เภสัชกรรมคลินิก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เภสัชกรรมคลินิก (อังกฤษ:Clinical Pharmacy) เป็นกลุ่มวิชาที่ว่าด้วยเรื่องการใช้ยา และศึกษาผลข้างเคียงจากการใช้ยาซึ่งรายละเอียดของวิชาดังต่อไปนี้

กระบวนแปรสภาพยาในร่างกายขั้นสูง
การจ่ายเภสัชภัณฑ์โดยวิธีปราศจากเชื้อแบบพิเศษ
เภสัชบำบัดขั้นสูง
การตรวจติดตามปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
การให้คำปรึกษาทางเภสัชกรรม
ยาใหม่และแนวคิดใหม่
การประเมินค่าใช้จ่ายของยาทางคลินิก
เภสัชกรรมคลินิกภาคปฏิบัติ ระดับบัณฑิตศึกษา
ชีวเภสัชกรรมและเภสัชจลนศาสตร์ขั้นสูง
การตรวจติดตามระดับยาในร่างกาย
ระบบเภสัชสนเทศทางคลินิก
การออกแบบการวิจัยทางคลินิก
ระบบการกระจายยาในโรงพยาบาล
การประเมินคุณค่าทางวรรณกรรม วิทยาศาสตร์การแพทย์
หัวข้อเลือกสรรทางเภสัชศาสตร์
สัมมนาทางเภสัชกรรมคลินิก

สารบัญ

1 กระบวนแปรสภาพยาในร่างกายขั้นสูง
2 การจ่ายเภสัชภัณฑ์โดยวิธีปราศจากเชื้อแบบพิเศษ
3 เภสัชบำบัดขั้นสูง
4 การตรวจติดตามปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
5 การให้คำปรึกษาทางเภสัชกรรม
6 ยาใหม่และแนวคิดใหม่
7 การประเมินค่าการใช้ยาทางคลินิก
8 เภสัชกรรมคลินิกภาคปฏิบัติ ระดับบัณฑิตศึกษา
9 ชีวเภสัชกรรมและเภสัชจลพนศาสตร์ขั้นสูง
10 การตรวจติดตามระดับยาในร่างกาย
11 ระบบเภสัชสนเทศทางคลินิก
12 การออกแบบการวิจัยทางคลินิก
13 ระบบการกระจายยาในโรงพยาบาล
14 การประเมินคุณค่าทางวรรณกรรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
15 หัวข้อเลือกสรรทางเภสัชศาสตร์
16 สัมมนาทางเภสัชกรรมคลินิก

[แก้] กระบวนแปรสภาพยาในร่างกายขั้นสูง

ลักษณะกระบวนวิชา เกี่ยวกับกระบวนการแปรสภาพยาในร่างกายโดยเน้นถึงกลไกการแปรสภาพและผลที่เกิดขึ้น
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้เข้าใจถึงกระบวนการแปรสภาพยาในร่างกายและทราบถึงสาเหตุของอาการคนไข้ที่ปรากฎทั้งทางด้านเภสัชวิทยาและพิษวิทยา เนื่องจากฤทธิ์ของยาได้อย่างถูกต้องตามเหตุผล และช่วยให้นักศึกษาสามารถพิจารณาอย่างมีเหตุในการเลือกใช้ยาทางคลินิคได้เป็นอย่างดีอีกด้วย

[แก้] การจ่ายเภสัชภัณฑ์โดยวิธีปราศจากเชื้อแบบพิเศษ

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นการคำนวณ การตั้งตำรับ และการเตรียมเภสัชภัณฑ์พิเศษปราศจากเชื้อที่ให้แก่ผู้ป่วยเฉพาะราย แผนการให้และการติดตามผลการให้สารผสมที่ให้ทางหลอดเลือดดำ สารอาหารที่ให้ทางหลอดเลือด การเตรียมยาที่เป็นพิษต่อเซลล์ร่างกาย (ยารักษามะเร็ง) ปฎิสัมพันธ์ระหว่างยา ความคงตัวของยา การคำนวณขนาดของยา สารอาหาร วิตามิน เกลือแร่ และอีเลกโตรไลท์
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจถึงหลักการเตรียมยาและสารอาหารปราศจากเชื้อ ทราบเทคนิคการเตรียมและการติดตามการใช้ยาเตรียมผสมที่ให้แก่ผู้ป่วยแต่ละราย

