William Shakespeare

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

William Shakespeare (26 tháng 4, 1564 – 23 tháng 4, 1616) là nhà thơ và nhà soạn kịch người Anh lừng danh thế giới. Ông viết khoảng 38 vở kịch, bộ thơ xonê và nhiều loại thơ khác.

Mục lục

1 Tiểu sử
2 Các giai đoạn sáng tác
3 Tác phẩm
4 Liên kết ngoài

[sửa] Tiểu sử

William Shakespeare sinh ở Stratford bên bờ sông Evon trong một gia đình thị dân khá giả. Ông học đọc và viết tiếng Anh và có được ít nhiều hiểu biết về các ngôn ngữ cổ đại trong một trường ngữ pháp ở địa phương. Ðến năm 18 tuổi vì hoàn cảnh gia đình phải thôi học. Cùng năm này ông cưới vợ. Năm 1585, ông rời quê lên Luân Ðôn đang lúc kịch trường ở Luân Ðôn trong thời kỳ sôi nổi.

Bước đầu ông xin làm chân giữ ngựa, soát vé ở cổng rạp hát. Sau đó làm nghề nhắc tuồng, thợ sửa bản in, dần dần lên làm 'diễn viên, đạo diễn và nhà viết kịch. Lợi nhuận thu từ rạp hát là nguồn sống suốt đời của ông. Khi đời sống đã khá, ông củng cố địa vị xã hội bằng cách mua một tước quý tộc nhỏ.

Lúc ở Luân Ðôn, ông được Bá tuớc Southampton hào hiệp giúp đỡ. Dưới mái nhà của Bá tước, có một người Ý lưu vong là Giovani Florio. Ông này đã giúp Shakespeare hiểu biết thêm về văn học Phục Hưng Ý và Pháp. Cuộc sống đang êm đềm thì xảy ra biến cố. Ðó là vụ án Essex và Southampton (1601). Essex bị kết tội gây loạn chống triều đình Elizabeth. Shakespeare cũng bị tình nghi có liên quan vì vở kịch Richard III được diễn ra một hôm trước đó. Essex bị chặt đầu, Southampton bị tù chung thân, còn Shakespeare trốn biệt.

Năm 1603 Elizabeth chết, Jacques VI xứ Scotland, xưng là James I, Southampton được trả tự do và trọng dụng. Shakespeare xuất hiện trở lại với đoàn kịch của mình và được triều đình hậu đãi.

Năm 1612 Shakespeare rời Luân Ðôn sau ¼ thế kỷ hoạt động sân khấu. trở về Stratford để sống những năm cuối đời. Ông mất ngay ngày sinh của mình (23 tháng 4 năm 1616).

[sửa] Các giai đoạn sáng tác

Trong thời gian ¼ thế kỷ, thế giới quan và sáng tác của Shakespeare thay đổi và phát triển theo lòng tin vào con người và cuộc sống của ông. quá trình sáng tác của ông chia làm 3 giai đoạn:

Giai đoạn I: (1592-1600) là giai đoạn thắng thế của cái nhìn lạc quan yêu đời, lòng tin vào khả năng giải quyết của con người trước những mâu thuẫn trong xã hội và cuộc sống theo hướng tốt đẹp nhất. Không khí lạc quan bao trùm các tác phẩm của giai đoạn này hướng tới sự giải quyết hài hòa các mâu thuẫn và lòng tin vào khả năng đạt được sự hài hòa ấy.

Ngoài một số kịch lịch sử, các tác phẩm đa số là hài kịch: Hài kịch của những hiểu lầm, Hai chàng quý phái ở Veronna, Giấc mộng đêm hè, Chàng thương gia thành Venise, Những bà vợ vui tính ở Wilsor, Ðêm thứ 12. Cuối giai đoạn một có một số bi kịch xuất hiện mang những cảm quan có tính chất bi đát, gồm những bi kịch tình huống như Roméo và Juliette, Julius César.

Giai đoạn II: (1601-1608) Shakespeare không mất lòng tin vào các nguyên lý nhân bản nhưng cách cảm thụ thế giới của ông đã đổi khác. Chính từ góc độ của những lý tưởng đó mà Shakespeare nhận thức về các mâu thuẫn xã hội một cách gay gắt hơn, sâu sắc và kịch liệt hơn. Giờ đây các mâu thuẫn đó chiếm ưu thế trong kịch của ông. Chúng khó chấp nhận sự dàn xếp hài hòa mà đòi hỏi phải đấu tranh đến cùng, và trong quá trình đó toàn bộ điều ác của cuộc đời phải bị bộc lộ. Cảm quan bi kịch chiếm ưu thế trong các sáng tác của thời kỳ này. Shakespeare say mê tìm lối thoát cho những bi kịch cuộc sống. Ngay khi cảm thụ cuộc đời một cách u ám nhất, Shakespeare vẫn giữa lòng tin vào con người, vào thắng lợi cuối cùng của những nguyên lý tốt đẹp trong đời sống.

Các tác phẩm đa số là bi kịch tính cách mà nguồn suy tư đổ dồn vào những các nhân, những nhân vật suy tư, khổ đau, dằn xé như các vở Hamlet, Othéllo, Macbeth, Vua Lear. . . Trong giai đoạn này cũng có vài vở hài kịch như: Cái gì kết thúc tốt tất tốt, Timon ở Athène. . . nhưng tiếng cười đã nhuộm màu u ám, mất đi vẻ tươi tắn lạc quan lúc đầu.

Giai đoạn III: (1609-1613) Là giai đoạn mà Shakespeare quay trở về con đường tìm kiếm các giải pháp lạc quan cho những mâu thuẫn xã hội. Nhưng vì thiếu những tiền đề trực tiếp cho sự thắng thế của công lý và điều thiện cho nên các giải pháp này chỉ là ảo tưởng. Trong giai đoạn này chủ nghĩa hiện thực gay gắt và tỉnh táo của Shakespeare phải nhường chỗ cho sự lý tưởng hóa cuộc sống. Các tác phẩm của ông trong thời kỳ này cũng thay đổi loại hình, gồm những vở bi hài kịch : Périclès, Cymbeline, Câu chuyện mùa đông, Bão táp.