Burrhus Frederic Skinner

El Vikipedio

Burrhus Frederic Skinner (naskiĝis en la 20-a de marto 1904 en Susquehanna, Pensilvanio, Usono ; mortis en la 18-a de aŭgusto 1990) estis usona psikologiisto.

Skinner estas unu el la ĉefaj disvolvantoj de kondutismo en usona psikologio kaj en filozofio. Li studis konduton, kio estas branĉo de l' psikologio kiu provas prezenti unuecan teorion de l' besta kaj homa kondutoj bazita sur la principoj de lernado (aŭ edukado). Li demonstris la operan kondiĉadon kaj disvolvigis tiun teknikon kontraste al klasika kondiĉado. Gravaj studoj inkludis la kondiĉadon de l' konduto, la kastigadon (?), la pozitivan kaj negativan memfortigon kaj la efikon de tiu kondiĉado en la futura kondiĉo.

[redaktu] Superstiĉo en la Kolombo

Unu el eksperimentoj pli famaj kaj interesaj de Skinner ekzaminis la formado de supertiĉo en unu el de li preferataj bestoj por serĉo, la kolombo. Skinner metis serion de malsataj kolomboj en kestojn kun aŭtomata mekanismo kiu donis manĝon al kolomboj en regulaj intervaloj sen iu rilato al konduto de l' birdoj. Li malkrovis ke la kolomboj ligis la liberon de manĝo al kelka ago ke ili havis tuj antaŭ ĝia apero, kaj ili daŭris fari tion agon poste.

Birdo estis kondiĉita turni en keston farante du aŭ tri rondirojn inter reinfortoj. Alia etendas sian kapon ripete en unu el anguloj de l' kesto. Tria besto disvolvigi impulsan movon, kiel se ĝi ponus sian kapon sur unu stango kaj levigis ĝin ripete. Du trionoj el birdoj disvolvigis pendulan movon de l' kapo kaj de l' korpo... ("'Superstition' in the Pigeon", B.F. Skinner, Journal of Experimental Psychology #38, 1947 [1])

Skinner pensis ke la kolumboj kredis ke ili influus la mekanismo aŭtomata per iliaj "ritualoj" kaj ke tiu eksperimento lumigas la homan konduton:

Oni povas diri ke la eksperimento montras specon de superticio. La birdo kondutiĝis kiel se estas kaŭza rilato inter ĝia konduto kaj la montro de manĝo, malgraŭ tiu rilato ne ekzistis. Estas multaj analogioj en la homa konduto. Ritualoj por sanĝi la fortunon kaj favoraj okazoj aŭ sekvoj estas bonaj ekzemploj. Kelka hazarda rilato inter ritualo kaj favoraj sekvoj sufiĉas por stabligi kaj daŭrigi la konduton, malgraŭ multaj restis sen reinfortoj. La ludanto de kegloludo kiu daŭras movi sian korpon kvazaŭ tio influus la iradon de l' pilko de kegloludo estas alia ekzemplo. Tiu konduto klare ne havas iun efikon en la fortuno al en la irado de "bowling-ball", kiel en la kazo de la kolomboj la manĝoj ankoraŭ aperus se ili farus nenion; aŭ pli bone, "farus ion malsaman"; la rezulto estis la sama.

[redaktu] Verkoj

Skinner estas populare konata per siaj libroj Walden Two kaj Beyond Freedom and Dignity.

Walden Two deskribas fikcian viziton al utopio en la 50-jardeko en Usono, kie la produktiveco kaj la feliĉo de l' citatanoj estas pli granda ol tiu de ekstera mondo por ili praktiki tie sociala sciencan planon kaj la operanta kondiĉadon de l' infanoj. Tiu inspiris Aldous Huxley skribi sian kontraŭ-utopion Brave New World en (1932)

Beyond Freedom and Dignity (Tra la libero kaj la digneco) prezentas la tezon laŭ kiu la obsoletaj sociaj konceptoj, kiel la "libero" kaj "dignitato", minacas la survivon de l' homa speco kaj ankoraŭ defendas la operantan kondiĉon de homaj estoj por asekuri al ili produktvecon kaj feliĉon.

Skinner skribis ankaŭ multajn aliajn libroj, ekzemple:

About Behaviorism
The Analysis of Behavior: A Program for Self Instruction by James G. Holland & B. F. Skinner
The Behavior of Organisms: An Experimental Analysis
Beyond Freedom and Dignity
Contingencies of Reinforcement: A Theoretical Analysis
Cumulative Record: A Selection of Papers.