Cookie Policy Terms and Conditions Sprachatlas der deutschen Schweiz - Alemannische Wikipedia

Sprachatlas der deutschen Schweiz

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Dr Sprochatlas vu dr dütsche Schwiz (SDS) het Sprochmetrial im alemannische Sprochrüüm vu dr Schwiz gsammlet un vereffentligt. Dr isch s erscht un eltscht Atlaswärk im alemannische Rüüm un het fir diä andere alemannische Atlante e Vorbildfunktion gha.

Inhaltsverzeichnis

[ändere] Vorgschicht

Anne 1935 bisa 1939 hän d Dialäktologe Heinrich Baumgartner un Paul Zinsli (Universität Bärn) un dr Rudolf Hotzenköcherle (Uni Züri) d Vorarbete gleischtet - do hän miäße d Ufnahmethode, s Ortsnetz, s Frogebuech un s Dranskriptionssystem feschtglegt wäre un hän miäße Abstimmige mit verwandte wisseschaftlige Diszipline un Atlante (so dr Deutsche Wortatlas, dr Atlas der Schweizerischen Volkskunde) gmacht wäre. E Roll bim Vorbreite hän aü diä erschte 10 Bänd vum Schwizerische Idiotikon gspiilt, wu bis derte fertig gsii sin, un d erschte 19 Bänd vu dr "Beiträge zur zweizerdeutschen Grammatik". E methodischs Vorbild fir dr SDS isch dr "Sprach- und Sachatlas Italiens und der Südschweiz" gsii.

[ändere] Untersuechigsgebiit, Frogebuech un Methodi

Dr SDS het d ganz Schwiz un diä wennige alemannische Ortschafte im Piemont (Italiä) zum Untersuechigsgegestand. In 573 Ortschafte sin Vollufnahme gmacht wore, in witere 52 Teilufnahme. Do dermit isch ungfähr e Drittel vu dr Ortschafte erfasst - aber nit iberal in dr gliche Dichti: D Südwalser-Ort sin zu 100% erfasst, um 66% in alpine Landschafte un suscht ca. 25%. Im Durchschnitt isch ei Ufnahm pro 7000 Ditschschwizer gmacht wore.

Diä Ufnahme hän in dr Winter 1940 bis 1958 stattgfunde - Ufnahm (Exploration) heißt: Do isch mer also zu nere Gwährsperson vor Ort gange un het mit ere diä 2500 Froge vum Frogebuech durgschafft. Des isch e baar Dag Arbeit pro Ort gsii; s het kenne notwändig sii, as mer no zu nere zweite Person am Ort goht go mänki Agabe vu dr erschte kontrolliäre. Diä Gwährlit hän miäße zwische 50 un 70 Johr alt un gueti Sprächer un Känner vum Ortsdialäkt miäße sii. Dr SDS git also dr Sprochstand vu dr eltere Generation in dr Mittli vum letschte Johrhundert wiider.

D Exploratore (sälli, wu d Froge gstellt hän) hän ihre eigene Dialäkt benutzt, do dermit versuecht mer z vermeide, ass d Gwährsperson hochditschelet. S Ergäbnis sin ungfähr 3 Millione Sprochforme gsii, wu ufgschriibe wore sin, do drzue noch e halbi Million Spontanbeleg - des sin sprochligi Informatione, wu dr Frogeboge nit druf abziilt gha het un wu ebe so am Rand agfalle sin. Alli Beleg sin in dr Lütschrift Teuthonista ufgschriibe wore.

Zue dr Sproch vu dr Fischer un dr Räbbüre het s zwei äxtra Frogebiecher gää. Die sin do abgfrogt wore, wu s e traditionelli Fischerei oder Räbe git.

[ändere] D Art, wia esach vereffentligt isch

Wel doch e Wort sich fascht in jedere Ortschaft eweng anderscht ahert, wär e Kart arg unibersichtlig wore, wämmer jedi Wortform ufgschriibe hätt. S kunnt im Kanton Bärn s Gnii as Chnii, Chnüü, Chnöi, Chnöü un in andere Variante vor - mer het no aber fir jede Typ e Symbol iigfiährt (Dreieckli, Greisli, Grizli usw.) un siiht jetz uf dr erscht Blick, do bi däne Grizli isch e Gebiit mit Monophthong (Chnii, Chnüü).

Siter 1962 sin 8 Bänd erschiine, in dr erschte zwee gohts um d Vokal un d Konsonante, im dritte um d Forme un d Flexion vu dr verschiidene Wortarte un eweng um d Syntax (bsunders d Wortstellig im Satz), in Band IV bis VIII gohts um dr Wortschatz, bsunders um Begriff, wu dr Mänsch un d Landwirtschaft beträffe.