[แก้] เภสัชบำบัดขั้นสูง

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นการรักษาด้วยยา การใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลสำหรับโรคและความผิดปกติของระบบต่างๆ เช่น ระบบหัวใจและหลอดเลือด ระบบของไตและตับ โรคติดเชื้อ ระบบต่อมไร้ท่อและเมตาบอลิสม ระบบทางเดินอาหาร ความผิดปกติทางจิตเวช ระบบประสาท ระบบทางเดินหายใจ ระบบเลือด กลุ่มโรคมะเร็ง ระบบสูตินรีเวช ระบบทางกระดูกและผิวหนัง
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้มีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับโรคและความผิดปกติของระบบต่างๆ โดยเน้นหนักในเรื่องการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลสำหรับโรคและความผิดปกติของระบบนั้นๆ

[แก้] การตรวจติดตามปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา

ลักษณะกระบวนวิชา เกี่ยวกับปัญหาที่เกิดจากการใช้ยา ปฏิกิริยาอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาเทคนิคในการติดตามผลอันไม่พึงประสงค์ การสืบหาปัญหา การบันทึก การรวบรวมข้อมูล การประเมินปฏิกิริยาที่สงสัยว่าจะเกิดจากการใช้ยา ลักษณะและชนิดของปฏิกิริยาอันไม่พึงประสงค์ ความแปรปรวนของแต่ละบุคคลในการเกิดปฏิกิริยาอันไม่พึงประสงค์ แบบและชนิดของเครื่องมือที่เหมาะสมในการเก็บข้อมูล การวิเคราะห์และประเมินผลข้อมูล
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้นักศึกษาทราบหลักการของการตรวจติดตามปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา รวมทั้งมีความรู้มนการบ่งชี้และการประเมินการเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยา การเฝ้าระวังและติดตาม

[แก้] การให้คำปรึกษาทางเภสัชกรรม

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นวิธีการค้นหาและแก้ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาในผู้ป่วยเฉพาะราย ทักษะสำหรับการสื่อสารที่จำเป็นในการประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม หลักการและวิธีการของการสื่อสารระหว่างบุคคล เพื่อให้เป็นที่เข้าใจกับคนไข้ในสภาวะต่างๆ จริยธรรมที่เกี่ยวข้อง การให้ความร่วมมือและการไม่ให้ความร่วมมือในการใช้ยาของผู้ป่วย ปัจจัยที่มีผลต่อการให้ความร่วมมือในการใช้ยา เทคนิคและวิธีการในการเสริมสร้างให้ผู้ป่วยให้ความร่วมมือในการใช้ยา การให้การศึกษาแก่ผู้ป่วยทั้งในลักษณะเฉพาะรายและรายกลุ่ม การเขียนเกณฑ์ในการให้คำปรึกษาทางยา
วัตถุประสงค์การเรียนรู้
1. ให้นักศึกษาทราบถึงหลักการ,ขบวนการ และขั้นตอนในการให้คำปรึกษา
2. นักศึกษาสามารถให้คำปรึกษาแก่ผู้ป่วยเฉพาะราย
3. สามารถนำความรู้ด้านทักษะการสื่อสารมาใช้ในการปฏิบัติงานด้านเภสัชกรรมคลินิก
4. ทราบเครื่องมือที่ใช้ในงานบริการให้คำปรึกษา

[แก้] ยาใหม่และแนวคิดใหม่

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นการศึกษายาใหม่ๆ และแนวคิดใหม่ ๆ ซึ่งค้นหาได้จากสิ่งตีพิมพ์ วรรณกรรมต่างๆ และโดยการอภิปราย การเปรียบเทียบคุณสมบัติทางเภสัชวิทยา, พิษวิทยา, ปฏิกิริยาอันไม่พึงประสงค์ ข้อดีและข้อเสียของยาใหม่ ผลของการนำมาใช้ในทางคลินิก โดยเปรียบเทียบระหว่างยาใหม่กับยาเก่า
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้นักศึกษามีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับยาใหม่และแนวความคิดใหม่ สามารถเปรียบเทียบยวใหม่กับยาเก่าในแง่คุณสมบัติทางเภสัชวิทยา พิษวิทยา ข้อดี-ข้อเสีย และผลการนำมาใช้ในทางคลินิก และสามารถนำไปประยุกต์ในการบริการเภสัชกรรมได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

