Macau

Dari Wikipedia bahasa Melayu

Kawasan Pentadbiran Khas Wilayah Macau
中華人民共和國澳門特別行政
Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China

Bendera

Lambang

'Cogan kata: '''''

Bandar

Macau

Bandar terbesar

Ketua Eksekutif

Edmund Ho Hau-wah

{{{Nama2}}}

Keluasan:
Jumlah:

Tangga ke-
27.3 km²

Penduduk:
Jumlah:
Kepadatan:

Tangga ke-168
451,000
16,521/km²

Bahasa rasmi

Bahasa lain

Portugis, Mandarin, Kantonis

Lagu kebangsaan

Agama rasmi

Agama lain

Matawang

Zon Waktu

UTC

Internet TLD

.mo

Kod panggilan

853

Kawasan Pentadbiran Khas Wilayah Macau dimiliki Republik Rakyat China (Tulisan Cina Tradisi: 中華人民共和國澳門特別行政區; Tulisan Cina Mudah: 中华人民共和国澳门特别行政区; tulisan pendek Macau atau Macao (澳門, Pinyin: Àomén; secara tidak formal juga dikenali sebagai 馬交); lihat Nama) merupakan suatu wiliyah kecil di selatan China yang merupakan satu diantara dua Kawasan Pentadbiran Khas selain Hong Kong. Ditadbir oleh Portugal sehingga tahun 1999, ia merupakan koloni Eropah yang tertua di China dan diasaskan semenjak abad ke 16. Hak memerintah Macau telah dipindah-milik ke Republik Rakyat China pada tahun 1999. Macau memainkan peranan unik sebagai penghubung antara China dan Barat terutama dalam hal-ehwal perdagangan pada pertengahan abad ke 16 sehingga abad ke 19.

Penduduk Macau menggunakan bahasa Kantonis, Mandarin, Portugis dan Inggeris untuk berkomunikasi. Orang Macau merujuk kepada penduduk tetap wilayah ini, akan tetapi secara khusus merujuk etnik campuran Portugis dan Han.

Tarikan Macau selain daripada statusnya sebagai bekas wiliyah jajahan Portugis adalah aktiviti perjudian dan kasino. Permainan perjudian yang paling popular merupakan permainan Pai Gow yang dimain dengan domino China meskipun aktiviti perjudian yang lain juga sah di sisi undang-undang. Pejudi-pejudi dari Hong Kong seringkali melawat Macau untuk berjudi sehari dengan perkhidmatan feri daripada syarikat hidrofoil yang berkhidmat selama 24 jam setiap hari. Orang Cina Malaysia yang kaya juga seringkali ke Macau untuk berjudi.

[Sunting] Nama

Nama "Macau" dipercayai berasal daripada Templo de A-Má (Tokong A-Ma) (媽閣廟, Jyutping Kantonis: Maa1 Gok3 Miu6, dialek local: Maa5 Gok3 Miu6 or Maa5 Gok3 Miu5), suatu bangunan tugu peringatan yang dibina pada tahun 1448 yang didedikasi kepada tuhan Matsu. Bangunan ini masih wujud pada hari ini. Nama China Aomen 澳門 (pinyin: Àomén, Jyutping Kantonis: Ou3 Mun4) bermaksud 'pintu masuk'. 'Pintu' ini merujuk kepada dua gunung yang berbentukkan pagar, iaitu gunung Nantai (南台) dan Beitai (北台). Secara alternatif, Ao berasal daripada nama lama Heung San O, kerana daripada segi geografinya terletak 'di persimpangan pintu'. Macau juga dikenali sebagai Ho King O (壕鏡澳; pinyin: Haojing'ao; "Cermin Kerang Laut Di Dalam"), Heung San O (香山澳; Xiangshan'ao; "Gunung Wangi Di Dalam"), Lin Do (蓮島; Liandao; "Pulau Lotus"), dan "Pelabuhan Soda Berkarbonat" (疏打埠).

Sementara Àomén/Ou3 Mun4 adalah nama China yang tradisional bagi kawasan ini, ia menjadi suatu kebiasaan dikalangan orang China yang menetap disitu menggunakan nama Portugis meskipun dalam dialek Kantonis dengan menyebutnya sebagai Maa3 Gaau1 (sistem rumi Jyutping), yang secara langsung menjadikan ia ditulis sebagai 馬交 dalam tulisan China.

