1989
Van Wikipedia
1989 waor e gewoen jaor wat begós op zóndig. 't Is veural bekèndj gebleve as 't jaor woerin 't Iezere Gordien veel.
Inhawd |
[bewirk] Gebäörtenisse
- januari
- 18: De Poolse communistische partij legaliseert de vakboond Solidariność vaan Lech Walęsa.
- februari
- 2: 't Sovjetrussisch leger trèk zien lèste tróppe trök oet Afghanistan.
- 3: Pieter Botha deit um gezoondheidsrejes aofstaand vaan de regering in Zuid-Afrika.
- 3: Alfredo Stroessner, sins 1954 dictator vaan Paraguay, weurt door 'ne militaire coup aofgezat.
- 14: D'n Iraansen ayatollah Ruhollah Chomeini sprik 'n fatwa oet tege Salman Rushdie, oteur vaan De Duvelsverze.
- 14: Union Carbide betaolt 470 miljoen dollar aon de Indiase regering veur de giframp vaan Bhopal (1984).
- miert
- 1: De Nederlandse klein linkse partije PPR, PSP, CPN en EVP fusere tot GroenLinks.
- 24: D'n olietanker Exxon Valdez vergeit veur de kös vaan Alaska. Mèt 240.000 vater olie euver 'n köslèngde vaan 1900 meter is dit de groetse olieramp oet de historie.
- april
- 15: Hillsborough disaster vint plaots in Ingeland. 96 vootbalsupporters koume heibij um.
- 21: Studente in Peking beginne mèt 'n staking op 't Plein vaan de Hiemelse Vrei.
- mei
- juni
- 4: De studenteproteste op 't Plein vaan de Hiemelse Vrei in Peking weure mèt geweld tot 'n ind gebrach.
- 4: Solidariność wint de ierste vrij verkezinge in Pole.
- juli
- 20: De Burmese oppositieleisvrouw Aung San Suu Kyi weurt oonder hoesarres geplaots.
- augustus
- 25: 't Ruimdesjeep Voyager II passeert Neptunus es ierste (en veurluipeg eineg) minselik tuug.
- september
- Frederik de Klerk weurt president vaan Zuid-Afrika.
- oktober
- 2: RTL Véronique, later umgeduip in RTL4, begint es ierste commercieel tv-statie veur Nederland zien oetzendinge.
- 9: In Leipzig demonstreert me veur de legalisering vaan oppositie in de DDR.
- 18: Erich Honecker trejt aof es leismaan vaan de DDR.
- 23: Bij decreet vaan Mátyás Szűrös is Hongarije neet langer 'n Volksrepubliek.
- november
- 7: De communistische regering vaan de DDR trejt aof.
- 9: De controleposte in de Berliense Moer weure geëupend.
- 12: In Braziel weure veur 't iers sins 1960 democratische verkezinge gehawwe.
- 17: Mèt 'n studentedemonstratie in Praag begint in Tsjechoslowakije de Fluwele Revolutie.
- december
- 1: De Oes-Duitse regering maak door 'n verandering van de wèt de weeg vrij veur verkezinge mèt mier partije.
- 10: Tsakhiagiyn Elbegdorj kundeg de euverstap vaan Mongolië nao e democratisch systeem aon.
- 14: In Chili weure veur 't iers sins de staotsgreep vaan Augusto Pinochet verkezinge gehawwe.
- 17: In Timişoara begint de opstand tege 't Roemeens rezjiem vaan Nicolae Ceauşescu.
- 22: Mèt 't aontrejje vaan Ion Iliescu te koste vaan Ceauşescu indeg 't communistisch rezjiem in Roemenië.
- 25: Nicolae Ceauşescu en zien vrouw Elena weure gefusilleerd.
- 29: Vaclav Havel wint de presidentsverkezinge in Tsjechoslowakije. Heimèt kump 'n ind aon 't communistisch rezjiem in dit land.
[bewirk] Gebaore
- 9 januari: Michaëlla Krajicek, Tsjechisch-Nederlandse tennisster
- 23 juli: Daniel Radcliffe, Britsen acteur
[bewirk] Gesjtorve
- 7 januari: Hirohito, keizer van Japan (87, kanker)
- 8 januari: Johnny Jordaan, Nederlandse volkszenger (64, haerseblojing)
- 23 januari: Salvador Dalí, Spaanse sjilder (84, hartklachte)
- 14 miert: Zita van Bourbon, keizerin van Oesteriek (96)
- 9 juni: Piet Lieftinck, Nederlandse politicus (86)
- 16 juli: Herbert von Karajan, Duutsje dirigent (81)
- 4 september: George Simenon, Belzje sjriever (86)
- 22 december: Samuel Beckett, Ierse sjriever (83, emfyseem)
- 25 december: Nicolae Ceauşescu, Roemeense sjtaatsman (71, gefusilleerd)