[แก้] การประเมินค่าการใช้ยาทางคลินิก

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นแนวคิดในการทบทวนและประเมินการใช้ยา วิธีการและแผนของการจัดเก็บข้อมูล แบบเก็บข้อมูล การประมวลและวิเคราะห์ข้อมูลที่เก็บได้ วิธีการให้คำแนะนำการใช้ยาเพื่อให้สมเหตุสมผล เกณฑ์ที่เหมาะสมในการให้ยา
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้เข้าใจในหลักการ วิธีการ และประโยชน์ในการทำการประเมินค่าการใช้ยา

[แก้] เภสัชกรรมคลินิกภาคปฏิบัติ ระดับบัณฑิตศึกษา

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นการศึกษาการใช้ยาของคนไข้ในหอผู้ป่วยและการบริการต่างๆ ทางเภสัชกรรมคลินิกจากสภาวะจริง ฝึกปฏิบัติโดยเวียนปฏิบัติในหอผู้ป่วยและหน่วยบริการทางเภสัชกรรมคลินิกต่างๆ เพื่อให้เกิดทักษะในการเป็รผู้เชี่ยวชาญและให้คำปรึกษาในเรื่องการใช้ยาและคำแนะนำต่างๆ ในเรื่องเกี่ยวกับยา ติดตามประเมินผลที่เกิดจากการใช้ยา ในผู้ป่วยเฉพาะราย เพื่อให้เกิดผลรักษาแก่คนไข้ดีที่สุด
วัตถุประสงค์การเรียนรู้เพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจและมีทักษะในการใช้ยาของคนไข้ในหอผู้ป่วย รวมทั้งบริการต่างๆ ของเภสัชกรรมคลินิก

[แก้] ชีวเภสัชกรรมและเภสัชจลพนศาสตร์ขั้นสูง

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นรูปแบบของยาและการออกแบบรูปแบบของยา ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆต่อไบโออว่ายลาบิลีตี ปัจจัยต่างๆ ต่อค่าความเข้มข้นของยาในเลือด ตามค่าการเปลี่ยนแปลงของเวลา รวมทั้งปัจจัยต่างๆ ต่อปฏิกิริยาอันไม่พึงประสงค์จากยา การใช้คณิตศาสตร์มาคำนวณและทำนาย ปรากฎการณ์ที่จะเกิดขึ้นในร่างกาย
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจ ทราบหลักการต่างๆ ในด้านชีวเภสัชกรรมและเภสัชจลนพลศาสตร์ และสามารถนำไปคาดการณ์เกี่ยวกับการแปรสภาพยาต่างๆในร่างกายและผลที่เกิดขึ้นได้

[แก้] การตรวจติดตามระดับยาในร่างกาย

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นหลักการและวิธีการในการตรวจติดตามวัดระดับยาในเลือด และในสิ่งส่งตรวจต่างๆ การคำนวณค่าพารามิเตอร์ทางจลนพลศาสตร์ของยาในผู้ป่วยเฉพาะราย เพื่อทำการปรับเปลี่ยนขนาดและวิธีการให้ยาอย่างเหมาะสมในผู้ป่วยที่มีพยาธิสรีรวิทยาต่างๆ การหาพารามิเตอร์ทางจลนพลศาสตร์ของยาในประชากร และการบริหารจัดการในการให้บริการตรวจติดตามระดับยาในโรงพยาบาล
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้เข้าใจในหลักการและวิธีการในการตรวจวัดและแปลผลระดับยาในร่างกายได้อย่างถูกต้อง และเกิดทักษะในการดำเนินกิจกรรมการติดตามวัดระดับยาในร่างกายได้อย่างเหมาะสม

[แก้] ระบบเภสัชสนเทศทางคลินิก

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นแนวคิดและระบบในการบริหารจัดการข้อมูลของยาที่ใช้ใน การบริการทางคลินิก โดยเน้นการค้นหาข้อมูล การวิเคราะห์ความน่าเชื่อถือของข้อมูล การรวบรวมวิเคราะห์ข้อมูล การบริหารจัดการกับฐานข้อมูลและการสื่อการข้อมูลโดยวิธีต่างๆ
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้ได้ทราบและเข้าใจหลักการความสำคัญของระบบสารสนเทศทางคลินิกได้ทราบขั้นตอนในการจัดการกับคำถามที่ได้รับในการปฏิบัติงามให้ข้อมูลสารสนเทศทางคลินิก