"Macao" merupakan ejaan asal Portugis, dan terus digunakan dalam kebanyakan bahasa Eropah. Dalam bahasa Portugis Moden (berlainan dengan bahasa Portugis tradisi yang dipercakapkan oleh orang Macau dan juga Portugis Kristang di Melaka, Malaysia), ejaan yang betul merupakan "Macau". Pada pertengahan abad ke-20, nama "Macau" lebih kerap muncul dalam media-media Inggeris. Akan tetapi, namanya yang rasmi dalam bahasa Inggeris tetap merupakan "Macao". Dalam bahasa Melayu pula, nama "Macau" diambil daripada bahasa Portugis.

Kerajaan Macau menggunakan nama "Macao" dalam bahasa Inggeris manakala "Macau" merupakan ejaan Portugis dan Melayu. Inilah nama yang digunakan dalam dokumen-dokumen rasmi seperti pasport dan borang imigresen.

Nama pinyin Aomen kadangkala digunakan dalam bahasa Melayu untuk merujuk kepada Macau, seperti ia merupakan ejaan rasmi Macau dalam bahasa Melayu. Ini adalah salah di sisi peraturan alih bahasa DBP dan "Macau" tetap merupakan nama rasmi kawasan ini dalam bahasa Melayu.

[Sunting] Sejarah

Rencana Utama: Sejarah Macau

Macau diduduki Portugis pada tahun 1557, tidak lama selepas menawan Melaka pada tahun 1511 dan Timor Timur selepasnya. Bermula pada tahun 1670, Portugal menyewa kawasan ini daripada maharaja China. Tiada pindah hak milik pada masa itu. Macau berkembang sebagai pelabuhan perdagangan antara Portugis dan China dan cuba dikuasai Belanda secara berkali-kali pada abad ke 17.

Selepas Rumah Braganza menawan semula Portugal daripada tangan Pemerintah Sepanyol Habsburgs pada tahun 1640, Macau dinobat sebagai Cidade do (Santo) Nome de Deus de Macau, Não há outra mais Leal atau Bandar yang mempunyai Nama Tuhan Macau, tiada lagi yang lebih setia.

Motto "Tiada lagi yang lebih setia" diberi sempena membalas budi baik Macau yang tetap setia kepada pemerintahan Raja Portugal dan tidak mengiktiraf pemerintahan Sepanyol yang sebelum itu berjaya menawan dan menanluki Portugal. Secara realitinya pemerintah Hasburgs bukannya boleh mengubah keadaan ini pun kerana ia pada masa itu sibuk menghadapi peperangan-peperangan di Eropah. Tambahan pula, kegagalan Belanda menguasai Macau membuktikan bahawa Macau bukanlah bandar yang mudah ditumpaskan.

Dengan Hong Kong diambil oleh British dan dijadikan Jajahan Mahkota, status Macau sebagai pusat perdagangan serantau beransur-ansur luput kerana kapal-kapal lebih menyukai pelabuhan Victoria di Hong Kong yang lebih dalam. Pada tahun 1849, Portugal bertindak sendiri mengistiharkan Macau sebagai bebas daripada China. Akan tetapi kerajaan China yang menghadapi tekanan politik dalaman terpaksa mengiktiraf tindakan ini pada tahun 1887.

Pada tahun 1955, rejim Salazar di Portugal yang menumpaskan pemerintahan monarki di negara itu mengistiharkan Macau bersama dengan jajahan lain Portugal sebagai 'provinsi seberang laut' Portugal.

Walaupun budaya orang Macau merupakan budaya campuran Portugis dan China, ini tidak selalunya menjadi secara amannya, Rakyat China di Macau cuba untuk mendirikan identitinya sendiri untuk menentang pemerintahan Portugal.

Pada tahun 1966, penduduk cuba mendapatkan lesen untuk mendirikan sekolah swasta di Taipa, satu daripada dua pulau yang merupakan sebahagian daripada wilayah Macau. Selepas cubaan mendapat lesen ini gagal berkali-kali, mereka terus melanggar undang-undang dan mula membina sekolah itu. Pada tarikh 15 November 1966, polis Portugis menahan pentadbir sekolah dan memukul para pembina, penduduk awam, dan pemberita-pemberita akhbar. Sejerus selepas itu, rakyat mengadakan tunjuk perasaan di depan rumah Gabenor akan tetapi pada 3 Disember kerajaan mengarahkan mereka ditangkap. Ini menaikkan kemarahan rakyat dan lebih ramai lagi penduduk datang untuk menghadiri demonstrasi. Kerajaan Portugis menghantar polis dan mengistiharkan darurat. Demonstrasi ini menyebabkan 11 orang mati dan 200 cedera.

