลินห่อหุ้มแอกซอน ต่างกันที่เซลล์ชวานน์นี้ทำหน้าอยู่ในระบบประสาทส่วนปลาย นอกจากนี้ยังสามารถเกิดฟาโกไซโตซิสช่วยในการจัดเก็บองค์ประกอบของเซลล์ที่เสียแล้วซึ่งจำเป็นในการเจริญของเซลล์ประสาทในระบบประสาทส่วนปลาย

[แก้] เซลล์แซทเทลไลท์

เซลล์แซทเทลไลท์ (Satellite cell) เป็นเซลล์ขนาดเล็กที่เกาะอยู่ที่ผิวของเซลล์ประสาทในระบบประสาทส่วนปลายซึ่งทำหน้าที่ช่วยปรับสภาพองค์ประกอบทางเคมีภายนอกเซลล์

[แก้] การเจริญพัฒนาในช่วงเป็นตัวอ่อน

ส่วนนี้ของบทความยังไม่สมบูรณ์ คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มเติมเนื้อหาในส่วนนี้

[แก้] โรคที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์เกลีย

[แก้] อ้างอิง

1. Role of glia in synapse development[1] 2. ประสาทวิทยาศาสตร์ [2]

ดึงข้อมูลจาก "http://th.wikipedia.org../../../%E0%B9%80/%E0%B8%8B/%E0%B8%A5/%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2.html".

หมวดหมู่: ระบบประสาท | บทความที่เนื้อหาบางส่วนรอเพิ่มเติม