حبیب‌الله شهبازی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

حبیب الله شهبازی (۱۲۹۵-۱۳۴۳) از سران عشایر جنوب بود که شورش گسترده عشایری سال‌های ۱۳۴۱-۱۳۴۲ را علیه حکومت پهلوی پدید آوردند.

حبیب الله شهبازی کوچک‌ترین فرزند شهباز خان سرخی (مقتول در ۱۲۹۵ ش.)، رئیس طوایف سرخی و کلانتر کوهمره سرخی، بود. در پی شورش عشایر فارس علیه حکومت رضاشاه پهلوی دو برادر او، سرمست خان (کلانتر کوهمره سرخی) [1] و عبدالله خان، و تعدادی از خویشان او در سال ۱۳۱۱ ش. تیرباران شدند. حبیب الله شهبازی، که در این زمان ۱۶ سال داشت، به مدت یک سال زندانی شد و سپس تا شهریور ۱۳۲۰ و سقوط حکومت رضا شاه تبعید بود و اجازه اقامت در منطقه کوهمره سرخی را نداشت. با سقوط رضا شاه شهبازی، مانند بسیاری از سران تبعیدی ایلات و عشایر ایران، به منطقه خود بازگشت و بهمراه برادر بزرگش مسيح خان (متوفي 1335 ش.) [2] ریاست منطقه را به دست گرفت. او تا سال ۱۳۳۵ ش.، که رسماً سمت «کلانتری» ملغی شد، کلانتر منطقه کوهمره سرخی بود.

در سال‌های ۱۳۲۰- ۱۳۳۲ شهبازی جزو اتحادیه غیررسمی از سران ایلات غیرترک فارس بود که علیه سلطه سران ایل قشقایی (ناصر خان و خسرو خان قشقایی) مبارزه می‌کردند.

پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ برادران قشقایی تبعید شدند ولی اقتدار سران طوایف غیر ترک فارس تداوم یافت. سرانجام، در سال ۱۳۴۱ حکومت پهلوی تهاجم برای سرکوب ایلات غیرترک فارس را آغاز کرد. شهبازی در واکنش به اقدامات ضدعشایری حکومت پهلوی از پاییز ۱۳۴۱ شورش گسترده‌ای را در منطقه کوهستانی کوهمره سرخی آغاز کرد و قریب به شش ماه به مبارزه مسلحانه علیه ارتش پرداخت. طبق اسناد منتشرشده شهبازی با روحانیون سرشناس شیراز، آیت الله شیخ بهاءالدین محلاتی و آیت الله سید عبدالحسین دستغیب، در ارتباط بوده و ظاهراً با آیت الله خمینی نیز ارتباطاتی داشته‌است. او در یکی از اعلامیه‌هایش خود را «فدوی اسلام، روحانیین و آیت الله خمینی» خوانده‌است. او در اعلاميه ديگر از منشور کنگره جبهه ملي ايران حمایت کرده و خواستار «آزادي فوري جناب آقاي دکتر محمد مصدق و ساير زندانيان سياسي و آزادي مطبوعات و انحلال سازمان مخوف امنيت و اطلاعات و رهايي آزاديخواهان از قيد و بند تبعيد داخل و خارج شده است.» او افزوده: «عشاير فارس نه تنها مخالف اصلاحات ارضي و اجتماعي و آزادي دهقانان» نیستند «بلکه هرگونه اصلاحات اساسي و مترقيانه را که با تصويب نمايندگان واقعي و به دست دولت برگزيده ملت و در حدود قانون اساسي و رعايت اعلاميه حقوق بشر صورت گيرد صميمانه پشتيباني مي کنند.» [3]

حکومت پهلوی با اعزام سپهبد بهرام آریانا (ارتشبد بعدی) به فارس، به عنوان فرمانده «نیروهای جنوب»، به سرکوب شدید شورش دست زد. شهبازی سرانجام در 21 ارديبهشت 1342 پس از دريافت تأمین جانی خود را تسلیم نمايندگان اعزامی حکومت (سرلشکر سیف الله همت، سرهنگ مسعود حریری رئیس ساواک و جمشید کوششی) کرد. معهذا، او در دادگاه ویژه زمان جنگ در شیراز محاکمه و به تیرباران محکوم شد و در سحرگاه ۱۳ مهر ۱۳۴۳ در میدان تیر شیراز تیرباران شد. عکس شهبازی در زمان تیرباران [4] از تصاویر جالب تاریخی و بیانگر شجاعت اوست.

منابع:

۱- عبدالله شهبازی، ایل ناشناخته: پژوهشی در کوه نشینان سرخی فارس، تهران: نشرنی، ۱۳۶۶.

۲- باقر پیرنیا، گذر عمر: خاطرات سیاسی باقر پیرنیا، تهران: نشر کویر، ۱۳۸۲.

۳- «ما برای یاری امام برخاسته‌ایم»، روزنامه جام جم، پنجشنبه ۱۴ مهر ۱۳۸۴، صفحه ۱۰. [5]

4- کشواد سياهپور، «نهضت امام خميني و قيام عشاير جنوب (1341-1343)»، فصلنامه مطالعات تاريخي، سال سوم شماره دوازدهم، بهار 1385، صص 29- 73. [6]

5- وبگاه عبدالله شهبازي [7] [8] [9]

برگرفته از «http://fa.wikipedia.org../../../%D8%AD/%D8%A8/%DB%8C/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C.html»

حبیب‌الله شهبازی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

Views

گشتن

جستجو