حلّال
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
به ماده‌ای که بخش عمدهٔ یک محلول را تشکیل میدهد حَلّال می‌گویند.
حلال یکی از اجزاء تقسیم واکنش است که علی رغم حضور دائمی اش در واکنشها، به ندرت در معادلات شیمیایی وارد می‌شود. حضور یک حلال می‌‌تواند سرعت یک واکنش را با ضریب 1020 تسریع کند و یا آن را آهسته نماید: تغییر یک حلال به حلال دیگر می‌‌تواند میلیونها بار سرعت واکنش را تغییر دهد. آثار حلال به مراتب قوی تر از آثار سایر عوامل می‌‌باشد: بسیار قوی تر از آثار قطبی، فضایی؛ گاهی اوقات، حتی قوی تر از آثار سیمفوری است. حلال ـ انتخاب یک حلال خاص ـ می‌‌تواند عامل تعیین کننده اصلی سرعت واکنش و حتی چگونگی انجام و یا عدم انجام واکنش باشد، حلال می‌‌تواند از بین چندین مسیر برای واکنش سیری را که در واقع واکنش دنبال می‌‌کند، تعیین نماید. واضح است که حلال فقط مکانی ـ یک نوع سالن ورزش است ـ که مولکولهای حل شونده در آن جست و خیز کنند و گاهی هم با هم برخورد نمایند. حلال در هر واکنشی که در آن رخ میدهد ذاتا دخالت دارد و یافتن میزان این دخالت و نحوه آن برای ما اهمیت دارد و مولکولهای حل شونده و یونها به صورت ذراتی لخت در محلول وجود ندارد بلکه حلال پوشیده می‌‌باشند. به هر ذره حل شده، یک توده از مولکولهای طی حلال توسط پیوندهای متصل است، تشکیل همین پیوندها است که انرژی لازم برای شکستن پیوندهایی که مولکولهای حل شونده را به یکدیگر نگه می‌‌دارد تأمین می‌‌کند.
