Γροιλανδία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Kalaallit Nunaat (Γροιλανδικά)
Grønland (Δανικά)

(Εθνόσημο της Γροιλανδίας)

Επίσημες γλώσσες

Καλαάλισουτ, Δανικά

Πρωτεύουσα

Νουούκ(Nuuk) , (Godthåb)

Μονάρχης

Μάργκρετ Β'(Margrethe II)

Πρωθυπουργός

Χανς Ενόκσεν (Hans Enoksen)

Έκταση
- Συνολική
- % νερό

2,166,086 km²
81.1%

Πληθυσμός
- 2003
- Πυκνότητα

210η
56,385
0.2/χμ²

Ανεξαρτησία

Καμία (Υπάγεται στη Δανία.Διαθέτει αυτόνομη κυβέρνηση από το 1979.)

Νόμισμα

Δανική κορόνα

Ζώνη ώρας

UTC 0 to -4

Εθνικός ύμνος

Nunarput utoqqarsuanngoravit
Nuna asiilasooq

Internet TLD

.gl

Κωδικός κλήσης

299

Η τοπική σημαία της ημιαυτόνομης Γροιλανδίας έχει τα ίδια χρώματα με τη σημαία της Δανίας

Η Γροιλανδία ( Στα γροιλανδικά : Kalaallit Nunaat , "Η Γη των Γροιλανδών ( Καλααλλίτ ), Δανικά : Grønland ) είναι αυτο-κυβερνώμενη Δανική περιοχή . Το νησιωτικό Αρκτικό αυτό έθνος τοποθετείται γεωγραφικά , πολιτιστικά και δημογραφικά στην Βόρειο Αμερική , ενώ πολιτικά η Γροιλανδία αποτελεί μέρος της Ευρώπης . Νοτιοανατολικά της Γροιλανδίας βρίσκονται ο Ατλαντικός Ωκεανός και η Ισλανδία , ανατολικά η Γροιλανδική θάλασσα , βόρεια ο Αρκτικός ωκεανός και δυτικά ο Κόλπος Μπάφφιν και ο Καναδάς . Η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί και η μεγαλύτερη εξαρτώμενη περιοχή του κόσμου με βάση την έκταση . Περίπου το 81 % της έκτασής της καλύπτεται με πάγο .

[Επεξεργασία] Γεωγραφία

Χάρτης της Γροιλανδίας

Η Γροιλανδία βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο μέρος στα βόρεια του Αρκτικού κύκλου και χωρίζεται από το Καναδικό Αρκτικό αρχιπέλαγος στα δυτικά από το Στενό του Ντέιβις και τον κόλπο του Μπάφιν, και από την Ισλανδία στα ανατολικά από τον Πορθμό της Δανίας. Τα 9/10 του εδάφους της είναι σκεπασμένα με ένα παχύ στρώμα πάγου, που έχει πάχος από 300 μ. στην περιφέρεια ως 3.000 μ. στο εσωτερικό. Αποτελεί ένα συνεχόμενο οροπέδιο με πολλές κορυφές, από τις οποίες μερικές ξεπερνούν τα 2.000 μ. Η ψηλότερη κορυφή των βουνών Γουότκιν, στο νοτιοανατολικό τμήμα, φτάνει τα 3.720 μ. και των βουνών Φόρελ, στο ανατολικό τμήμα, τα 3.385 μ. Μόνο η νοτιοδυτική και νοτιοανατολική παραλιακή ζώνη δε σκεπάζονται από πάγους. Είναι η μόνη ελεύθερη και κατοικημένη έκταση, γυμνή όμως, με πολλά βράχια, φιόρδ και νησάκια. Φιόρδ σχηματίζονται σε όλες τις ακτές της. Πολλά από αυτά προχωρούν σε μεγάλο βάθος μέσα στην ξηρά. Συχνά όγκοι πάγου πέφτουν στα νερά των φιόρδ και παρασύρονται από τα θαλάσσια ρεύματα, ενώ πολυάριθμοι ποταμοί χύνονται στις ακτές ή σχηματίζουν λίμνες, συχνά μεγάλες, στο εσωτερικό. Η βλάστηση, περιορισμένη στη νοτιοδυτική παραλιακή ζώνη, αποτελείται από βρύα, λειχήνες, ιτιές και άλλα νανώδη φυτά. Στη Γροιλανδία ζουν τάρανδοι, άσπρες αρκούδες και αλεπούδες, άσπρα κουνάβια (ερμίνες), πολικά βοοειδή, πολικοί λαγοί, πολλά υδρόβια αποδημητικά πουλιά και θαλάσσια κήτη (φάλαινες, φώκιες). Το κλίμα της είναι πολικό, με διαφορές από περιοχή σε περιοχή. Δέχεται επιδράσεις από τα θαλάσσια ρεύματα και συχνά πλήττεται από φοβερές θύελλες. Το καλοκαίρι είναι σύντομο και ο χειμώνας διαρκεί εννέα μήνες. Η πολική νύχτα στη Βόρεια Γροιλανδία διαρκεί πέντε μήνες.

