Stenbol
Ji Wîkîpediya
Stenbol (ango Stembol, bi tirkî: İstanbul) mezintirîn bajarê Tirkiyeyê ye û li ser sinorê Ewropayê û Asyayê ye. Sînorên bajêr li bakûr bi Deryayê Reş (bi Tirqî Karadeniz] e), li rojava bi Tekirdax ê (Tekirdağ), li başûr bi Deryayê Marmarê (bi Tirqî Marmara Denizi) û li rojhilat jî bi Adabazarîyê (Adapazarı) û Kocaeli yê ve tê girêdan. Di îçi Stenbolê da 33 navçe xwe heye;
Li hêlê Ewropayê Avcilar, Küçükçekmece, Baqirköy, Bahçelievler, Bağcîlar ,Güngören, Esenler, Bayrampaşa, Zeytinburnu, Fatih, Eminönü, Beyoğlu, Beşiktaş, Şişli, Kaxıthane, Sarıyer, Gaziosmanpaşa û Eyüp' e . Li hêlê Asya jî ; Üsküdar, Beyqoz, Qadıköy, Qartal, Pendik, Tuzla, Ûmraniye, Adalar û Maltepe' e . navçe xwe yê di jî Büyükçekmece, Çatalca, Silivri, Şile û Sultanbeyli ye
- Gelhe: 9 451 000 (2000)
[biguherîne] Dîrok
Ew di sedsala 7'an b.z. bi navê Byzantion hat saz kirin. Di 513 b.z. de Darius wir dagir dike. Di 330an de împaratorî împaratoriya Roma Konstantin wê darê bi navê Nova Roma(Roma Nû) dike paytexta împaratorîye ye. Lê pê re ew bi navê Konstantinopolis, ango bajarê Konstantin tê zanin. Ew demakê paytexta Bîzans bû û Justinian I dor salên 530anan de Hagia Sophia çê dike. Ew di 1204an de di Rêwîtîyên Xaçayê Çaram de dest leşkerên Xaçîyan dikeve. Ji bo talanan wê demê de nifusa bajêr gelek kem bû. Di 1261an de împaratorê Bîzans Michael VIII Konstantinopolis şunda hundura Bîzans kir.
Di 29'e gulanê 1453an de împaratore Osmanan Mehmet II dagir kir û kira paytexta împaratorîye ye. Ew heta Osmanan hilwaşîyan paytexta împaratoriya osmanî bû.
Di 29'e adar'e 1930 navê xwe bi fermî hat kirina Îstanbul.
[biguherîne] Koordînat
|
|
---|---|
Edene | Semsûr | Afyon | Agirî | Amasya | Ankara | Antalya | Artvin | Aydın | Balıkesir | Bilecik | Çewlik | Bedlîs | Bolu | Burdur | Bursa | Çanakkale | Çankırı | Çorum | Denizli | Amed | Edirne | Mezra | Erzingan | Erzirom | Eskişehir | Dîlok | Giresun | Gümüşhane | Colemêrg | Hatay | Isparta | Mersin | İstanbul | İzmir | Qers | Kastamonu | Kayseri | Kırklareli | Kırşehir | Kocaeli | Konya | Kütahya | Meletî | Manisa | Gurgum | Mêrdîn | Muğla | Mûş | Nevşehir | Niğde | Ordu | Rize | Sakarya | Samsun | Sêrt | Sinop | Sêwas | Tekirdağ | Tokat | Trabzon | Dersîm | Riha | Uşak | Wan | Yozgat | Zonguldak | Aksaray | Bayburt | Karaman | Kırıkkale | Êlih | Şirnex | Bartın | Erdêxan | Îdir | Yalova | Karabük | Kilîs | Osmaniye | Düzce |