Dr Sprochatlas vu dr dütsche Schwiz isch e gwaltigs wisseschaftligs Unternämme un mordsmäßigem Wärt fir alli, wu mit un in dr alemannische Sproch schaffe.

Dr Hans Bickel het in sinere Dokterarbet s Material zue dr Fischersproch verschafft un vereffentligt.

[ändere] Wia s witergeht

S ganz gsammlet Material isch ufbewahrt bim Schwizer Werterbuech un ka dert agluegt wäre.

Dr Satzboi, wu im Sprochatlas nit seli berucksichtigt woren isch, wird untersuecht im Brojäkt Syntaktischer Atlas der Deutschen Schweiz (SADS) an dr Uni Züri.

E Klaine Schwizer Sprochatlas wird im Momänt blant an dr Uni Friburg i. Ü. Dodrin solle 150 üsgwehlti Karte vereffentligt un bschribe wäre, ganz ähnlig wie im dtv-Atlas zur deutschen Sprache.

[ändere] Lueg aü

D alemannische Sprochatlante

[ändere] Netzgleicher (Weblinks)

Syntaktischer Atlas der Deutschen Schweiz

[ändere] Literatür

Sprachatlas der deutschen Schweiz.
Bänd I bis IV rüsgää vum Rudolf Hotzenköcherle, Bänd V bis VIII Robert Schläpfer, Rudolf Trüb un vum Paul Zinsli.

  • Rudolf Hotzenköcherle: Sprachatlas der deutschen Schweiz. Einführungsband A: Zur Methodologie der Kleinraumatlanten. B: Fragebuch. Transkriptionsschlüssel. Aufnahmeprotokolle: 1962. ISBN 978-3-7720-0736-1
  • Band I, Lautgeographie I: Vokalqualität. Bearb. v. Rudolf Hotzenköcherle, Rudolf Trüb: 1962. ISBN 978-3-7720-0737-8
  • Band II, Lautgeographie II: Vokalität – Konsonantismus. Bearb. v. Rudolf Hotzenköcherle, Rudolf Trüb: 1965. ISBN 9783772007385
  • Band III, Formengeographie. Bearb. v. Rudolf Hotzenköcherle, Rudolf Trüb: 1975. ISBN 978-3-7720-1194-8
  • Band IV, Wortgeographie I: Der Mensch – Kleinwörter. Bearb. v. Rudolf Hotzenköcherle, Rudolf Trüb: 1969. ISBN 978-3-7720-0739-2
  • Band V, Wortgeographie II: Menschliche Gemeinschaft- Kleidung – Nahrung. Bearb. v. Doris Handschuh, Rudolf Hotzenköcherle, Robert Schläpfer, Rudolf Trüb, Stefan Sonderegger. Vorw. v. Robert Schläpfer, / Rudolf Trüb. Ill. v. Erwin Zimmerli, Urs Zimmerli: 1983. ISBN 978-3-7720-1528-1
  • Band VI, Wortgeographie III: Umwelt. Bearb. v. Walter Haas, Doris Handschuh, Rudolf Trüb, Rolf Börlin, Hansueli Müller, Christian Schmid-Cadalbert: 1988. ISBN 978-3-7720-1652-3
  • Bd. VII, Wortgeographie IV: Haus und Hof. Bearb. v. Doris Handschuh, Elvira Jäger, Christian Schmid-Cadalbert unter Leitung v. Rudolf Trüb: 1994. ISBN 978-3-7720-1996-8
  • Bd. VIII, Wortgeographie V: Haustiere - Wald- und Landwirtschaft. Bearb. v. Hans Bickel, / Doris Handschuh, Elvira Jäger, Christian Schmid-Cadalbert unter Leitung v. Rudolf Trüb: 1997. ISBN 978-3-7720-1997-5
  • Rudolf Trüb: Sprachatlas der deutschen Schweiz Abschlussband (Werkgeschichte, Publikationsmethode, Gesamtregister). Unter Mitarbeit von Lily Trüb: 2003. ISBN 978-3-7720-1999-9

Werner König, Renate Schrambke: Die Sprachatlanten des schwäbisch-alemannischen Raumes. Bühl/Baden 1999 (D wichtigscht Informationsgrundlag vu dr erschte Version vu däm Artikel).

  • Hans Bickel: Traditionelle Schiffahrt auf den Gewässern der deutschen Schweiz. Wort und Sache nach den Materialien des Sprachatlasses der deutschen Schweiz. Sauerländer, Aarau 1995. 479 S. (Sprachlandschaft 17) Zugl. Diss., Univ. Basel, 1994
Anderi Sprooche
Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu