Galleco
De Wikipedia, le encyclopedia libere
Le gallego (o galleco o galleciano) es un lingua romanic, affin al portugese. Tanto le gallego como le portugese proveni del mesme variation del latino, sovente appellate galaicoportugese, nascite in le provincia roman de Gallaecia que comprendeva le territorio del region espaniol de Galicia actual, le nord de Portugal e territorios limitrophe in le Est. Le lingua se formava circa le seculo XII, como resultato del assimilation del latino vulgar trahite per le conquisitores roman in le seculo II d.E.C. Nonobstante, il existe un currente lusista que defende le homogeneitate del systema linguístic gallego-portugese in le actualitate e propugna un approximamento grammatic e orthographic del duo versiones del mesme lingua.
In su momento, le galego esseva le lingua culte foras de Galicia e Portugal, scribente in gallego per exemplo le rege Alfonso X le Sabio, con su "Cantigas de Santa María". Le gallego-portugese habeva casi 700 annos de existentia official e plen, ma le fallimentos que la nobiles galegan suffreva in le guerras iberic del seculo XIV e principios del seculo XV provocava le introduction de nobiles e domination castellan que opprimeva le lingua e causava le disparition public, official, litterari e religiose del lingua galegan usque le fin del seculo XIX. Illos es appellate le seculos obscur del gallego. Le portugese gaudiava durante iste periodo de un protection e disveloppamento libere gratias a que Portugal esseva le unic territorio peninsular que poteva liberar se del domination del corte castellan.
In le actualitate, le galego se parla per quasi tres milliones de personas, essente le lingua minoritari con major comprension e uso percentual intra le stato espaniol. Illo es le lingua official (juncto con le castellano) in le communitate autonome de Galicia. Tamben illo es parlate per le importante communitate galegan in le exterior, dispersate per tote le mundo.
Tote le annos se celebra le "Día das Letras Galegas" (17 de maio) dedicate a un scriptor in iste lingua (eligite per le Real Academia Galega). Iste die es utilisate per le organismos official pro potentiar le uso e le cognoscimento del lingua galegan.
