Claude Piron
El Vikipedio
Claude PIRON [Klod Pirón], sviso (naskiĝis 1931 en Namur, Belgio), loĝanta en Gland, Svislando, lingvisto kaj psikologo, estis tradukisto por Unuiĝintaj Nacioj (el la ĉina, el la angla, el la rusa, kaj el la hispana), 1956-1961. Estis membro de la Akademio de Esperanto. Honora membro de Universala Esperanto-Asocio. Membro de Esperantlingva Verkista Asocio.
Post sia laboro ĉe UN, li laboris por Monda Organizaĵo pri Sano tra la mondo, kaj verkis multe da Esperantaj verkoj. Li ankaŭ uzis Esperanton en multaj landoj, inkluzive de Japanio, Ĉinio, Uzbekio, Kazaĥlando, kaj kelkaj lokoj en Afriko kaj Latina Ameriko, kaj preskaŭ ĉiuj eŭropaj landoj. Li instruis Esperanton ĉe la Ŝtata Universitato de San-Francisko.
Li estas psikoterapiisto kaj instruis en la psikologia fako de Ĝeneva Universitato (Svislando), de 1973 ĝis 1994. Lia franclingva libro Le Défi des langues - Du Gâchis au bon sens (La Lingva Defio - El ĥaoso al sana prudento) (Parizo: L'Harmattan, 1994) estas speco de psikanalizo de internacia komunikado. Portugala versio, O desafio das linguas, aperis en 2002 (Campinas, SP, Brazilo: Pontes).
Lia verkaro inkluzivas lernolibrojn, facilaĵojn, romanojn, novelojn, poezion, faktolibrojn, kaj artikolojn. Liaj plej famaj verkoj estas Gerda Malaperis kaj La Bona Lingvo. Li ankaŭ verkis romanojn sub pseŭdonimo Johán Valano.
Gerda Malaperis estas romaneto, lernolibro kiu uzas bazan gramatikon kaj estas aranĝita tiamaniere, ke ĉiu ĉapitro kompreneblas pli facile ol la antaŭa; ĝi laŭgrade kondukas al sperta esperanto; fine, vortlistoj ekzistas por kelkaj lingvoj, do komencantoj facile sekvas la lecionojn. Ĝi jam iĝis bazo de unu el la senpagaj retpoŝtaj kursoj.
En La Bona Lingvo, Piron kaptas la bazajn lingvistikajn kaj sociajn aspektojn de Esperanto. Li tezas, ke Esperanto pli facilas ĉar ĝi respegulas bazajn mensajn principojn rilate al lingva lernado, interalie kaj plej grave, la ĝeneraligo de gramatikaj formoj kaj reguloj. Li argumentas kontraŭ enporto de novaj radikoj, montrante la esprimpovon de baza vortprovizo kaj imagema kunmetado.
Piron tradukis kantojn el pluraj lingvoj kaj fojfoje mem prezentis ilin, akompanante sin per gitaro. En 1982 ĉe LF-koop, aperis lia son-kasedo "Frandu Piron".
[redaktu] Listo de verkoj
- Ĉu vi kuiras ĉine? (krimromano 1976)
- Malmalice (poemoj 1977)
- Esperanto: ĉu eŭropa aŭ azia lingvo? (broŝuro 1977)
- Ĉu li bremsis sufiĉe? (krimromano 1978)
- Kiel personeco sin strukturas (multobligita prelego 1978)
- Ĉu li venis trakosme? (krimromano 1980)
- Ĉu ni kunvenis vane? (krimromano 1982)
- Ĉu ŝi mortu tra-fike? (krimromano 1982, sub pseŭdonimo Johán BALANO, memkompreneble)
- Gerda malaperis (instrua romaneto 1983)
- Lasu min paroli plu! (instrua romaneto 1984)
- Ili kaptis Elzan! (facila romaneto 1985)
- Ĉu rakonti novele? (krimnoveloj 1986)
- Sen pardono (lernolibro 1988)
- Psikologiaj reagoj al Esperanto (broŝuro 1988)
- Vere aŭ fantazie (rakontaro 1989)
- La bona lingvo (prilingva traktaĵo 1989)
- Dankon, amiko! (facila rakonto 1990)
- La kisa malsano (instrua romaneto 1991)
- Esperanto el la vidpunkto de verkisto (broŝuro 1992)
- Son-kasedo Frandu Piron (1982)
- Vivi estas miri (legolibro 1995)
- La Dorsosako de Panjo Rut' (kun Sándor Bakó, noveloj, 1995)
- Tien (sciencfikcia romano 1997)
- Tiaj ni estas (kun Sándor J. Bako, noveloj)
- La kisa malsano. "Tiaj ni estas", Volumo 2 (kun Sándor J. Bako, noveloj 2001)
- La meteoro. "Tiaj ni estas", Volumo 3 (kun Sándor J. Bako, noveloj 2002)
[redaktu] Eksteraj ligiloj
- www.Claude-Piron.ch
- Claude Piron
- Tekstoj de Claude Piron (en multaj lingvoj)
- Psikologiaj aspektoj de la monda lingvoproblemo kaj de Esperanto de Claude Piron
- Interesaj respondoj de Claude Piron de Hokan Lundberg
- About Language Problems Pri Lingvaj Problemoj de Claude Piron (angle kaj france)
- La Pironejo
- Artikoloj en la angla (kaj kelkaj en esperanto) de Claude Piron
- Verkoj de kaj pri Claude Piron en la Kolekto por Planlingvo kaj Esperantomuzeo