[แก้] การออกแบบการวิจัยทางคลินิก

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นแนวคิดและขั้นตอนของการพัฒนายา โดยเน้นในเรื่องแบบการทดลองศึกษาถึงวิธีการขั้นตอนที่จะประเมินประสิทธิภาพและวิจัยการใช้ยาในคน ความปลอดภัยของการทดลองใช้ยาในคนทางคลินิก จริยธรรมและกฎหมายข้อบังคับที่เกี่ยวข้องกับการทดลองในคน รวมทั้งกฎหมายสากลในเรื่องดังกล่าว
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้สามารถออกแบบและดำเนินการวิจัยได้อย่างถูกต้องทั้งทางด้านจริยธรรม และกฎหมาย

[แก้] ระบบการกระจายยาในโรงพยาบาล

ลักษณะกระบวนวิชา เกี่ยวกับแนวคิดทั่วไปในการกระจายยา ธรรมชาติของวิถีการกระจายยาทั้งระบบรวมศูนย์ และระบบไม่รวมศูนย์ ชนิดของระบบการกระจายยาที่ใช้เพื่อให้มียาเพียงพอแก่การใช้ในตึกผู้ป่วย รวมทั้งระบบยูนิตโด๊ส โดยจะเน้นเรื่องการดำเนินการของระบบ ยูนิสโดส ข้อดี-ข้อเสีย และข้อจำกัดของระบบนึ้ การนำระบบการกระจายยาชนิดต่างๆมาใช้ในเมืองไทย
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้ได้ทราบถึงหลักการและรูปแบบต่างๆ ของการกระจายยาในโรงพยาบาล รวมทั้งขั้นตอนการดำเนินงาน และข้อดี-ข้อเสีย ของแต่ละรูปแบบ

[แก้] การประเมินคุณค่าทางวรรณกรรมวิทยาศาสตร์การแพทย์

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นการศึกษาวิธีการค้นหาข้อมูลในสาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์อย่างเป็นระบบ การประเมินคุณค่าของวรรณกรรมทางวิทยาศาสตร์การแพทย์อย่างพินิจพิเคราะห์ โดยการทบทวนอย่างเป็นระบบ และการวิเคราห์ในแง่มุมทางคลินิก โดยศึกษาจากกรณีศึกษาที่เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับผู้ป่วยโดยตรงและฝึกประเมินวรรณกรรมต่างๆ เพื่อให้เกิดทักษะเพิ่มขึ้น
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้สามารถสืบค้นข้อมูล ประเมินคุณค่า และวิเคราะห์วรรณกรรมทางวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้อย่างมีระบบ

[แก้] หัวข้อเลือกสรรทางเภสัชศาสตร์

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นหัวข้อที่น่าสนใจในปัจจุบันที่เกี่ยวข้องทางเภสัชศาสตร์ โดยเน้นหนักความรู้ทางเภสัชกรรมคลินิก บริบาลเภสัชกรรม และชีวเภสัชกรรม
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้ได้เรียนรู้เรื่องราวทางเภสัชศาสตร์ ในด้านเภสัชกรรมคลินิก บริบาลเภสัชกรรม และชีวเภสัชกรรมใหม่ๆ หรือหัวข้อที่เกี่ยวข้องที่น่าสนใจ

[แก้] สัมมนาทางเภสัชกรรมคลินิก

ลักษณะกระบวนวิชา เป็นการค้นคว้าข้อมูลเรื่องที่น่าสนใจทางเภสัชกรรมคลินิกอย่างเป็นระบบจากสิ่งพิมพ์และจากแหล่งข้อมูลอื่นๆ เช่น ข้อมูลที่เก็บในรูปอิเลคโทรนิคแล้วทำการวิเคราะห์ประเมินคุณค่าของเรื่องนั้น แล้วรวบรวมประมวลอย่างเป็นขั้นตอนเพื่อนำเสนอสำหรับการอภิปราย วัตถุประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้สามารถค้นคว้าหาข้อมูลความรู้ในเรื่องที่สนใจจากแหล่งข้อมูลชนิดต่างๆได้ และสามารถนำมารวบรวมประมวล เพื่อนำเสนอสำหรับการอภิปราย