[Επεξεργασία] Ιστορία

Το νησί ανακαλύφθηκε το 982 από το Νορβηγό Ερρίκο τον Ερυθρό, ο οποίος μετά από τέσσερα χρόνια έφερε στο νησί και άλλους αποίκους. Μετά το 1000 οι Εσκιμώοι του νησιού άρχισαν να γίνονται χριστιανοί, από ιεραπόστολους που έφτασαν εκεί. Το 14ο αιώνα η νορβηγική αυτή αποικία λησμονήθηκε. Ανακαλύφτηκε για δεύτερη φορά το 1585 από τον εξερευνητή Ντέιβις και αργότερα από τον Μπάφιν. Το 1721 ιδρύθηκε από τους Σκανδιναβούς η πρώτη αποικία Γκόντχααμπ, στη θέση της σημερινής πρωτεύουσας. Το 1814, που χωρίστηκε η Νορβηγία από τη Δανία, η Γροιλανδία παρέμεινε στη Δανία. Χάρη στην προστατευτική πολιτική της Δανίας, ο πληθυσμός αυξήθηκε και δημιουργήθηκαν πολλοί οικισμοί. Κατά το β’ παγκόσμιο πόλεμο διαπιστώθηκε η μεγάλη στρατηγική σημασία του νησιού. Το 1951 η Δανία επέτρεψε στις ΗΠΑ την εγκατάσταση μεγάλης αεροπορικής βάσης στο Κάνακ. Το 1979 η Γροιλανδία απέκτησε την αυτονομία της. Το 1985 οι Γροιλανδοί αποφάσισαν με δημοψήφισμα να αποχωρήσουν από την ΕΟΚ (σήμερα Ευρωπαϊκή Ένωση).

[Επεξεργασία] Οικονομία

Το νόμισμα της Γροιλανδίας,είναι η κορόνα Δανίας

Κύριες οικονομικές δραστηριότητες των κατοίκων είναι η αλιεία. Η επεξεργασία των ψαριών αποτελεί επίσης σημαντική βιομηχανική δραστηριότητα. Λίγοι κάτοικοι ασχολούνται στις νοτιοδυτικές ακτές με τις περιορισμένες καλλιέργειες και εκτρέφονται λίγα βοοειδή, πρόβατα και πουλερικά. Η Γροιλανδία ήταν η κύρια χώρα παραγωγής φυσικού κρυόλιθου, ο οποίος χρησιμοποιείται στη μεταλλουργία του αλουμινίου, αλλά στη δεκαετία του 1970 τα αποθέματα εξαντλήθηκαν. Η Γροιλανδία παρήγαγε μόλυβδο και ψευδάργυρο, αλλά και αυτά εξαντλήθηκαν τη δεκαετία του 1990. Υπάρχουν επίσης κοιτάσματα χρυσού, ουρανίου και λιθάνθρακα. Το εξαγωγικό εμπόριο αφορά ορυκτά, αλίπαστα ψάρια, ιχθυέλαια κ.ά. Εισάγονται τρόφιμα, υφάσματα, καύσιμα, μηχανές και άλλα βιομηχανικά είδη.

[Επεξεργασία] Πολιτική Εξέταση

Η Γροιλανδία αποτελεί αυτόνομο τμήμα της Δανίας, στην οποία ανήκει από το 1721, με πρωτεύουσα το Νουούκ(πρώην Γκόντχααμπ, 12.181 κάτ.), που είναι η μεγαλύτερη και παλαιότερη αποικία των Δανών στο νησί. Άλλες σημαντικές κωμοπόλεις είναι η Θούλε (πρώην Κανάκ), η Αμάσαλικ, η Ουμανάκ κ.ά. Οι κάτοικοι, κυρίως Ινούιτ (Εσκιμώοι) που ήρθαν σε επιμειξία με τους πρώτους Ευρωπαίους αποίκους (δανικής-νορβηγικής καταγωγής), ανέρχονται σε 56.376 κατοίκους, η πλειοψηφία των οποίων διαμένει στη στενή νοτιοδυτική παράκτια περιοχή. Οι γλώσσες που ομιλούνται είναι η δανική και διάφορες διάλεκτοι των Εσκιμώων.