Untuk menentang secara aman, penduduk China mengadakan "tiga tidak", tidak kepada cukai, tidak kepada perkhidmatan, dan tidak kepada menjual barangan kepada Portugis. Mereka berjaya dan pada 29 Januari 1967 kerajaan Portugis meminta maaf. Ini menandakan bermulanya layanan sama rata terhadap semua dan pengakuan pemerintahan de facto China keatas kawasan Macau.

Selepas pergelutan kuasa di Portugal berakhir pada tahun 1974, kerajaan Portugal menjadi demokrasi dan mahu melepaskan kesemua kawasan tahlukannya di seberang laut. Akan tetapi Republik Rakyat China tidak mahukan penyatuan semula Macau dengan China dalam masa yang singkat. Pada tahun 1976, Lisbon bersetuju menjadikan Macau sebagai Kawasan Istimewa dan menberikan ia kebebasan politik dan ekonomi. Portugal dan Republik Rakyat China bersetuju merujuk kepada Macau sebagai kawasan yang dimiliki China tetapi diperintah sahaja oleh Portugis. Perjanjian pada tahun 1985 memjanjikan pemulangan Hong Kong kepada China, dan perjanjian pemulangan Macau turut ditandatangani pada tahun 1987 dengan status Macau sebagai Kawasan Pentadbiran Khas PRC. Kawsan Pentadbiran Istimewa Wilayah Macau direalisasi pada tarikh 20 Disember 1999.

[Sunting] Politik

Rencana Utama: Politik Macau

pengurus besar dipilih oleh kerajaan Republik Rakyat China selepas melalui komiti pilihanraya, yang ahlinya dicadangkan badan koperat. Pengurus besar berdepan kabinet, Majlis Eksekutif, yang terdiri daripada 7 ke 11 ahli, yang dipenuhi wakil badan koperat. Edmund Ho, ahli perbankan dan satu pemimpin komuniti, merupakan orang pertama pilihan China untuk menjawat jawatan Pengurus Besar, mengantikan GabenorGeneral de Rocha Vieira on December 20, 1999.

Badan perwakilan kawasan ini merupakan Dewan Undangan, yang mempunyai 23 ahli. 10 daripadanya daripada pilihanraya langsung, 10 mewakili kawasan berfungsikan konstituensi, dan tujuh dilantik Pengurus Besar. Badan perwakilan ditugaskan merangka undang-undang, dan mempunyai kuasa membatalkan Pengurus Besar yang sedang bertugas. Ia juga mempunyai kuasa meggubal cara suksessornya dilantik selepas tahun 2009.

Sistem kehakiman secara amnya diteraskan Sistem Kehakiman Portugis. Kawasan ini mempunyai badan kehakiman sendiri dengan mahkamah tertingginya dinamai Mahkamah Rayuan Terakhir (CFA), yang merupakan tempat terakhir merayu kes-kes mahkamah. Hakim dilantik oleh suatu komiti dan Pengurus Besar.

Divisi Pentadbiran di dalam Macau (Versi Bahasa Melayu akan ada pada masa akan datang)

[Sunting] Subdivisi

Rencana Utama: Bandar-bandar dan Kepulauan Macao

Secara pentadbirannya, Macau mempuyai dua divisi:

Daerah Utara (北區): Semenanjung Macau
Daerah Kepulauan (離島區): Taipa dan Coloane

Walaupun "Daerah Utara", secara amnya, merujuk kepada keseluruhan semenanjung Macau, sesetengah penduduk Macau menggunakan nama "Daerah Utara" dengan makna yang lebih sempit. Ia merujuk kepada bahagian utara semenanjung Macau dan jirannya bandar Zhuhai di tanah besar China. Dalam pada ini, penduduk berulang-alik dari tanah besar ke Macau dengan melalui daerah utara.

[Sunting] Geografi

Rencana Utama: Geografi Macau

Macau terletak 70 km di baratdaya Hong Kong dan 145 km selatan bandar Guangzhou di provinsi Guangdong. Ia meliputi semenanjung, dan kepulauan Taipa dan Coloane.

Semenanjung terbentuk dari Zhujiang (Sungai Mutiara) estuari di bahagian timur dan Xijiang (Sungai Barat) di bahagian barat. Ia bersempadan dengan bandar Zon Khas Ekonomi Zhuhai di tanah besar China.

