Timog Korea

Mula sa Tagalog Wikipedia, ang malayang ensiklopedya.


Watawat	Sagisag

Motto: Makapagbigay ng kapakananan sa sangkatauhan (Korean: 널리 인간 세계를 이롭게 하라)

Pambansang awit: Aegukga

Kabisera

Seoul
37°35′ N 127°0′ E

Pinakamalaking lungsod Seoul

Opisyal na wika Korean

Pamahalaan demokratikong pampanguluhan

Pangulo
Punong Ministro Roh Moo-hyun
Lee Hae-chan

Kalayaan
idineklara mula sa Hapon
Agosto 15, 1945

Lawak

- Kabuuan 98,480 km² (109th)

- Tubig (%) 0.3%

Populasyon

- Taya ng 2005 48,422,644 (24th)

- Densidad 491/km² (12th)

GDP (PPP) Taya ng 2004

- Kabuuan $1.029 trillion (12th)

- Per capita $21,419 (33rd)

HDI (2003) 0.901 (28th) – high

Pananalapi South Korean won (KRW)

Sona ng oras (UTC+9)

- Summer (DST) (UTC+10)

Internet TLD .kr

Kodigong pantawag +82

Ang South Korea o Timog Korea, opisyal Republika ng Korea (internasyunal: Republic of Korea, Hangul: 대한민국, Daehan Minguk), ay isang bansa na matatagpuan sa Silangang Asya, sa katimogang kalahati ng Tangway ng Korea. Karaniwang tinatawag na Hanguk (bansang Han; 한국) or Namhan (Timog Han; 남한) ng mga taga-Timog Korea. Tingnan ang mga pangalan ng Korea.

Seoul (서울) ang kapital na lungsod nito. Sa hilaga, matatagpuan ang Hilagang Korea, na nabuo bilang isang bansa hanggang noong 1945.

Ang Korea ay may mahabang kasaysayan na umaabot ng 4,000 taon, kasama na ang pagbagsak ng mga Kaharin at dinastiya. Simula ng sumibol siyang muli bilang isang republikang bansa noong 1948 pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ay naharap ito sa maraming mga pagsubok, ang Digmaang Korea, and deka-dekadang pamamahalang authoritarian, at pagpapalit-palit ng konstitusyon ng limang beses.

Ang ekonomiya ng Timog Korea ay mablis na umangat simula noong 1950 at ngayon ay ika-11 pinakamalaking ekonomiya sa buong mundo (halagang nominal).

[baguhin] Pangalan

Sa Wikang Korea, ang Timog Korea ay tinatawag na Daehan Min-guk (Hangul:대한민국 pakinggan (help·info), Hanja:大韓民國, kahulugan "Dakilang Bansa ng Mamamayang Han"), O Hanguk (한국) kung papaikliin.

Sa Wikang Ingles, ang bansang ito ay kadalasang tinatawag bilang "Korea", na nagmula sa Dinaystiyang Goryeo (minsan ay nakabaybay na Koryo), na nanggaling naman sa pangalan ng sinaunang Kaharian ng Goguryeo.

[baguhin] Pamahalaan

Ang pamahalaan ng Timog Korea ay nahahati sa tatlong sangay, ang ehekutibo, lehislatibo at hudikatura. Pangunahing operasyon ng ehekutibo at lehislatibo ang pambansang pamahalaan, ngunit ang ibang sangay ng ehekutibo ay maaari rin magkaroon ng operasyon sa mga lokal na pamahalaan.

[baguhin] Pagkakahating Administratibo

Ang TImog Korea ay hinahati sa walong lalawigan, isang espesyal na lalawigan, anim na lungsod, ait isang espesyal na lungsod. Ang pangalan sa baba ay naka Ingles, Hangul, at Hanja.

	Pangalan^a	Hangul	Hanja
Espesyal na Lungsod (Teukbyeolsi ^a)
1	Seoul	서울특별시	서울特別市
Lungsod Metrepolitan (Gwangyeoksi ^a)
2	Pusan	부산광역시	釜山廣域市
3	Daegu	대구광역시	大邱廣域市
4	Incheon	인천광역시	仁川廣域市
5	Gwangju	광주광역시	光州廣域市
6	Daejeon	대전광역시	大田廣域市
7	Ulsan	울산광역시	蔚山廣域市
Lalawigan
8	Gyeonggi-do	경기도	京畿道
9	Gangwon-do	강원도	江原道
10	Chungcheongbuk-do	충청북도	忠淸北道
11	Chungcheongnam-do	충청남도	忠淸南道
12	Jeollabuk-do	전라북도	全羅北道
13	Jeollanam-do	전라남도	全羅南道
14	Gyeongsangbuk-do	경상북도	慶尙北道
15	Gyeongsangnam-do	경상남도	慶尙南道
Espesyal na nagsasariling pamamahalang lalawigan (Teukbyeoljachi-do ^a)
16	Jeju	제주특별자치도	濟州特別自治道