Eiríkur rauði Þorvaldsson

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Eiríkur rauði (fæddur um 950 – dó um 1006) var fyrstur til að nema land á Grænlandi og var faðir Leifs Eiríkssonar. Eiríkur fæddist í Noregi og var Þorvaldsson Ásvaldssonar en kallaður „rauði“ vegna hárlitarins. Um 960 flæmdist Eiríkur frá Noregi vegna mannvígs og var útlægur gerður. Sigldi hann þá til Íslands og settist að á Dröngum á Ströndum.

Sögur herma að Eiríkur rauði hafi síðar búið í Haukadal í Dalasýslu, á Eiríksstöðum hjá Vatnshorni ásamt konu sinni Þjóðhildi, dóttur Jörundar bónda þar í dalnum.

Eiríki gekk illa að lynda við aðra menn og var rekinn úr Haukadal eftir að hann var fundinn sekur um vígaferli. Þá fór hann í eyna Brokey á Breiðafirði en var einnig rekinn þaðan fyrir vígaferli og varð útlagi að nýju 982. Ákvað hann um þær mundir að leita lands vestan Íslands en maður nokkur, sem Gunnbjörn hét, hafði talið sig hafa séð eyju norðan Íslands og nefndi Gunnbjarnarsker.

Samkvæmt Eiríks sögu rauða varði hann þremur árum útlægur í að kanna strönd Grænlands. Sneri hann svo aftur til Íslands og sagði miklar og fagrar sögur af þessu nýfundna landi. Árið 985 hafði hann svo safnað fjölmennu liði og sneri með því aftur til Grænlands og stofnaði tvær nýlendur á vesturströndinni, Eystribyggð og Vestribyggð. Í Eystribyggð reisti hann stórbýlið Brattahlíð fyrir sig og sína, nálægt þar sem Narssarssuaq stendur nú. Eiríkur var þá orðinn háhöfðingi Grænlands. Upprunalegi leiðangur Eiríks hafði samanstaðið af 25 skipum, sennilega knörrum, en aðeins 14 komust til Grænlands. Hin 11 ýmist fórust í ofsaviðri eða sneru til baka.