Chordate

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Hierdie artikel behoort versmelt te word met Chordata

---

Chordate (phylum Chordata) is 'n stam of hoofgroep diere wat die werweldiere insluit, saam met verskeie nou verwante ongewerweldes. Hulle word verenig deur dat hulle almal op een of ander stadium in hulle lewe, 'n rugkoord, 'n hol dorsale senuweekoord, pharyngeale gleuwe, 'n endostiel, en 'n spierstert wat verby die anus strek het. Sommige wentenskaplikes redeneer egter dat, die ware kwalikasie pharyngeale sakkies eerder as gleuwe moet wees.

Die phylum Chordata word verdeel in drie subphyla: Urochordata, Cephalochordata, en Vertebrata. Urochordate larwes het 'n rugkoord en 'n senuweekoord maar hulle verloor dit in volwassenheid. Cephalochordates het 'n rugkoord en 'n senuweekoord maar geen werwels nie. In alle gewerweldes behalwe die slymprik, word die dorsale hol senuweekoord omring deur kraakbeenagtige of beenagtige werwels en is die rugkoord in die algemeen verminder. Die chordate en twee suster phyla, die hemichordates en die echinoderms, verteenwoordig die deuterostome, 'n superphylum.

Daar word bespiegel dat die phylum ontstaan het as gevolg van paedomorfie wat in 'n primitiewe dier soos 'n spons of koraal plaasgevind het.

Die extant groepe van chordate is verwant soos in die phylogenetiese boom hieronder aangetoon word. Hulle pas nie goed in by die tradisionele groepe nie, en as gevolg hiervan is vertebrate klassifikasie in a vloeibare staat, alhoewel hulle verwantskappe nie goed verstaan word nie.

• Urochordata
• Cephalochordata
• Craniata (diere met skedels)
  • Myxini or Hyperotreti (slymprik)
  • Vertebrata (diere met ruggrate)
    • Cephalaspidomorphi (lampreie)
    • Gnathostomata (gekaakde werweldiere)
      • Chondrichthyes (kraakbeenagtige visse)
      • Teleostomi (benerige visse, ~ Osteichthyes)
        • Actinopterygii (ray-finned fish)
        • Sarcopterygii (lobe-finned fish)
          • Actinistia (selekante)
          • Dipnoi (longvisse)
          • Tetrapoda (vierpotigewerweldiere)
            • Amphibia
            • Amniotes (amniotic egg)
              • Synapsida
                • Mammalia (soogdiere)
              • Reptilia (meeste moderne reptiele)
                • Anapsida
                  • Testudines (skilpaaie)
              • Diapsida
                • Lepidosauria (akkedisse, slange, tuatara)
                • Archosauria
                  • Crocodilia (krokodille, alligators, kaaimanne, ghariale)
                  • Dinosauria
                    • Aves (voëls)