Slaný
El Vikipedio
Slaný estas urbo kun 15.000 loĝantoj, situanta 10 km norde de urbo Kladno.
Vilaĝo kun foirejo estiĝis plej malfrue komence de la 12-a jarcento. En ĝia proksimeco Venceslao la 2-a fondis en la jaro 1305 reĝan urbon. Tiu situis sur altaĵo super rojo (Červený potok = ruĝa rojo) kaj ĝi estis ĉirkaŭbarita per du zonoj de remparoj, kiuj apartigis ĝin de la devena vilaĝo, la pli malfrua Praga antaŭurbo. Jam en la jaro 1419 Slaný alkliniĝis al la flanko de kaliko, poste ĝi estis protektanto de pli modera fluo reprezentata de praganoj. Tábor-orfa soldataro, komandata de Jan Roháč z Dubé, tial konkeris kaj prirabis ĝin, urbodomanoj estis brulmortigitaj en viandaj vendejetoj (tri krucoj en pavimo). En la 16-a jarcento la urbo prosperis, ĉi tie estis reprezentitaj 55 metioj. Komence de la 17-a jarcento ĝi alkliniĝis al kontraŭhabsburga flanko kaj post batalo sur Blanka Monto ĝi estis kruele punita. Jan Šultys el Felsdorf, naskiĝinta en Slaný, estis inter 27 ekzekutitoj sur la Malnovurba Placo en Prago, Slaný estis senigita de siaj privilegioj kaj ĝi fariĝis servutula urbo. Novaj posedantoj, Martinicidoj, malmole realigis rekatolikigon, en la dua duono de la 17-a jarcento venis en la urbon franciskanoj kaj piaristoj. 170 domoj en la jaro 1795 fariĝis viktimoj de incendio. Sed avantaĝa situo ĉe vojo Saksion ĉiam helpis, por ke la urbo riĉiĝu. Evoluon de industrio subtenis ankaŭ konstruado de fervojo (1873).
La plej malnova memorigaĵo estas preĝejo de sankta Gothardo, devene romana baziliko el la 12-a jarcento. Konserviĝis ankaŭ historiaj domoj, el la iamaj kvar pordegoj nun konserviĝis Velvarská-pordego ĉe la norda rando de la placo, konservita konsistaĵo de la remparoj estas ankaŭ Nigra Bastiono. En la urbo eblas viziti ankaŭ muzeon, kiu estas malfermita tutjare.
Inter famuloj de Slaný apartenas pentristo Josef Navrátil aŭ aktorino Olga Scheinpflugová.
Germana nomo de la urbo estas Schlan [ŝlan].
| Mezbohemia regiono | |
|---|---|
| ▼ | |
| Urboj kaj vilaĝoj en distrikto Kladno | |
| ▼ | |
| Běleč ~ Běloky ~ Beřovice ~ Bílichov ~ Blevice ~ Brandýsek ~ Braškov ~ Bratronice ~ Buštěhrad ~ Cvrčovice ~ Černuc ~ Doksy ~ Dolany ~ Drnek ~ Družec ~ Dřetovice ~ Dřínov ~ Hobšovice ~ Horní Bezděkov ~ Hořešovice ~ Hořešovičky ~ Hospozín ~ Hostouň ~ Hradečno ~ Hrdlív ~ Hřebeč ~ Chržín ~ Jarpice ~ Jedomělice ~ Jemníky ~ Kačice ~ Kamenné Žehrovice ~ Kamenný Most ~ Kladno ~ Klobuky ~ Kmetiněves ~ Knovíz ~ Koleč ~ Královice ~ Kutrovice ~ Kvílice ~ Kyšice ~ Ledce ~ Lhota ~ Libochovičky ~ Libovice ~ Libušín ~ Lidice ~ Líský ~ Loucká ~ Makotřasy ~ Malé Kyšice ~ Malé Přítočno ~ Neprobylice ~ Neuměřice ~ Olovnice ~ Otvovice ~ Páleč ~ Pavlov ~ Pchery ~ Pletený Újezd ~ Plchov ~ Podlešín ~ Poštovice ~ Pozdeň ~ Přelíc ~ Řisuty ~ Sazená ~ Slaný ~ Slatina ~ Smečno ~ Stehelčeves ~ Stochov ~ Stradonice ~ Studeněves ~ Svárov ~ Svinařov ~ Šlapanice ~ Třebichovice ~ Třebíz ~ Třebusice ~ Tuchlovice ~ Tuřany ~ Uhy ~ Unhošť ~ Velká Dobrá ~ Velké Přítočno ~ Velvary ~ Vinařice ~ Vraný ~ Vrbičany ~ Zájezd ~ Zákolany ~ Zichovec ~ Zlonice ~ Zvoleněves ~ Želenice ~ Žilina ~ Žižice | |
| ▲ | |
| Distriktoj de Ĉeĥio | |
| ▲ | |
| Regionoj de Ĉeĥio | |
