เพลงประจำโรงเรียนเทพศิรินทร์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เพลงประจำโรงเรียนเทพศิรินทร์ หรือ บทร้องอโหกุมาร เป็นพระนิพนธ์ของ พระราชวรวงศ์เธอกรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ พระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจรัส (น.ม.ส.) พระองค์ทรงเป็นหนึ่งในกวีชั้นยอดแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ โดยพระยาจรัลชวนะเพท อาจารย์ใหญ่ในสมัยนั้น เห็นว่าทางโรงเรียนมีงานรื่นเริงประจำปีเสมอจึงควรจะมีบทเพลงประจำสักหนึ่งบท จึงทูลขอให้ทรงนิพนธ์พระองค์ได้ทรงนิพนธ์แล้วเสร็จ และ ประทานแก่ โรงเรียนเทพศิรินทร์ เมื่อวันที่ ๒๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๔ จากนั้น วันที่ ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๔ ทางโรงเรียนได้มีหนังสือแจ้งขออนุญาตไปยังกระทรวงธรรมการ เพื่อขอใช้บทพระนิพนธ์นี้เป็นบทร้องประจำโรงเรียนเทพศิรินทร์ ต่อจากนั้น พระราชวรวงศ์เธอกรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ทรงโปรดให้หลวงประสานบรรณวิทย์ เป็นผู้ฝึกร้องตามทำนองฝรั่งจนร้องถูกต้องดีเมื่อ วันที่ ๑๖ มกราคม ๒๔๗๕ ฉนั้นวันที่ ๑๖ มกราคม พ.ศ. ๒๔๗๕ จึงเป็นวันที่บทร้อง อโหกุมาร กระหึ่มเป็นวันแรก
บทร้องอโหกุมารทรงนิพนธ์ด้วยสยามวิเชียรฉันท์ ๘ ซึ่งมีความไพเราะมีจังหวะเสียงขึ้นลงสลับกันไปมาซึ่งถือว่าเป็นสิ่งที่แปลกโดย บทสยามวิเชียรฉันท์ ๘ นี้ พูดได้ว่ามีเพลงอโหกุมารเพียงเพลงเดียว และ เป็นเรื่องแปลกในการใช้ฉันท์มาใส่ทำนองร้องเป็นเพลงได้ชาวเทพศิรินทร์ ทุกคนไม่ว่ารุ่นไหนจะจบไปนานเพียงใด ถือว่าบทร้องอโหกุมารเป็นเพลงประจำโรงเรียนที่มีความศักดิ์สิทธิ์เมื่อใดที่ได้ยินเพลงนี้ทุกคนจะยืนตรงแสดงความเคารพและร้องด้วยความภูมิใจในเกียรติยศ และศักดิ์ศรี ชาวเทพศิรินทร์มีความภูมิใจเสมอว่าเพลงอโหกุมารนี้ได้ชื่อว่าเป็นเพลงประจำสถาบันที่มีความไพเราะที่สุด
[แก้] เพลงประจำโรงเรียนเทพศิรินทร์
| อโหกุมารสถานสิขา | ณ เทพศิรินทร์ระบิลระบือ |
| สำเนียงจำโนษอุโฆษก็คือ | ดรุณสยามมิคร้ามวิชาฯ |
| สมัญญะเลิศจะเกิดไฉน | จะเกิด ณ เมื่ออะเคื้อสิขา |
| จะเกิด ณ คราวอะคร้าววิชา | วิปักษะขามสยามวิชัยฯ |
| วิถีสำรวย บ่ งวย บ่ งง | วิถีสำเริง บ่ เหลิงหทัย |
| วิถีสำราญ บ่ ซานจะไป | วิถีอบาย บ่ หมายจำนงฯ |
| วิชาวิบุลย์ดรุณจะเรียน | ประเกียรติ์จะเกิดประเสริฐประสงค์ |
| ประเทศจะงามสยามจะยง | จะสุดวิเศษก็เหตุเพราะเพียรฯ |
| อโหดรุณจะครุ่นสิขา | อโหกุมารจะอ่านจะเขียน |
| วิชาจะเทียบจะเปรียบวิเชียร | วิเชียรก็ชู บ่สู้วิชาฯ |
| วิชา ฤ แล้ง ณ แหล่งสยาม | หทัยะทัยจะไตรจะตรา |
| หทัยะทัยจะใฝ่วิชา | วิชา ฤ แล้ง ณ แหล่งสยาม |
| ณ เทพศิรินทร์ ณ เทพศิรินทร์ | สถานสิขาสง่าพระนาม |
| สำนักกีฬาสง่าสนาม | ณ เทพศิรินทร์ ณ เทพศิรินทร์ |
ชโย ชโย ชโย
[แก้] คำแปลบทร้องอโหกุมาร
เด็กชายทั้งหลายซึ่งอยู่ในสถานศึกษาแห่งนี้ ที่นี่ ที่เทพศิรินทร์ที่มีชื่อเสียงเป็นที่เลื่องลือ เสียงที่กล่าวขานอย่างกึกก้องนั้น คือเด็กชายชาวสยามไม่เคยย่อท้อต่อการศึกษาเล่าเรียน
เหตุใดเล่าสมญานามที่ดีงามเช่นนี้จึงเกิดได้ เกิดขึ้นได้ก็เพราะความเจริญงอกงามทางการศึกษา เกิดขึ้นก็เพราะได้การศึกษาที่น่าภาคภูมิใจ เด็กชายชาวสยามจะสามารถเอาชนะคู่แข่งทางการศึกษาได้เสมอจนเป็นที่เกรงขาม
มิได้ลุ่มหลงอยู่กับความโอ่อ่า มิได้มัวเพลินอยู่กับการรื่นเริง มิได้ปรารถนาจะไปสู่หนทางแห่งความสุขสำราญ ไม่เคยหลงผิดที่จะสู่หนทางแห่งความเสื่อม
วิชาความรู้เท่านั้นที่เราใส่ใจ เราจะสร้างเกียรติยศชื่อเสียงให้เป็นที่ปรากฏ ประเทศชาติจะดีงามมั่นคง และเจริญรุ่งเรืองได้ก็ด้วยพวกเราพากเพียรในการศึกษา
เด็กชายชาวสยามจะใฝ่ใจในการศึกษา เราจะเพียรเรียนเขียนอ่าน หากจะนำวิชาความรู้มาเทียบกับเพชร เพชรก็มิอาจเทียบได้กับคุณค่าของความรู้
เมื่อรู้คุณค่าของความรู้เช่นนี้แล้ว และเมื่อดวงใจทุกดวงจดจ่อในการศึกษาเช่นนี้แล้ว มีหรือที่วิชาความรู้จะสูญสิ้นไปจากแดนสยาม
ที่เทพศิรินทร์ ที่เทพศิรินทร์แห่งนี้ สถานศึกษาที่เชิดชูพระนามว่าเทพศิรินทร์ เป็นที่ยอมรับยิ่งขึ้น สถานศึกษาที่สร้างนักกีฬาที่องอาจในสนามแข่งขัน ที่นี่ที่เทพศิรินทร์ที่เทพศิรินทร์แห่งนี้
ขอจงรุ่งเรือง...สืบไป
