Parizo
El Vikipedio
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.
- loko: 48,85 Norde, 2,33 Oriente, aŭ aliforme: 48°51'N; 2°20'E Mapo
- horzono: GMT+1h (+2h de aprilo ĝis oktobro)
- loĝantaro: 10.150 mil (en la aglomeraĵo en 2000)
Parizo (france Paris [pa-RI]) estas la ĉefurbo de Francio. Parizo ankaŭ estas franca departemento kun numero 75, kiu estis la vico de la eksa departemento Seine.
Loĝantaro: 2,1 milionoj en la urbo mem, 10,56 milionoj kun la ĉirkaŭaĵo. (1999)
Enhavo |
[redaktu] Devizo
La devizo de Parizo estas Fluctuat nec mergitur (frapita per fluo sed ne subakvigita). Ĝi elvokas la Scilicet, ŝipo bildigita sur la pariza blazono kaj simbolo de la potenca korporacio komerciston de la akvo, kiu regis la urbon dum la mezepoko. La patrono de Parizo estas Sainte-Geneviève.
[redaktu] Historio
[redaktu] Origino de la nomo Paris
La unua nomo de Parizo estis Lutetia. La gaŭla popolo kiu vivis tie nomiĝis Parisii. Do, ekde la roma invado, dum jarcentoj, la eks-Parizo nomiĝis Lutetia sed ankaŭ Civitas Parisiorum (urbo de la Parisii). Tiu lasta nomo transformiĝi en Paris kaj superis Lutetia.
[redaktu] Prahistorio
Homoj loĝas en la loko de Parizo ekde almenaŭ 40 000 jaroj.
[redaktu] Antikvaĵo
Inter la prahistorio kaj la roma periodo oni scias preskaŭ nenion, eĉ la preciza loko de la urbo ne estas konata. Oni nur scias ke la Parisii regis la lokon kiam la roma armeo militis en Gaŭlo. La roma urbo estis konstruita dum la unua jarcento.
[redaktu] Mezepoko
Kloviso, rego de la Frankoj, enloĝiĝi en Parizo en 508 kaj ĉefurbigas Parizon.
En 1792 kaj en 1871 la Pariza Komunumo ludis apartan politikan rolon. En 1792 ĝi estis plej radikala motoro de la Franca Revolucio. En 1871 ĝi batalis la francan registaron, kiu elektis Versajlon kiel sidejon.
En Parizo estis sidejo de Centra Presejo Esperantista.
| Demografia evoluo de Parizo inter 1801 kaj 1926 | |||
| 1801 | 1851 | 1881 | 1926 |
| 547 800 | 1 053 000 | 2 240 000 | 2 871 000 |
[redaktu] Arto kaj Historio
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Notre Dame (Katedralo)
- Baziliko de Sacré Coeur
- Muzeo Louvre kun sia piramido.
- Eiffel-Turo konstruita de Gustave Eiffel, kiu ankaŭ faris la feran strukturon de la Statuo de Libereco, en Novjorko.
- Arc de Triomphe
- Orsay-Muzeo
- Picasso-Muzeo
- Muzeo de Modernaj Artoj en la Centre Georges Pompidou
[redaktu] Gravuloj
- Parizo estas naskiĝurbo de Henri Favrel, Fanny Bonnet, André Baudet, Emile Gasse, Louis Cozic, Georges Warnier, Olivier Tzaut kaj Ernest Archdeacon.
- En Parizo loĝis József Major kaj Frederic Pujulà i Vallès.
- Tie mortis Gustaf Henrik LundquistThéophile CartOscar Wilde.
[redaktu] External links
- Paris Vacation - Provides helpful information and travel tips.
- Paris by night
[redaktu] Vidu ankaŭ jenon:
