Tüberküloz

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Tüberküloz
{{{Resim}}}
{{{Resim altı}}}
Hastalık Veri Tabanı (Diseases Database)	Veri Tabanı}}}.htm {{{Hastalık Veri Tabanı}}}
ICD-10 kodu	A15-A19
ICD-9 kodu	010-018

Tüberküloz veya verem, ana etkeni Mycobacterium tuberculosis (Koch basili) olan enfeksiyon hastalığı. Hastalığa halk arasında ince hastalık da denilmektedir. Tüberküloz, asıl olarak akciğerlerde yerleşen, fakat kan ve lenf yoluyla tüm vücuda dağılabilen mikrobik, bulaşıcı, süreğen bir hastalıktır.

Bu maddede yazılanlar yalnızca bilgi verme amaçlıdır; doktor uyarısı ya da önerisi yerine geçmez.
Ayrıca bakınız: Vikipedi:Tıbbi sorumluluk reddi

[değiştir] Etkeni

Mycobacterium tuberculosys basili 1882 senesinde Robert Koch tarafından keşfedildiği için Koch basili adı verilmiştir. 1,5-3,5 mikron uzunluğunda ve 0,3 mikron kalınlığında bir bakteridir. Gram boyası ile boyanabilir. Karanlıkta ve düşük ısıda uzun süre yaşayabilir. Güneş ışığına dayanamaz. Kaynar suda iki dakika içinde ölür. Bu basil, üreyebilmek için oksijene muhtaçtır. Başlıca üç tipi vardır: İnsan tipi (Mycobacterium tuberculosis), sığır tipi (Mycobacterium bovis) ve kuş tipi (Mycobacterium avium-intercellulare). İnsanlarda hastalık yapanları hominis ve bovin tipleridir. Hominis tipi genellikle akciğerleri ,bovis tipi genellikle sindirim sistemini etkiler.

[değiştir] Özellikleri

Bilinen en eski hastalıklardan birisi olmasına, sebebinin kesin olarak bilinmesine, 50 yıldır tedavisinin mümkün olmasına ve üstelik korunabilir bir hastalık olmasına karşın, halen dünyada en yaygın ve ölümcül bulaşıcı hastalıklardan biri olmaya devam etmekte ve yılda üç milyonu aşkın kişi tüberküloz nedeniyle kaybedilmektedir. Yerküre üzerinde yaşayan her üç kişiden birisi tüberküloz mikrobuyla karşılaşmış ve onunla tanışmış durumdadır. Halen yılda 8 milyon yeni tüberküloz hastası teşhis edilmektedir.

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde nüfusun çok büyük bir bölümü bu bakteri ile çocukluğunda karşılaşmıştır. Hastalık farkedilmeden geçirildikten sonra, bakteri çok dirençli olması nedeniyle, vücutta uyur bir şekilde kalır. Kişinin savunma sisteminin zayıfladığı durumlarda yeniden hastalık oluşturma potansiyeline sahiptir. Hastalanan kişinin tanısı konulduktan sonra mutlaka en az 6 ay süreyle ilaç tedavisi görmesi gerekmektedir. Tedavi ile iyileşme görülen hastalar Verem Savaş Dispanserlerine kontrole giderler. Önceleri sık olan kontroller daha sonra hastanın durumuna göre daha seyrek olur.

[değiştir] Teşhisi

Hastalığın teşhis edilmesi için PPD ve Quandiferon adı verilen tahliller vardır. PPD erişkin kişilerde çok da anlamlı olmaz ama Quandiferon kesin sonuç verir. Ancak PPD nin sonucu 3 günde alınırken Quandiferon'un sonucu 2 haftada alınır. Hastalık sırasında sedimantasyon yükselir. Kullanılan ilaçların bir çok yan etkisi olabilir.

[değiştir] Tedavisi

Tedavide rifampisin, isoniazid, pirazinamid veya etambutol içeren antibiyotikler kullanılır. Etambutol görme alanını bozabilir ve kontrol altında tutulması gerekir. Bu ilaçlar çeşitli allerjik tepkilere yol açabilmektedir. Genellikle doktorlar hastanın bol meyve ve yiyecek yemesini önerir.