Macau mempunyai tanah yang rata hasil pengambilan semula tanah daripada laut akan tetapi bukit-bukitnya menandakan kawasan yang semulajadi dahulukala. Semenanjung Macau pada mulanya merupakan suatu pulau tetapi dihubungkan dengan suatu bar pasir yang menjadi suatu isthmus yang sempit. Pengambilan semula tanah daripada laut yang bermula pada abad ke 17 menjadikan Macau suatu semenanjung.

Dengan penbangunan yang mendadak, Macau tidak lagi mempunyai kawasan yang sesuai untuk aktiviti pertanian. Tiada lagi kawasan yang berpaya, hutan mahupun kawasan berkayu. Disebabkan masalah ini, penduduk Macau kini terpaksa mencari rezeki di lautan.

[Sunting] Ekonomi

Rencana Utama: Ekonomi Macau

Ekonomi Macau secara besarnya didasarkan pelancongan, termasuk berjudi, tekstil dan bunga api. Membuat tekstil dan bunga api merupakan sumber ekonomi kedua selepas perjudian. Usaha untuk mempelbagaikan sumber ekonomi mewujudkan beberapa industri lain seperti membuat alat permainan, bunga plastik, dan alatan elektrik. Industri membuat baju menyumbang sebanyak 3/4 eksport, dan sektor perjudian menyumbang sebanyak 40% daripada GDP Macau.

Lebih 8 juta pelancong melawat Macau pada tahun 2000. Sementara perkembangan ekonomi dan sektor pelancongan didominasi pendatang tanah besar China, pelancong dari Hong Kong tetap menjadi sumber nombor satu pendapatan rakyat Macau. Baru-baru ini, aktiviti kongsi gelap yang menjadi masalah kepada kesihatan ekonomi beransur-ansur luput dan ini menandakan masa yang baik untuk ekonomi Macau pada masa akan datang. Pertumbuhan ekonomi diantara tahun 2001 dan 2005 menampakkan kenaikan 10% setiap tahun. GDP per kapita berjumlah sebanyak RM 85,956. Dalam separuh tahun pertama 2005, pengangguran adalah 4.1%.

Hasi perjudian kasino-kasino Macau pada tahun 2004 pada pertama kalinya mengatasi bandar Las Vegas di Amerika dengan setiap satunya memperoleh keuntungan lebih 5 billion dolar Amerika. Ini menjadikan Macau pusat perjudian yang paling utama di dunia!

[Sunting] Demografi

Rencana utama: Demografi Macau

Considered as a dependency, Macau is the world's most densely populated country/dependency.

Populasi Macau merupakan 95% bangsa Han, kebanyakannya Kantonis dan sedikit Hakka, kedua-duanya berasal daripada provinsi Guangdong yang berhampiran. Yang tinggal kebanyakannya etnik Portugis atau berdarah campur Cina-Portugis, ataupun Orang Macau. Terdapat juga sedikit bangsa Jepun, termasuk warisan orang Jepun yang dibuang pemerintah Shogun Jepun terdahulu. Bahasa rasmi merupakan Bahasa Portugis dan Bahasa Cina. Walaupun kawasan Macau terletak di kawasan dialek Kantonis, kedua-dua dialek Kantonis dan bahasa Mandarin mempunyai status rasmi di facto. Bahasa Inggeris juga dipercakapkan di kawasan perlancongan. Bahasa Portugis Lama atau Patua merupakan bahasa yang hampir pupus di kawasan ini.

[Sunting] Budaya

Rencana Utama: Budaya Macau

[Sunting] Bangunan Menarik

Gereja Sao Paulo
Kasino Lisboa
Menara Macau

[Sunting] Lain-Lain

Seperti Hong Kong, United Kingdom dan Malaysia, tetapi berlainan dengan tanah besar China dan Portugal, kenderaan Macau mengamalkan pemanduan sebelah kiri, dan mejority kenderaan dibina berdasarkan pemanduan tangan kanan. Portugal dan Selatan China juga pada mulanya memandu di sebelah kiri jalan.

Seperti Hong Kong, Macau juga mempunyai bunga mewakili bandar itu. Sementara bunga rasmi Hong Kong merupakan Bauhinia, bunga rasmi Macau pula merupakan bunga Lotus. Bunga lotus sering mewaliki Macau sebagai suatu kawasan.